Χρήστος Μέγας
Όλα δείχνουν ότι τα πράγματα θα πάνε χειρότερα πριν… σταθεροποιηθούν (σε αυτό το επίπεδο).
Διεθνώς οι τιμές (ακρίβεια) θα συνεχίσουν να ανεβαίνουν, πριν υποχωρήσουν ελάχιστα, οι διαταραχές στην εφοδιαστική αλυσίδα δεν θα λείψουν για τους επόμενους μήνες (και το 2023), τα παραδοσιακά-ρυπογόνα καύσιμα θα συνεχίσουν να είναι ακριβά καθώς νέες επενδύσεις σε ορυκτά καύσιμα δεν πρόκειται να γίνουν (ενόσω επιταχύνονται τα βήματα για την πράσινη ενέργεια), τα λιπάσματα θα γίνουν απλησίαστα, η κλιματική κρίση θα μειώνει την ενέργεια από υδατοπτώσεις, την ίδια στιγμή που καταστρέφονται οι καλλιέργειες και θα πυροδοτούνται νέα μεταναστευτικά κύματα.
Και στην χώρα μας αυτές οι επιπτώσεις βιώνονται με ιδιαίτερη βαρύτητα. Κάτι σαν την εισαγόμενη ακρίβεια που κατέστη εγχώρια αισχροκέρδεια…
1.Αν οι χώρες του Βορρά, απ όπου και οι περισσότερες αφίξεις, εισέλθουν σε ύφεση στα τέλη του 2022 (σ.σ. ουσιαστικά στασιμοπληθωρισμό, δηλαδή ύφεση με ακρίβεια), πιθανότατα θα έχουμε πρόβλημα στην τουριστική «βιομηχανία» το επόμενο καλοκαίρι. Αυτό θα μετατραπεί στη χώρα μας σε «σπιράλ θανάτου». Δηλαδή ύφεση με καθημερινές αυξήσεις και ανεργία.
2.Η αγροτική παραγωγή θα υποχωρήσει λόγω κόστους πρώτων υλών και ζωοτροφών, κατά συνέπεια θα διευρυνθεί το ισοζύγιο εξωτερικών πληρωμών. Η περιφέρεια θα περιέλθει σε πλήρη ένδεια!
3.Όλα αυτά σημαίνουν και νέα κόκκινα δάνεια, ενόσω τα προηγούμενα 100 δις παραμένουν σαν βρόγχος ιδιωτικού χρέους, αλλά και κερδοσκοπίας των περίφημων Funds που κερδοσκοπούν ξεδιάντροπα με τα ακίνητα…
Τράπεζες και επιτόκια
4.Οι τράπεζες θα χρειαστούν νέα κεφάλαια (κόκκινα δάνεια, κακή ποιότητα εποπτικών κεφαλαίων), άρα αυξήσεις μετοχικών κεφαλαίων. Το δημόσιο θα εξέλθει από τα μετοχολόγια, αδυνατώντας(;) να μετάσχει στις αυξήσεις αυτές με νέα κεφάλαια, καταγράφοντας τεράστιες ζημιές (παλαιότερες σωστικές ανακεφαλαιώσεις και κρατικές εγγυήσεις). Ενώ οι τράπεζες θα κληροδοτήσουν στους φορολογούμενους ένα επιπλέον χρέος 23 δις από το πρόγραμμα «Ηρακλής» (μεταβίβαση των κόκκινων δανείων στα Funds με κρατικές εγγυήσεις).
5.Τα επιτόκια θα αυξηθούν, δυσανάλογα υψηλότερα στην περιφέρεια της Ευρώπης. Η χώρα ήδη δεν βγαίνει καθαρά στις αγορές και είναι δύσκολο να αποκτήσει επενδυτική βαθμίδα τους επόμενους 20 μήνες… Και όσο δεν είναι αξιόχρεοι οι ελληνικοί τίτλοι, τόσο θα αδειάζει το μαξιλάρι των (35 δις) αποθεματικών. Άρα τόσο θα αυξάνονται περαιτέρω τα επιτόκια δανεισμού τα χώρας, απομακρύνοντας την επίδικη επενδυτική βαθμίδα…
Μοιάζει τραγικό αλλά το 2023 προβάλει με χειρότερες προοπτικές από το εφιαλτικό 2022… (Υπό την προϋπόθεση ότι η κλιμάκωση της τουρκικής επιθετικότητας φέτος το καλοκαίρι θα αποδειχθεί διαχειρίσιμη. Διαφορετικά θα προηγηθούν τα ελληνοτουρκικά στην επικίνδυνη εθνική κλίμακα…)
Φτιασιδώματα
Επιχειρήσαμε την παραπάνω κωδικοποίηση γιατί τα φτιασιδώματα των επικοινωνιολόγων και τα ρετούς όσων επιδίδονται στην κυβερνητική ψιμυθίωση, πάνω σε μια οικονομία που βρίσκεται στη χειρότερη μοίρα των τελευταίων 14 ετών (από το 2008), είναι απροκάλυπτα.
Ίσως ισχυριστεί κάποιος ότι είναι ανώφελο να περιμένεις θαύματα ενόσω το δίχτυ προστασίας δεν είναι το κοινωνικό κράτος, αλλά τα διάσπαρτα και ad hoc επιδόματα προ κρίσιμων πολιτικών αποφάσεων. Καθώς οι επιδοματούχοι φαίνεται να έχουν την τάση να μη θυμούνται καν, πόσο μάλιστα να σχεδιάζουν…
Βεβαίως η δημοσκοπική στασιμότητα οφείλεται και στην προβαλλόμενη… απουσία εναλλακτικής. Η αξιωματική αντιπολίτευση δεν πείθει προς τούτο.
Αλλά και οι πολίτες είναι παραζαλισμένοι. Σε ποια ερώτηση άραγε απαντούν; «τι θα ψηφίσετε αν την Κυριακή είχαμε εκλογές (με απλή αναλογική);», ή «ποιόν θα επιλέγατε (αμέσως μετά) ενόσω ισχύει η ενισχυμένη;»
Δηλαδή ο ερωτώμενος δείχνει να απαντά για την επόμενη κυβέρνηση, έχοντας σαν (προηγούμενη) βάση το 39% της ΝΔ του 2019. Και όχι ένα ποσοστό 11 ή 13 μονάδων πιο κάτω στις εκλογές της… αποχής (απλής αναλογικής). Γιατί, οι δεύτερες εκλογές (της ενισχυμένης) θα εξαρτηθούν από τα αποτελέσματα της απλής αναλογικής. Και εκεί, στις πρώτες εκλογές που δεν «παίζεται» η εξουσία, όσο να’ναι ένα μήνυμα θα σταλεί από τους ψηφοφόρους. Όλους τους ψηφοφόρους…
Α! και υπό την προϋπόθεση ότι οι εταιρείες σφυγμομετρήσεων δεν έχουν την τάση να… εκτίθενται.
Η αληθής απεικόνιση της οικονομίας και των κοινωνικών δεδομένων μπορεί να μην καταγράφεται τηλεοπτικά, ωστόσο αποτελεί την πιο πιεστική προτεραιότητα του Μεγάρου Μαξίμου. Γι’ αυτό και ποικίλοι επιτελείς εργάζονται ώστε να εντοπίσουν την συγκυρία του απόλυτου αιφνιδιασμού.
Νέος εκλογικός νόμος
Βεβαίως κραδαίνοντας και το σενάριο ενός νέου εκλογικού νόμου: της σούπερ ενισχυμένης αναλογικής. Εξάλλου είναι η μόνο συγκολλητική δύναμη που θα μπορούσε να συσπειρώσει την ΝΔ για ένα ακόμη κυβερνητικό γύρο…
Ωστόσο, το αποτέλεσμα δεν είναι προδικασμένο. Ούτε για τη χώρα ούτε για την διακυβέρνηση.
Η νέα γενιά βγάζει πολύ θυμό. Υπάρχουν σχεδόν 600.000 ψηφοφόροι που γεννήθηκαν αυτόν το ταραχώδη αιώνα (μετά την πρωτοχρονιά του 2.000). Οι σημερινοί millennials ή «γενιά Y». Οι μεγαλύτεροι εξ αυτών φέτος παίρνουν το (πρώτο) πτυχίο τους. Έχουν ελάχιστες προοπτικές-δεν έχουν καμία υποχρέωση.
Και πάντα υπάρχει η εναλλακτική ενός κοστολογημένου σοσιαλδημοκρατικού προγράμματος με αυστηρό χρονοδιάγραμμα για την ανάπτυξη, το Κοινωνικό Κράτος και τις ευκαιρίες στους νέους. Είναι το μόνο που υγιώς θα προσελκύσει τους Πολίτες και μπορεί να φέρει το νέο ΠΑΣΟΚ-Κίνημα Αλλαγής υπό τον Νίκο Ανδρουλάκη σε τροχιά εξουσίας.