Ο Βουλευτής Ν. Άρτας, κ. Χρήστος Γκόκας, στην Ομιλία του στην Ολομέλεια της Βουλής ως Ειδικός Αγορητής του ΠΑΣΟΚ- Κίνημα Αλλαγής, κατά τη συζήτηση του Νομοσχεδίου του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών με θέμα το Θεσμικό Πλαίσιο και τη Σύσταση του αντίστοιχου Εθνικού Οργανισμού για τη Διερεύνηση Αεροπορικών και Σιδηροδρομικών Ατυχημάτων και την Ασφάλεια των Μεταφορών (Ε.Ο.Δ.Α.Σ.Α.Α.Μ.), επεσήμανε κατ’ αρχάς ότι η διασφάλιση της ασφάλειας των μεταφορών γενικότερα, και πιο συγκεκριμένα των αερομεταφορών και σιδηροδρομικών μεταφορών, είναι αυτονόητη και με πολλαπλή σημασία και συνδέεται άμεσα με την πρόληψη και την αποφυγή επανάληψης παρόμοιων ατυχημάτων.
Ειδικότερα, επεσήμανε ότι πάντα υπάρχει ζήτημα ενίσχυσης και θωράκισης της ασφάλειας αλλά και αποφυγής των ατυχημάτων, αλλά και στον τρόπο άσκησης του ελέγχου και της εποπτείας στη λειτουργία ιδιαίτερα των περιφερειακών αεροδρομίων.
Τόνισε δε, ότι αποτελεί βασικό στοιχείο της κριτικής του ΠΑΣΟΚ- Κίνημα Αλλαγής, η κατάργηση των περιφερειακών αρχών των αεροδρομίων και η άσκηση των αρμοδιοτήτων από απόσταση από την Αθήνα και μέσω της τεχνολογίας, όπως θεσμοθετήθηκε με το νόμο 4757/2020, υπογραμμίζοντας ότι δεν μπορούν να υποκαθίστανται οι αρχές και οι υπηρεσίες της πολιτικής αεροπορίας και χαρακτηριστικά αναρωτήθηκε “….Δεν πρέπει να επιλαμβάνονται των ατυχημάτων άμεσα με διασφάλιση στοιχείων για τη διερεύνηση αλλά και προανακριτικό υλικό οι επιτόπου αρχές και όχι αυτό να ανατίθεται σε αναρμόδιους, όπως είναι ο ιδιώτης διαχειριστής που είναι και ελεγχόμενος;…”
Επιπρόσθετα, σημείωσε ότι η αναγκαιότητα για το νέο θεσμικό πλαίσιο προκύπτει πέρα από την πραγματικότητα συγκεκριμένων συμβάντων, και για λόγους εναρμόνισης με το ενωσιακό δίκαιο και συγκεκριμένα με τον Ευρωπαϊκό Κανονισμό 996/2010 σχετικά με τη διερεύνηση και την πρόληψη των ατυχημάτων στην αεροπορία και για την ενσωμάτωση των διατάξεων της οδηγίας 798/2016 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για την ασφάλεια των σιδηροδρόμων, υπογραμμίζοντας ότι η θεσμοθέτηση αυτή έρχεται πολύ καθυστερημένα και μάλιστα στο τέλος μιας ακόμα κυβερνητικής θητείας.
Επί πλέον ανέφερε ότι με το νέο θεσμικό πλαίσιο δημιουργείται ενιαίος φορέας και αντικαθιστά τις δύο επιτροπές διερεύνησης που έχουν θεσμοθετηθεί μέχρι σήμερα, μία για τα αεροπορικά και μία για τα σιδηροδρομικά ατυχήματα. Και αυτό το θέμα δεν λύθηκε ούτε στην προηγούμενη θητεία της Κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ ούτε στην παρούσα θητεία της Κυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας. Η ενοποίηση των δύο αρχών δεν αρκεί από μόνη της.
Επίσης τόνισε ότι για τον νέο φορέα έγινε η επιλογή δημιουργίας μιας δομής, μιας δημόσιας υπηρεσίας, αυτοτελούς, όμως άμεσα συνδεδεμένη λειτουργικά και οικονομικά με τις υπηρεσίες του αρμόδιου για τις μεταφορές Υπουργείου το οποίο επίσης με αποφάσεις του Υπουργού επιλέγει τη διοίκηση, τις μετακινήσεις και τις τοποθετήσεις του προσωπικού, παρότι οι Ευρωπαϊκές αρχές αναφέρονται σε Ανεξάρτητες Αρχές .
Αναφέρθηκε επίσης στη σχετική διάταξη της παρ. 2 στο άρθρο 10, όπου δίνεται η δυνατότητα στον Υπουργό Υποδομών και Μεταφορών να μετατάσσει υπαλλήλους του Υπουργείου και των εποπτευομένων από αυτό φορέων, καθώς και από τις Ανεξάρτητες Αρχές χωρίς τη σύμφωνη γνώμη τους, τονίζοντας ότι η πρόβλεψη αυτή , αφενός αποδυναμώνει τις ήδη υποστελεχωμένες υπηρεσίες -φορείς και Ανεξάρτητες Αρχές, αφετέρου θέτει το όλο πλαίσιο της συγκρότησης του νέου Οργανισμού, του νέου εθνικού φορέα, υπό τον πλήρη έλεγχο του Υπουργού.
Συνεχίζοντας, αναφέρθηκε στη χρηματοδότηση του Οργανισμού και διάθεση πόρων από τα ποσά του Eurocontrol για την αποζημίωση των διερευνητών αεροπορικών ατυχημάτων, γεγονός που δημιουργεί έμμεση χρηματοδότηση από τους ελεγχόμενους.
Επίσης αναρωτήθηκε πώς χρηματοδοτείται η συνολική λειτουργία του νέου φορέα , γεγονός που πρέπει να εξηγηθεί αναλυτικότερα.
Επεσήμανε δε, ότι παρ’ ότι γίνεται λόγος από την Κυβέρνηση για έναν ανεξάρτητο φορέα, ωστόσο αυτός θα χρηματοδοτείται με χρήματα που προορίζονται γι’ αυτούς που παρέχουν υπηρεσίες αεροναυσιπλοΐας και προφανώς σε βάρος των εργαζομένων στις υπηρεσίες Πολιτικής Αεροπορίας, της ΥΠΑ, της ΑΠΑ, αλλά και της μετεωρολογίας.
Κλείνοντας, αναφέρθηκε στο πρόβλημα που δημιουργεί η σχετική διάταξη σχετικά με τη δέσμευση της ΡΑΣ (Ρυθμιστική Αρχή Σιδηροδρόμων) να ακολουθήσει οδηγίες και εντολές για την έκδοση αποφάσεων προς τους επιτηρούμενους από αυτήν σιδηροδρομικούς φορείς από τον Εθνικό Οργανισμό που συστήνεται και ο οποίος ελέγχεται από τον Υπουργό.
Τέλος σημείωσε ότι υπάρχει η ανάγκη για ένα θεσμικό πλαίσιο αξιόπιστο, λειτουργικό και αποδοτικό, για τη δημιουργία μιας πραγματικά Ανεξάρτητης Αρχής που θα διερευνά τα ατυχήματα και θα δίνει λύσεις και προτάσεις για να αποφευχθεί η δημιουργία νέων ατυχημάτων, που θα διασφαλίζει την ασφάλεια και κυρίως την προώθηση της ασφάλειας στις αεροπορικές και σιδηροδρομικές μεταφορές. Επεσήμανε όμως, ότι τα βασικά ζητήματα που προκύπτουν από τη σύσταση του νέου ενιαίου Οργανισμού, για την ανεξαρτησία στη λειτουργία του, για τον τρόπο στελέχωσης του, τη διοίκησή του, αλλά και την έλλειψη της οικονομικής του αυτοτέλειας, δημιουργούν μια Ανεξάρτητη Αρχή που δεν είναι πλήρως εναρμονισμένη με το ενωσιακό δίκαιο και δεν έχει διασφαλισμένες τις απαραίτητες προϋποθέσεις για να ανταποκριθεί στο κρίσιμο και σοβαρό έργο που καλείται να επιτελέσει, και τόνισε ότι με αυτά τα δεδομένα το ΠΑΣΟΚ- Κίνημα Αλλαγής δεν μπορεί να δώσει θετική ψήφο επί της αρχής.