του Γαβριήλ Λεπενιώτη
Οδεύουμε για μια ακόμα φορά, με τη χάρη του Θεού, στην πιο ιερή περίοδο του εκκλησιαστικού έτους, την Αγία και Μεγάλη Εβδομάδα.
Τα ίχνη του Νυμφίου της Εκκλησίας μας Χριστού θα κληθούμε να ακολουθήσουμε και να γίνουμε συνοδοιπόροι του Θείου Πάθους Του. «Συμπορευθώμεν αυτώ και συσταυρωθώμεν και νεκρωθώμεν δι΄αυτόν ταις του βίου ηδοναίς ίνα και συζήσωμεν αυτώ». (Στιχηρό αίνων Μεγάλης Δευτέρας).
Τα ιερά γεγονότα της Αγίας και Μεγάλης Εβδομάδος μαζί με τις θεσπέσιες ακολουθίες των αγίων ημερών, δημιουργούν ατμόσφαιρα κατάνυξης και περισυλλογής που δεν αφήνουν ασυγκίνητο κανέναν.
Πρέπει να επισημάνουμε σε αυτούς που δεν γνωρίζουν την εκκλησιαστική τάξη, πως η Εκκλησία μας έχει καθιερώσει τη Μ. Εβδομάδα να τελείται ο Όρθρος της ημέρας το προηγούμενο βράδυ, π.χ. ο Όρθρος της Μ. Δευτέρας τελείται το βράδυ της Κυριακής των Βαΐων, ο Όρθρος της Μ. Τρίτης το βράδυ της Μ. Δευτέρας …
Η δομή της Μεγάλης Εβδομάδος είναι ακριβώς η αναπαράσταση της τελευταίας εβδομάδος της επί γης παρουσίας του Χριστού μας.
Την Μεγάλη Δευτέρα τιμούμε μια μεγάλη προσωπικότητα της Παλαιάς Διαθήκης τον Ιωσήφ τον Πάγκαλο, και ενθυμούμαστε το γεγονός της «ξηρανθείσης συκής» από τον Κύριο.
Την Μεγάλη Τρίτη ενθυμούμαστε τις διδακτικότατες παραβολές των Δέκα Παρθένων και των Ταλάντων.
Την Μ. Τετάρτη τιμούμε τη μετάνοια της αμαρτωλής γυναικός, η οποία άλειψε με μύρο από ευγνωμοσύνη τα πόδια του Κυρίου, λίγο πριν το Πάθος Του και ακόμα τη μέρα αυτή θυμόμαστε την προδοσία του άθλιου Ιούδα.
Την Μ. Πέμπτη εορτάζουμε τα σωτήρια γεγονότα που συνέβησαν κατά τη διάρκεια του Μυστικού Δείπνου, τον ιερό Νιπτήρα, την παράδοση της Θείας Ευχαριστίας, την Αρχιερατική Προσευχή του Κυρίου και την σύλληψη του Κυρίου.
Την Μ. Παρασκευή προσκυνούμε τα άγια και σωτήρια και φρικτά Πάθη του Κυρίου μας Ιησού Χριστού.
Το Μ. Σάββατο τιμάμε τη θεόσωμο Ταφή του Κυρίου και την εις Άδου Κάθοδόν Του.
Υμνογράφοι της Εκκλησίας μας, με πίστη και ευλάβεια, συνέθεσαν για τη Μεγάλη Εβδομάδα ύμνους ύψιστης θεολογικής και αισθητικής αξίας.
Μεγάλοι μουσουργοί έντυσαν αυτούς με έξοχη μελωδία όπως:
Ο αείμνηστος Κωνσταντίνος Πρίγγος, Άρχων Πρωτοψάλτης της Μ.Χτ.Ε με την υπέροχη έκδοση στο βιβλίο του η Αγία και Μεγάλη Εβδομάς αποτυπώνει με το Πατριαρχικό Ύφος την σοβαρότητα και ιεροπρέπεια.
Ο αείμνηστος Θρασύβουλος Στανίτσας, Άρχων Πρωτοψάλτης της Μ.Χτ.Ε μπορεί να μην προέβη στην έκδοση βιβλίου της Μεγάλης Εβδομάδος αλλά μόνο τα χειρόγραφα του, με στοχευμένες παρεμβάσεις του τονίζει τις θέσεις όπως αυτός ήξερε.
Ο αείμνηστος Λυκούργος Πετρίδης, Άρχων Πρωτοψάλτης Κωνσταντινουπόλεως, ο γλυκύς και χαριτωμένος αυτός άνθρωπος ότι καλύτερο που συνέθεσε κατόπιν απομαγνητοφωνημένων εκτελέσεων των δύο παραπάνω Αρχόντων Πρωτοψαλτών με ελάχιστες παρεμβάσεις. Ότι και όσο να γράψω για τον Λυκούργο Πετρίδη του οφείλω παρά πολλά στην εκμάθηση της Βυζαντινής Μουσικής.
Ο αείμνηστος Χρύσανθος Θεοδοσόπουλος, Άρχων Πρωτοψάλτης Κωνσταντινουπόλεως, με την προσωπική του μουσική σφραγίδα τονίζει υπέροχα τους ύμνους «Ο Νυμφίος ο κάλλει ωραίος» και «Προσήλθε γυνή» (Στιχηρά αποστίχων Μεγάλης Τρίτης και Μεγάλης Τετάρτης), τα «Και νύν» των αποστίχων της Μεγάλης Παρασκευής « Τον νώτον μου έδωκα εις μαστίγωσιν» και το «Φοβερόν και παράδοξον μυστήριον» του Εσπερινού της Αποκαθηλώσεως.
Ο αείμνηστος Νικόλαος Χρυσοχοϊδης, το απλό, λιτό «Αθηναϊκό Υφος» από όπου έψαλλε ο αείμνηστος Πρωτοψάλτης του Καθεδρικού Ναού των Αθηνών Σπυρίδων Περιστέρης.
Τέλος τον Ευάγγελο Πλακιά, Άρχων Πρωτοψάλτη Κωνσταντινουπόλεως, ο οποίος δεν πρόσθεσε τίποτε περισσότερο από αυτά που έγραψαν οι Κων/νος Πρίγγος και Γεώργιος Ραιδεστινός.
Η Αγία μας Εκκλησία μας καλεί αυτές τις ημέρες να βιώσουμε με συντριβή και κατάνυξη τα άγια και σεπτά Πάθη του Κυρίου μας Ιησού Χριστού.
Οι ενορίες της Άρτας με πρώτη του Ιερού Μητροπολιτικού Ναού του Αγίου Δημητρίου και τους Ιεροψάλτες του, που εδώ και σχεδόν 10 έτη έχουν αποδώσει μαθήματα όλων των παραπάνω συνθετών και όχι μόνο, προσπαθούν και συνεχίζουν την Παράδοση με βάση το Πατριαρχικό ΄Υφος της Πόλης το οποίο προϋποθέτει γνώση και παρά πολλές ώρες μελέτης.
Καλή Ανάσταση !!!
