Ο Μαθηματικός και Φροντιστής Παναγιώτης Λύτρας γράφει
Αυτές τις μέρες μας έκατσε άσχημα το γεγονός με τους ΄΄μπάτσους΄΄ που σκότωσαν τον ΄΄γύφτο΄΄…
Εμένα μου έκατσε και πολύ κακά το γεγονός και με τον θάνατο του σκύλου από τον ανόητο αστυνομικό αλλά το ξεχάσανε όλοι.
Με πείραξε όλο το σκηνικό με τις αναρτήσεις στα ΜΜΕ όπως tw & fb.
Βγάλανε όλοι τους τον κακό εαυτό. Την γαιδουροσύνη τους. Οι μπλε δεν σταμάτησαν λεπτό να κατονομάζουν τους φυγάδες γύφτους και οι κόκκινοι τους αστυνομικούς μπάτσους.
Σήμερα θα δούμε πόσο βαθιές είναι οι ρίζες αυτών των περιγραφών.
η λέξη “μπάτσος”
“Η λέξη μπάτσος (από το τουρκικό baç) στη γλώσσα των προσεκτικών ομιλητών δηλώνει συνήθως τον αστυφύλακα, το όργανο της τάξεως, αλλά με μια αρνητική χροιά που παραπέμπει στην άσκηση βίας πάνω σε αθώα θύματα, στην αυταρχική εξουσία που ταλαιπωρεί αδύναμους πολίτες κ.λπ. Στον λόγο των ίδιων ομιλητών η ουδέτερη λέξη για το όργανο της τάξεως είναι η λέξη αστυνομικός (και αστυνόμος, πβ. «κλέφτες κι αστυνόμοι» που έλεγαν και λένε τα παιδιά παίζοντας και αγγλικά cops and robbers), συνδεόμενη με εύσημες σημασιολογικές συνυποδηλώσεις (την προστασία του πολίτη από τους κακοποιούς, την καταδίωξη των εγκληματιών, την εξασφάλιση της ζωής και της περιουσίας των πολιτών κ.τ.ό.). Αρα η γενίκευση της λέξης μπάτσος, που βλέπουμε να κυριαρχεί λ.χ. στον μεταγλωττισμό των περισσότερων τηλεοπτικών έργων, σε τηλεοπτικές σειρές κ.λπ., για να αποδώσει το άχρωμο αγγλικό cop, και το σώμα των αστυνομικών μειώνει κοινωνικά και ηθικά και αφαιρεί από την ελληνική γλώσσα τη δυνατότητα να διαφοροποιεί σημασιολογικά τη χρήση των δύο λέξεων, επιβάλλοντας βαθμηδόν σε όλες τις περιπτώσεις τη μία από αυτές, το μπάτσος”.
ΕΤΥΜ. μπάτσος «υβριστ. για αστυνομικό» < οθωμ. τουρκ. baç «φόρος, διόδια» (που εισέπρατταν πιεστικά οι χωροφύλακες) < περσ. bāc «φόρος»
https://www.babiniotis.gr/lexilogika/leksilogika-2/486-i-leksi-mpatsos
η λέξη ΄΄γύφτος΄΄
γύφτος ο [jíftos] Ο18 θηλ. γύφτισσα [jíftisa] Ο27 : 1. (μειωτ.) ο τσιγγάνος της Ελλάδας: Γύφτοι στήσανε τα τσαντίρια τους έξω από τη Λάρισα. Γέμισε ο τόπος γύφτους. Ήρθε μια γύφτισσα να μου πει τη μοίρα μου. ΦΡ τρέμει / κρυώνει σαν ~, κρυώνει πάρα πολύ. ΠAΡ Είδε ο ~ τη γενιά* του κι αναγάλλιασε η καρδιά του. Όλοι οι γύφτοι μια γενιά*. 2. (παρωχ.) α. τεχνίτης σιδηρουργός. β. οργανοπαίχτης: Φώναξαν τους γύφτους στο πανηγύρι. 3. (μτφ.) α. άνθρωπος μικροπρεπής και φιλάργυρος: Είναι μεγάλος ~, πεντάρα δεν του παίρνεις από τα χέρια του. β. αυτός που ζει σε συνθήκες βρομιάς και ακαταστασίας: Γίναμε γύφτοι. Zούμε σαν γύφτοι. γ. άνθρωπος υπερβολικά μελαχρινός. γυφτάκι το YΠΟKΟΡ. γυφτάκος ο YΠΟKΟΡ. γύφταρος ο MΕΓΕΘ.
[μσν. Γύφτος < αρχ. εθν. Aἰγύπτιος (με αποβ. του αρχικού άτ. φων., ανομ. τρόπου άρθρ. [pt > ft] και αποφυγή της χασμ.), επειδή θεωρούνταν πως κατάγονται από την Aίγυπτο (πρβ. ισπαν. Gitano, ιταλ. Gitano < *Aegyptanus = Aἰγύπτιος)· γύφτ(ος) -ισσα· γύφτ(ος) -άκος· γύφτ(ος) -αρος]
Γύφτος σημαίνει καταρχήν Τσιγγάνος. Όμως, σύμφωνα με το Μείζον Ελληνικό Λεξικό, «γύφτος» είναι και ο σιδηρουργός, καθώς πολλοί τσιγγάνοι ακολουθούσαν αυτό το επάγγελμα, ενώ μεταφορικά έχει την σημασία του μελαψού, του βρομιάρη, του μικροπρεπούς και του τσιγγούνη. Άλλωστε η ίδια η τελευταία λέξη, «τσιγγούνης», δηλαδή φιλάργυρος, παράγεται από το τουρκικό «cingane», που είναι ο τσιγγάνος.
Τώρα, το “γύφτος” παράγεται από το “Αιγύπτιος” – από την ίδια ρίζα προέρχεται και η αγγλική λέξη “gypsy”, από το “Egyptian”,
τον κάτοικο της Αιγύπτου. Αλλά γιατί όμως; Ο κύριος Μπαμπινιώτης λέει πως είτε οι Γύφτοι ήρθαν στο Βυζάντιο τον 9ο αιώνα μέσω Αιγύπτου, είτε προήλθαν από τη “Μικρή Αίγυπτο”, δηλαδή την εύφορη Κιλικία.
Πάντως το γεγονός είναι πως οι Αθίγγανοι προέρχονται από τη Βόρειο Ινδία, και ήρθαν στην Ευρώπη μέσω Περσίας και Αρμενίας, ονομάζοντας οι ίδιοι τον εαυτό τους εκτός από «Ρομ», και «Μελελέ», που σημαίνει «μαύρος λαός» και «Μαούς», που σημαίνει «άνθρωπος». Τώρα, το γιατί «Γύφτος» σημαίνει και «ακατάστατος, βρόμικος και αγροίκος», εγώ τί να πω; Μόνο ένα πράγμα: κατά τη γνώμη μου, καμιά εθνοτική, φυλετική, θρησκευτική, ιδεολογική, κοινωνική, οικονομική, ακόμα και ηλικιακή ομάδα, δεν έχει το προνόμιο στη βλακεία και τη μοχθηρία.
Από πού κρατάει η σκούφια μας
Κάθε λέξη κρύβει μια ιστορία. Η ετυμολογία της, δηλαδή η αναζήτηση της προέλευσής της και της αρχικής της σημασίας, μπορεί να μας οδηγήσει πολύ μακριά, τόσο στα ονόματα των ανθρώπων και των τόπων, όσο και στις λέξεις που περιγράφουν αντικείμενα και αφηρημένες έννοιες.
https://www.inewsgr.com/35/gyftos-einai-o-aigyptios.htm
Με αυτές τις εκφράσεις θέλανε τελικά αυτές τις μέρες και οι μεν και οι δε να μικρύνουν το άθλιο γεγονός που συνέβη στην πρωτεύουσα.
Φίλος μου Αθηναίος μου μίλησε θέλοντας να πει ότι είχαν από κοντά τους άγιο όλοι, που δεν είχαμε πολύ μεγαλύτερη ζημιά. Ξέρω πολύ καλά το Πέραμα και όλα είχαν σαν τελειωμό το ΄΄λιγότερο κακό΄΄. Φαντάσου μου είπε να ήταν σκοτωμένοι και οι τρείς στο όχημα και αστυνομικός και διερχόμενος πολίτης.
Ποιος θα μάζευε την πολιτική κατάσταση που θα δημιουργούταν. Εκεί έδειξε τι μυαλό κρατάει ο παλαιός αστυνομικός. Πολλές φορές τ ί π ο τ α. Μαγκιά. Θα μας την κάνουν τα γυφτάκια. Θα τα ξαπλώσουμε. Μπαμ και μπουμ 38 σφαίρες. Βρε βλάκα πως θα κοιμώσουν αν δημιουργούσες χάος στην πατρίδα σου. Πριν μέρες σε καταδίωξη τώρα το μάθαμε ο άλλος σκοτώθηκε. Αλλά έχουμε απάντηση το χρέος. Το ξέρουν οι ανώτεροί σου. Το ξέρεις και εσύ αλλά λες θα με καλύψει η συντεχνία και ο Κούγιας. Αν δεν ήταν στραβός ο γιαλός και το ξέρετε δεν θα πέρνατε τον Κούγια…Σε καλούσε το κέντρο σταμάτα και εσύ με τους άλλους σκατωκέφαλους συνεχίσατε. Τώρα συνεννοείστε να πείτε δεν ακούσαμε. Τα άλλα άτομα ακούσανε οι μάγκες όχι. Πάτε σπίτια σας τώρα , υποθετικά λέω. Τίποτε δεν θα συμβεί. Τα θάβουν αυτά.
Τώρα από την άλλη οι συντεχνία των ρομά καλά θα κάνει να μαζευτεί και να γίνουν ένα με την χώρα στην οποία ζουν. Τι θα πει ρε μάνα σιγά ένα αυτοκίνητο κλέψανε τα παιδιά. Ρώτησες αν έχει χρήματα ο άλλος να πάρει καινούργιο ή έστω παλαιό. Τα έχετε ισοπεδώσει όλα. Βάζετε και κλέβουν από τα γεννοφάσκια τους τα παιδιά σας. Μαζευτείτε. Έχετε γεμίσει φόβο όλους τους καταστηματάρχες τις φτωχογειτονιές τα απόμερα σπίτια. Μπορείτε να ζήσετε με το εμπόριο τις τέχνες και ΟΧΙ όλη μέρα το μυαλό στο κλέψιμο. ΤΕΛΟΣ ΠΙΑ.
ΛΥΤΡΑΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ
