Ο Γιώργος Παπαβασιλείου είναι ένα πρόσωπο που έχει αφήσει έντονη την σφραγίδα του στην Άρτα, ιδίως από την μικρή θητεία του ως νομάρχης την τετραετία 2006-2010. Ο χαρακτηρισμός ως Ο ΤΕΛΕΥΤΑΙΟΣ ΝΟΜΑΡΧΗΣ ΤΗΣ ΑΡΤΑΣ εκτός από πραγματικός, καθώς με την λήξη της θητείας του, ο θεσμός έπαυσε να λειτουργεί, έχει και χαρακτήρα συμβολικό, καθώς εφάρμοσε ένα μοντέλο Διοίκησης που ως είχε ως βάση την αμεσότητα και την προσωπική του επικοινωνία με την κοινωνία και τα προβλήματά της.
Η πόρτα στον δεύτερο όροφο της Νομαρχίας ήταν ανοικτή σε όλους τους πολίτης, είχε τοπική και καθημερινή παρουσία σε όλες τις κοινότητες του Νομού, τακτικές συσκέψεις στις έδρες των Δήμων και ταχύτητα στη λήψη αποφάσεων.
Γνώριζε ό,τι συμβαίνει σε κάθε σημείο του Νομού και παρέμβαινε προσωπικά: Και στις πυρκαιές με τη μάνικα και στα χιόνια με τα εκχιονιστικά στο ορεινό δίκτυο και στις μεγάλες βροχοπτώσεις στα χωριά του κάμπου. Και στις χαρές και στις λύπες κοντά στον πολίτη.
Αυτός εξ άλλου ήταν και ο λογότυπος του Δημοτικού του Συνδυασμού. Αλλά ήταν και ένα πρόσωπο με προσωπική παρέμβαση σε κεντρικό επίπεδο, καθώς κατά την θητεία του είχε σημαντική βοήθεια των Κυβερνήσεων της ΝΔ κατά κύριο λόγο, αλλά και του ΠΑΣΟΚ λόγω συνεργασίας του με πολλά Κυβερνητικά στελέχη σε πρότερη δραστηριοποίησή του στο Γεωτεχνικό Επιμελητήριο και σε άλλους φορείς. Ένα πρόσωπο που γνώριζε που να απευθυνθεί και πώς να διεκδικήσει…
Σήμερα 12 χρόνια μετά το τέλος του θεσμού, μιλάει αποκλειστικά στην “Α” δίνοντας μας την ευκαιρία να κάνουμε μέσα από τις όποιες αναφορές του, τις συγκρίσεις, αλλά και μια μικρή αποτύπωση της πορείας του Νομού μας.
ΕΡ: Ας μπούμε κατευθείαν στα βαθιά. Είσαστε ο τελευταίος νομάρχης της Άρτας, από το 2006 μέχρι το 2010, καθώς μετά εφαρμόστηκε στην χώρα μας ο θεσμός της Περιφερειακής Αυτοδιοίκησης. Είστε ο αρμόδιος να επισημάνετε τις αλλαγές στην Άρτα από το 2010 μέχρι και σήμερα. Θεωρείτε ότι ορθώς έγινε η κατάργηση των Νομαρχιακών Αυτοδιοικήσεων;
Εάν θυμάσθε, τότε που το θέμα της αναδιάρθωσης της Αυτοδιοίκησης είχε εισαχθεί σε διαβούλευση για το μοντέλο που θα υιοθετηθεί, είχα εκφράσει σοβαρές επιφυλάξεις. Ήμουν υπέρ της δημιουργίας αιρετών Περιφερειών μοντέλου τύπου Ε.Ε και Κ-Μ που έχουν δικό τους προυπολογοσμό, αιρετά όργανα, τοπικά συμβούλια, καθορισμένες χωρικές αρμοδιότητες και η εκλογή του εκάστοτε Περιφερειάρχη να γίνεται από τα αιρετά Νομαρχιακά Συμβούλια με την αναλογία που θα είχε κάθε Νομός βάσει του πληθυσμού.
Έτσι δεν προέκυπτε ο απόλυτος «μονάρχης»και υποβάθμιση του ρόλου και των αρμοδιοτήτων των περιφερειακών ενοτήτων.Και επι πλέον ο αιρετός Περιφειάρχης θα είχε θητεία, αλλά και εναλλαγή μεταξύ των επικεφαλής των Περφερειακών Ενοτήτων για να μήν καθίσταται ντε φάκτο προνόμοιο του μεγαλύτερου Νομού και της έδρας της Περιφέρειας.
Δυστυχώς η προσέγγιση αυτή που εξέφραζε τους περισσότερους τότε Νομάρχες δεν υιοθετήθηκε και καταλήξαμε με συνοπτικές διαδικασίες, λόγω και πιέσεων από την ΕΕ, στο σημερινό μοντέλο.
ΕΡ: Ακόμη και σήμερα, δώδεκα χρόνια μετά, κάποιοι μπορούν και κάνουν τις συγκρίσεις τους στον τομέα της αποτελεσματικότητας, μεταξύ της Νομαρχίας και της Περιφερειακής Ενότητας. Τι φταίει κατά την άποψή σας και έχει απογοητευτεί σε αυτόν τον βαθμό ο κόσμος του Νομού;
Έχουν πράγματι περάσει 12 χρόνια και ομολογουμένως έγιναν παρεμβάσεις που ενίσχυσαν το ρόλο της Περιφερειακής Διοίκησης, με επιπλέον αποκέντρωση αρμοδιοτήτων της Κεντρικής Διοίκησης, δεν έδωσαν όμως απαντήσεις στην αμεσότητα προσέγγισης του πολίτη με τον κεντρικό πυρήνα Διοίκησης για την άμεση αντιμετώπιση και επίλυση προβλημάτων του. Όλα υπάγονται στο γενικό σχεδιασμό και προυπολογισμό και στις ισορροπίες των κατανομών.
Επαφίεται στην προσωπικότητα , τις Ηγετικές και Διοικητικές ικανότητες του κάθε Περιφερειάρχη η αποτελεσματικότητα των ενεργειών για την αντιμετώπιση των όποιων προβλημάτων. Και οφείλουμε να αποδεχθούμε ότι η θητεία του νυν Περιφερειάρχη που είναι απόλυτα επιτυχής δεν σημαίνει ότι μπορεί να καλύψει πλήρως τις αδυναμίες του οργανικού πλαισίου.
Ο τότε Νομάρχης είχε την αρμοδιότητα, τη βούληση και τη δυνατότητα αυτόνομης παρέμβασης τόσο τοπικά όσο και στην Κεντρική Διοίκηση να διεκδικήσει πέραν του συγκεκριμένου και οριοθετημένου προυπολογισμού.Οι αλλαγές του εκλογικού Νόμου και συγκεκριμένα η απλή αναλογική ανέδειξαν και τις αδυναμίες λήψης αποφάσεων. Εκτιμώ ότι οι τροποποίηση της εκλογικής διαδικασίας είναι προς τη θετική κατεύθυνση.
Θα αναφερθώ και στους θεματικούς Αντιπεριφερειάρχες που αξιώματα εκτιμώ ότι προσθέτουν,προφανώς και αμοιβές,αλλά αποδυναμώνουν πλήρως το θεσμικό Αντιπεριφερειάρχη, που καθίσταται περισσότερο τελετάρχης και αντ’ αυτού.
ΕΡ:Τι είχατε ξεκινήσει ως νομάρχης για το νομό και θεωρείτε ότι δεν έχει συνεχιστεί στο διάστημα αυτό. Να πούμε ένα παράδειγμα, η σημερινή Περιφερειακή Αρχή έχει ως σημείο αναφοράς της να κάνει ένα διοικητήριο, σκοπό τον οποίον επισημαίνει εδώ και μια πενταετία περίπου… Εσείς τι είχατε δρομολογήσει και βλέπετε να έχει εγκαταληφθεί;
Η αλλαγή του Αυτοδιοικητικού θεσμικού πλαισίου Διοίησης δεν σημαίνει κατάργηση προγραμματισμού δράσεων. Το Κράτος έχει συνέχεια. Τροποποιήσεις, βελτιώσεις, προσθήκες και αλλαγές προφανώς και γίνονται και αυτό είνα θεμιτό στα πλαίσια των προτεραιοτήτων και της φιλοσοφίας της κάθε ΝΕΑΣ Διοίκησης. Πολλά από όσα είχαν προγραμματισθεί συνεχίσθηκαν και ολοκληρώθηκαν. π.χ Αλιευτικό καταφύγιο Κορωνησίας. Το 7ο Βιοκλιματικό Δημοτικό Σχολείο και το Νηπιαγωγείο. Μελέτες και πρώτης φάσης έργα με το Πρόγραμμα Πίνδος. Δεν είναι όμως του παρόντος ο απολογισμός που όμως μπορώ αναλυτικά να σας τον παραθέσω εάν και όποτε κριθεί σκόπιμο από μέρος σας.
Και έρχομαι τώρα σε πρωτοβουλίες που δεν αξιοποιήθηκαν.
Το Γεωθερμικό Πεδίο Συκεών Άρτας. Είχε όλοκληρωθεί ο σχεδιασμός του και είχε σταματήσει στην τότε Γ.Γ.Π. κα Μπάστα.Το Μουσικό Γυμνάσιο που είχε ανταχθεί σε Πρόγραμμα ΣΔΙΤ, το Ειδικό Σχολείο που και αυτό είχε ενταχθεί, αλλά δεν προχώρησαν τότε, λόγω αλλαγής Κυβέρνησης που δεν υιοθετούσε αυτόν τον τρόπο υλοποίησης έργων.
Η μελέτη αξιοποίησης της Λίμνης του φράγματος Πουρναρίου, που ο τότε Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της ΔΕΗ κος Τάκης Αθανασόπουλος είχε δεσμευθεί να αναθέσει με δαπάνη της ΔΕΗ στο ΕΜΠ,- όπως είχε γίνει με τη λίμνη Κρεμαστών- δεν προχώρησε γιατί άλλαξε Κυβέρνηση και Διοίκηση.
Έκτοτε η προσπάθεια αυτή εγκαταλείφθηκε. Και από την πληροφόρηση που έχω , έχουν αναληφθεί πρωτοβουλίες, που όμως δεν ικανοποιούν τις απαιτήσεις όλων των όμορων Δήμων.
Για το θέμα του Διοικητηρίου, όπως ενθυμείσθε με δικαστικούς αγώνες η Νομαρχία Αρτας, διεκδίκησε και κέρδισε δικαστικά ΟΡΙΣΤΙΚΑ, καταπατημένο οικόπεδο έκτασης 10.450 τ.μ παραπλεύρως του Αστυνομικού Μεγάρου Άρτας που θα αγόραζε με απόφαση του τότε Υφυπουργού Οικονομικών και Α.Μπέζα έναντι 190.000 € σε 4 ετήσιες δόσειςαπό την Κτηματική Τράπεζα Δημοσίου.
Η επιλογή αυτή, ενός οικοπέδου σε κεντρικό σημείο της πόλης [κοντά στο Δημαρχείο, στην Οικονομική Εφορεία, στην Αστυνομική Διεύθυνση, στη ΔΕΗ, σε υπηρεσίες της Αποκεντρωμένης Διοίκησης] δεν προχώρησε για Διοικητήριο, ούτε για άλλη χρήση είτε από το Δήμο που σε ένα λειτουργικό πολυχώρο υπηρεσιών ή δραστηριοτήτων και υπόγειου parkingk , θα προσέφερε πολλαπλώς στην τοπική κοινωνία. Αναζητήθηκαν άλλες λύσεις που δεν καρποφόρησαν και τελικά με προσωπική παρέμβαση του Περιφερειάρχη προκρίθηκε η λύση του στρατόπεδου ΠΑΠΑΚΩΣΤΑ.Αναμένουμε τη συνέχεια έναρξης εργασιών. Για το οικόπεδο του Διοικητηρίου όπως επικαλέσθηκε ο νυν Αντιπεριφερειάρχης, υπήρχαν πολεοδομικά προβλήματα τακτοποίησης, που εμπόδιζαν την αξιοποίησή του. Όμως πιστεύω ότι αυτά ήταν αντιμετωπίσημα . Και το 7ο Δημοτικό είχε ανάλογα προβλήματα και όμως προχώρησε. Εκτός εάν υπήρχαν άλλες περισσότερο εφικτές και γρήγορες επιλογές, που εκ των πραγμάτων αποδεικνύεται όχι. Πολιτική βούληση και αποφασιστικότητα απαιτείται.
ΕΡ: Βλέπουμε σήμερα, κυρίως ο ορεινός όγκος της Άρτας να αντιμετωπίζει προβλήματα, που στην εποχή σας δεν υπήρχαν, όπως π.χ. διακοπές ηλεκτροδοτήσεων, έλλειψη προσβάσεων κλπ, προβλήματα τα οποία καλούνται να σηκώσουν στις πλάτες τους οι Δήμοι. Πάμε προς τα πίσω ή υπάρχουν άλλα δεδομένα;
Είναι γνωστές οι δυσκολίες που δημιουργεί το ανάγλυφο του ορεινού όγκου σε συνθήκες ακραίων φυσικών φαινομένων. Όπως επίσης είναι γνωστές και οι αδυναμίες που προκύπτουν στη διοίκηση των ορεινών Δήμων, τόσο λόγω πληθυσμιακής και ηλικιακής σύνθεσης και διασποράς, όσο και λόγω έλλειψης των αναγκαίων πόρων για τη στελέχωση των υφιστάμενων δομών.
Απομεμακρυσμένοι οικισμοί, ολιγομελείς γηρασμένες οικογένειες, δυσχερής πρόσβαση, ανεπαρκή μέσα συνθέτουν το πλαίσιο της αδυναμίας αποτελεσματικής αντιμετώπισης των όποιων τοπικών προβλημάτων.Δεν παραβλέπουμε βέβαια, ότι περάσαμε σχεδόν 10ετία μνημονίων που δεν επέτρεψαν την ικανοποίηση αιτημάτων στελεχειακής διάρθρωσης και ενίσχυσης υποδομών. Ωστόσο είναι θέμα σχεδιασμού και προτεραιοτήτων. Η πολιτική προστασία δεν γίνεται με συζητήσεις συναρμόδιων που απλά αποφασίζουν ή κατανέμουν ρόλους και πόρους.
Στη θητεία μου αυτός ο σχεδιασμός πέραν των τακτικών τοπικών συσκέψεων πρέβλεπε επαρκή στήριξη του μηχανολογικού εξοπλισμού των Δήμων με μόνιμη μίσθωση ικανού αριθμού μηχανημάτων και των χειριστών τους για την επικούρηση του έργου.
Και ασκήσεις ετοιμότητας εγίνοντο. Η ίδια μέριμνα για να μην πλημμυρίσει ο κάμπος της Άρτας. Κονδύλια για καθαρισμούς χαντάκων κάθε χρόνο.
Υπήρχε όμως η τακτική παρουσία μου χωρίς ωράρια και αργίες μαζί με προισταμένους Υπηρεσιών και Νομαρχιακούς Συμβούλους και συνεργάτες μου.Στη θητεία μου δεν υπήρξαν αποκλεισμοί και γιαυτό σημαντική ήταν η συμβολή και η συνεργασία των τοπικών αρχόντων.Η αρμοδιότητα του κάθε αυτοδιοικητικού στελέχους δεν είναι διαχειριστική ή τελετουργική ή μόνο επιτελική. Είναι δυναμική καθημερινή παρουσία στο χώρο, στην κοινωνία και τους τοπικούς ταγούς της για συνεργασία και συμβολή των όποιων προβλημάτων. Είναι κυρίως η ενεργοποίηση για μέγιστη δυνατή απόδοση των υπηρεσιών του, η κινητοποίηση κοινωνικών φορέων, η δυνατότητα επικοινωνίας και παρέμβασης στα κλιμάκια της Κεντρικής Διοίκησης. Και αυτό απαιτεί να έχεις εμπειρία διοίκησης να έχεις ζυμωθεί με προβλήματα και να είσαι τολμηρός και όχι αναβλητικός στις αποφάσεις σου.
Αναγκαίο να ακούς, να βλέπεις και να δρας, δυνατότητα επικοινωνίας, συνενόησης και συνεργασίας. Είναι και μεράκι.
Και σήμερα υπάρχουν άξια αυτοδιοικητικά στελέχη, αλλά τοπικά ο ρόλος τους σμικρύνεται ή υποβαθμίζεται από τον Κεντρικό ηγέτη που έχει και κυρίαρχο ρόλο.
Και σε επίπεδο Περιφέρειας ο Περιφερειάρχης είναι καταξιωμένος έμπειρος αποφασιστικός, διεκδικητικός και αποτελεσματικός και απόλυτα πετυχημένος.
Η αξιοποίηση Ευρωπαικών και Εθικών προγραμμάτων είναι τρανή απόδειξη.Μεμονωμένα περιστατικά διοικητικής αδυναμίας δεν ακυρώνουν το έργο της Περιφέρειας και των λειτουργών της.
ΕΡ: Εσείς γνωρίσατε τη Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση και ως διορισμένος νομάρχης Τρικάλων… Πως θα χαρακτηρίζατε την εξέλιξή της;
Άλλες εποχές ,άλλες συνθήκες, άλλες καταστάσεις. Ο τότε μετακλητός Νομάρχης ήταν Πρωθυπουργός στο Νομό. Είχε όλες τις αρμοδιότητες και τη δυνατότητα άμεσης παρέμβασης. Ήταν κυβερνητικό όργανο με πολλές δυνατότητες παρέμβασης και άμεσης επίλυσης προβλημάτων. Παρά τον καθοριστικό ρόλο που αναδείκνυε πολιτικά στελέχη, είμαι θιασώτης του αιρετού οργάνου. Τότε έπρεπε να διατηρείς ισορροπίες με τους τοπικούς βουλευτές και κομματάρχες. Να απολογείσαι στην Πολιτική εξουσία και όχι στη λαική βούληση.Ο Νομός Τρικάλων είχε άλλη διοικητική και οικονομική διάρθρωση πουαξιοποίησε πλήρως φυσικά τοπικά πλεονεκτήματα. Ειχε άλλη δυναμική Ανάπτυξης. Και συγκριτικά εκτιμώ ότι διαχρονικά είχε και έχει ισχυρότερη πολιτική παρουσία.
ΕΡ: Σας βλέπουμε να παρακολουθείτε και να σχολιάζετε ενεργά τα θέματα του Δήμου Αρταίων, στον οποίο είσαστε υποψήφιος δήμαρχος και εκλεγήκατε αρχηγός μείζονος αντιπολίτευσης. Ποια εκτιμάτε ότι είναι τα προβλήματα της Άρτας και ποια κατεύθυνση πρέπει να πάρει ο Δήμος;
Σ’αυτό το ερώτημα δεν έχω την απαιτούμενη πλήρη ενημέρωση για να αξιολογήσω και να κρίνω αντικειμενικά εάν ο προγραμματισμός των τοπικών οργάνων και Φορέων καλύπτει και τη δική μου προσέγγιση. Νομίζω όμως ότι η ανάπτυξη του Νομού πρέπει να στηριχθεί στον πρωτογενή τομέα με αξιοποίηση των δυνατοτήτων του κάμπου, στην αγροτοτουριστική ανάπτυξη του ορεινού όγκου και στην ανάδειξη των μνημείων και των στοιχείων του πολιτισμού.
Συνοπτικά και ενδεικτικά:
• Αξιοποίηση γεωθερμικού πεδίου.[ Γεωργία υπό κάλυψη, τηλεθέρμανση].
• Εγγειοβελτιωτικά έργα στην πεδιάδα. [Ήδη υπάρχει πρόγραμμα στο ΥΠΑγροτικής Ανάπτυξης]
• Αξιοποίηση στοιχείων της μελέτης Π.Δούκα με οριοθέτηση της κοίτης Αράχθου.
• Αξιοποίηση της Λίμνης του φράγματος με παραλίμνιο οδό και οριοθέτηση χώρων δραστηριοτήτων όλο το χρόνο.
Νομίζω ότι η Δημοτική Αρχή κινείται με σωστό προγραμματισμό , έχει την εμπειρία της προηγούμενης θητείας και θα κάνει το καλλίτερο δυνατό.
Εξ άλλου ο Δήμαρχος υπήρξε συνεργάτης μου στον Προγραμματισμό της Νομαρχίας και αρκετά δυναμικά του στελέχη του σήμερα, αναδείχθηκαν στη δική μου θητεία. Τους παρακολουθώ, έχω τακτική επικοινωνία, ανταλλάσσω απόψεις,συμφωνούμε σε αρκετές επιλογές όπως φυσικό είναι να υπάρχουν και αποκλίσεις στην προσέγγιση.
Τους εύχομαι δύναμη και έχω εμπιστοσύνη στη θέλησή τους να αλλάξει η ΆΡΤΑ.
ΕΡ: Στο διάστημα της απουσίας σας από την Άρτα, είχατε κάποια πρόσκληση για να επαναδραστηριοποιηθείτε στα κοινά της περιοχής;
Απολύτως ΝΑΙ. Υπήρξαν προτάσεις και πολιτικής αξιοποίησης και επαναδραστηριοποίησης στην Δημοτική Αρχή Άρτας. Το πρώτο το απέρριψα λόγω δικής μου φιλοσοφίας. Δεν είναι στις αρχές μου να εναλλάσσομαι σε καρέκλες και αξιώματα. Είμαι πλήρης. Με τίμησε η Πολιτεία και η Κοινωνία με αξιώματα και είμαι ευγνώμων γιαυτό. Όπως και στην Παράταξη που με ανέδειξε. Υπάρχουν πολλά ικανά και νεότερα στελέχη να πάρουν τη σκυτάλη. Ο ρόλος που αγάπησα και μου ταίριαζε ήταν ο Αυτοδιοικητικός. Αυτή η επιθυμία μου να συνεχίσω στο Δήμο Αρταίων η οποία ήταν συνυφασμένη και με τη βούληση του Πολιτικό Φορέα που ανήκω , δυστυχώς δεν κατέστη εφικτή, λόγω απρόβλεπτων δυσμενών οικογενειακών προβλημάτων που δεν επέτρεπαν την αποτελεσματική και ακώλυτη παρουσία μου. Ουδείς αναντικατάστατος. Είναι η ώρα της νέας γενιάς και η Αρτα έχει άξια και προβεβλημένα στελέχη να μπουν μπροστά. Το εύχομαι και το ελπίζω ολόψυχα.
ΕΡ: Θα θέλατε να συμπληρώσετε κάτι για τους αναγνώστες της εφημερίδας;
Συμπληρωματικά θέλω να σημειώσω, ότι η θητεία μου τόσο ως μετακλητού, όσο και αιρετού Νομάρχη, έκλεισε με αλλαγές στο θεσμικό πλαίσιό τους.
Και στις δύο περιπτώσεις οι αλλαγές υπήρξαν καθοριστικές στις μετέπειτα επιλογές μου.Η πρώτη αλλαγή ήταν ταυτόχρονα και με πολιτική αλλαγή που μου έδοσε τη δυνατότητα στην πορεία για εκλογή μου ως αιρετού Νομάρχη.
Η δεύτερη μεταρρύθμιση δεν ανταποκρίνονταν στις δικές μου προσεγγίσεις και δεν παρείχε τη δυνατότητα ανάδειξης του ρόλου μου ως Αντιπεριφερειάρχη, σε σύγκριση με τις αρμοδιότητες και τις δυνατότητες του πρώην Νομάρχη. Και προφανώς αυτό το ρόλο μου ως Αυτοδιοικητικού Άρχοντα, κάλυπτε το αξίωμα του Δημάρχου που παρέχει διοικητική αυτονομία προγραμματισμού, λήψης αποφάσεων και ενεργειών. Η συμμετοχή ως υποψηφίου στις Βουλευτικές εκλογές ήταν επιλογή και πρόταση του τότε Προέδρου της Ν.Δ. την οποία αποδέχθηκα.
