Α. Συνοπτική παρουσίαση των αποτελεσμάτων της Ημερίδας
Τα κύρια συμπεράσματα που κατά κοινή ομολογία βγήκαν από τη συζήτηση στην Ημερίδα είναι τα εξής:
- Η εγκατάλειψη και η ερημοποίηση των ορεινών χωριών μπήκε στο δημόσιο διάλογο.
- Τουλάχιστον το 97% της σημερινής Βουλής συμφωνεί ότι πρέπει να υπάρξει άμεσα ένα νέο πολιτικό σχέδιο για να αποτραπεί η οριστική ερημοποίηση των ορεινών: η «πολιτική βούληση» εκτιμήθηκε ότι είναι το σημαντικότερο που λείπει διαχρονικά. (Σημ: το υπόλοιπο 3% αφορά το ΜέΡΑ25 το οποίο απλά δεν ενημέρωσε για τις θέσεις – προτάσεις του. Το κόμμα της Ελληνικής Λύσης επικροτεί την πρωτοβουλία της Ομοσπονδίας θεωρώντας άμεση ανάγκη τη λήψη μέτρων και έχει καταθέσει στη Βουλή για τα Ραδοβίζια ήδη από τις 16/6/2022 την Ερώτηση υπ’ αριθμ. 5851 προς 9 Υπουργούς. Ομοίως έπραξε το ΚΚΕ καταθέτοντας στις 27/6 την υπ’ αριθμ. 6065 Ερώτηση προς 4 Υπουργούς).
- Τουλάχιστον πέντε από τα έξι κόμματα της Βουλής (πλην ΜέΡΑ25) γνωρίζουν και αναγνωρίζουν το πρόβλημα, όχι μόνο για τα Ραδοβίζια και την Ήπειρο, αλλά για πολλές περιοχές της Ελλάδας.
- Η συμμετοχή στην Ημερίδα αναγνωρισμένων στελεχών κύρους από κάθε πολιτικό φορέα, κατέδειξε τη σημαντικότητα του θέματος και παράλληλα αποτελεί εγγύηση σοβαρών πολιτικών επιλογών και σχεδιασμών στο άμεσο μέλλον.
- Όλοι ανεξαιρέτως οι συμμετέχοντες συμφώνησαν ότι τις προηγούμενες δεκαετίες, πριν ακόμη από τη Μεταπολίτευση μέχρι και σήμερα, υπήρξε παταγώδης αποτυχία των προγραμμάτων, των σχεδίων και των προσπαθειών της πολιτείας να ελέγξει το πρόβλημα της εγκατάλειψης των χωριών.
- Με κοινή διαπίστωση όλων των ομιλητών, τα Ραδοβίζια Άρτας θεωρούνται ότι είναι μία από τις πιο αναπτυξιακά υποβαθμισμένες και άγνωστες περιοχές της χώρας ενώ είναι ταυτόχρονα ένας αγνός, φυσικός παράδεισος απλών, φιλόξενων, φιλότιμων και προκομένων ανθρώπων.
- Η Τοπική Αυτοδιοίκηση, Α’ και Β’ βαθμού, συνηγορεί 100% στην ανάγκη να σωθούν τα χωριά μας και είναι αυτή που αντιμετωπίζει τις τεράστιες ανάγκες και τα προβλήματα, χωρίς να έχει στα χέρια της τα απαραίτητα εργαλεία ούτε την κάλυψη από την κεντρική εξουσία για να τα καταφέρει. Δήμοι και Περιφέρεια Ηπείρου έχουν αναδείξει το θέμα της εγκατάλειψης αλλά δεν εισακούγονται. Έχουν προτάσεις για σχέδια και λύσεις.
- Τα έργα ΑΠΕ που σχεδιάζονται στην περιοχή και γενικά στην Ήπειρο, ήταν σαφές ότι δεν αποτελούν πεδίο συμφωνίας και εύρεσης κοινού τόπου μεταξύ των κομμάτων. Το Κτηματολόγιο και οι Δασικοί Χάρτες επίσης, παρόλο που συζητήθηκαν επιδερμικά και χωρίς την τοποθέτηση όλων των ομιλητών.
- Υπήρξε κλίμα συναίνεσης και σύγκλισης όλων των πολιτικών φορέων σε βασικά σημεία ενός Κοινού Στόχου όπως ήταν εξάλλου και η αρχική πρόταση-πρόθεση της Ομοσπονδίας μας: να υπάρξει ένας «Κοινός Στόχος» ως αποτέλεσμα αυτής της πρώτης συζήτησης και να δρομολογηθούν άμεσα οι πρώτες ενέργειες για να σταματήσει η εγκατάλειψη των ορεινών χωριών, για να μην ερημώσουν.
Ο Συντονισμός της Ημερίδας έγινε από τον Αρτινό δημοσιογράφο της ΕΡΤ κ Λάμπρο Παναγιώτου.
Εισήγηση του θέματος της Ημερίδας έκανε ο Πρόεδρος της Ομοσπονδίας Ραδοβιζινών Άρτας κ Γιώργος Μανιώτης θέτοντας ως βάση της συζήτησης το έγγραφο-πρόσκληση με το οποίο κλήθηκαν όλες οι Κοινοβουλευτικές Ομάδες της Βουλής να καταθέσουν τις απόψεις και τις προτάσεις τους.
Ομιλητές: ΝΔ – Βασίλης Γιόγιακας, ΣΥΡΙΖΑ – Όλγα Γεροβασίλη, ΚΙΝΑΛ – Χρήστος Γκόκας, ΚΚΕ – Λιάνα Κανέλλη, ο Δήμαρχος Γ. Καραϊσκάκη – Περικλής Μίγδος και ο Γενικός Γραμματέας της Πανηπειρωτικής Συνομοσπονδίας Ελλάδας – Σωτήρης Κολιούσης.
Μέσω τηλεδιάσκεψης συμμετείχε και τοποθετήθηκε ο Δήμαρχος Κεντρικών Τζουμέρκων – Χρήστος Χασιάκος.
Με γραπτά κείμενα λόγω αδυναμίας παρουσίας, τοποθετήθηκαν: Κυβέρνηση ΝΔ – Γιώργος Στύλιος, ο Αντιπεριφερειάρχης Π.Ε. Άρτας – Βασίλης Ψαθάς και η Δήμαρχος Ν. Σκουφά – Ροζίνα Βαβέτση.
Παρόντες που έλαβαν το λόγο: Νίκος Τόσκας – τ. Υπουργός (ΣΥΡΙΖΑ), Ευαγγελία Λαγού – Γραμματέας Ομοσπονδίας Τζουμερκιωτών, Γιάννης Βέλλης – Μέλος ΔΣ της Πανηπειρωτικής και της Ομοσπονδίας Μουργκάνας, Χρήστος Καπερώνης – Πρόεδρος της Αδελφότητας Πηγιωτών Άρτας και Γιώργος Τάτσης – Αντιπρόεδρος της Αδελφότητας Δημαριτών Άρτας.
Ο τ. Υπουργός κ Γιάννης Μπαλάφας (ΣΥΡΙΖΑ) ήταν παρών και συμμετείχε χωρίς τοποθέτηση όπως και ο Δημοτικός Σύμβουλος Γ. Καραϊσκάκη Αιμίλιος Αντωνάκης, ο Πρόεδρος της Αδελφότητας Θεοδωριανιτών κ Γιάννης Λιούκας, ο Πρόεδρος της Αδελφότητας Ροδαυγής κ Σπύρος Μάνος, ο Πρόεδρος του Συλλόγου Ηπειρωτών Νέας Ιωνίας «Άπειρος Γαία» Γιάννης Χούσος μαζί με μέλη του ΔΣ, το μέλος του ΔΣ της Πανηπειρωτικής κ Ελευθερία Γκαρτζονίκα και εκπρόσωποι και μέλη των συλλόγων-μελών της Ομοσπονδίας μας από τα Ραδοβίζια.
Τη συζήτηση έκλεισε ο κ Γιώργος Μανιώτης ο οποίος εκτίμησε ότι τα συμπεράσματα ήταν πολύ θετικά καθώς έγινε σαφές ότι εκ μέρους των εκπροσώπων των Κοινοβουλευτικών Ομάδων των κομμάτων της νομοθετικής εξουσίας, υπάρχει σαφής καθολική αναγνώριση του προβλήματος και κοινή αποδοχή της ανάγκης εφαρμογής μεταρρυθμίσεων και λήψης άμεσων μέτρων από την εκτελεστική εξουσία για να μην ερημώσουν τα χωριά μας. Με βάση αυτό, αποτύπωσε ως αποδεκτό συμπέρασμα από όλους τους συμμετέχοντες στην Ημερίδα, τον ακόλουθο «Κοινό Στόχο»:
«Ριζική αλλαγή της εθνικής πολιτικής με μεταρρυθμίσεις και τομές που θα έχουν ως μετρήσιμο αποτέλεσμα το ξαναζωντάνεμα των ορεινών χωριών μας με σύγχρονες υποδομές, με ισχυρά κίνητρα για νέες δραστηριότητες, με σεβασμό και προστασία του περιβάλλοντος και με ίσες ευκαιρίες, υπηρεσίες και προοπτικές για τους νέους, τις γυναίκες, τις οικογένειες και τους επαγγελματίες»
κι αποτύπωσε τα εξής πρώτα βήματα ως κοινή βάση προσέγγισης όλων των εκπροσώπων των κομμάτων:
- Αναγνώριση των προβλημάτων και της εγκατάλειψης των χωριών.
- Έκτακτη συζήτηση στη Βουλή για τα Ραδοβίζια (Ιούλιος 2022).
- Εισαγωγή του θέματος στο Υπουργικό Συμβούλιο.
- Αναγνώριση της ανάγκης ειδικής χρηματοδότησης για υποδομές και έργα στα Ραδοβίζια.
- Αναστολή έγκρισης όλων των έργων ΑΠΕ μέχρι να γίνει ο «Περιφερειακός Ενεργειακός Χωροταξικός Σχεδιασμός της Ηπείρου» όπως θέτει η Πανηπειρωτική.
- Πάγωμα του Κτηματολογίου για τα ορεινά μέχρι να ανασχεδιαστεί εκ βάθρων η νομοθεσία για τους Δασικούς Χάρτες. Άμεση διακοπή των ρυθμίσεων που απαιτούν κόστος από κάθε πολίτη για την απόδειξη ιδιοκτησίας. Υποχρέωση εκ μέρους του Δασαρχείου να αποδείξει τους χαρακτηρισμούς των γαιών ως «Δασικές» με τεκμηρίωση βάσει στοιχείων και πριν από το 1900. Να γίνουν αποδεκτά ως τεκμήριο ιδιοκτησίας (για όλους ατομικά) τα συμβόλαια εξαγοράς των χωριών των Ραδοβιζίων και των ορεινών από τους τσιφλικάδες μετά το 1881, ή και πριν ακόμη, όπως και άλλα παλαιά στοιχεία: σχέδια διανομών, μαρτυρίες, κτλ. Κατάργηση ΕΝΦΙΑ για τους μόνιμους κάτοικους.
- Εφαρμογή σχεδίου “γρήγορης επίλυσης” και ανακούφισης κάποιων ιδιαίτερων προβλημάτων όπως:
- ΑΤΜ αναλήψεων-καταθέσεων σε όχημα ανά 10 μέρες σε κάθε χωριό.
- Απόφαση δημιουργίας 5 Δασικών Χωριών στα Ραδοβίζια 80 κλινών το καθένα. Έναρξη κατασκευής το 2023.
- Έκτακτη χρηματοδότηση από το ΠΔΕ για συντήρηση δικτύων ηλεκτρισμού, τηλεπικοινωνιών, ύδρευσης και τηλεοπτικού σήματος.
- Καθιέρωση κάθε Ιούλιο και Αύγουστο, με χρηματοδότηση του ΥΠΟΑ, πανελλαδικής εμβέλειας προγραμμάτων προσέλκυσης της νεολαίας και της οικογένειας για Πολιτιστικά – Καλλιτεχνικά – Εικαστικά – Περιβαλλοντικά – Φυσιολατρικά – Διαδραστικά Φεστιβάλ ή σχεδιασμός άλλων σχετικών δράσεων.
- Καθιέρωση ανά τρίμηνο/εξάμηνο της ίδιας ημερίδας-συζήτησης για τακτικό περιοδικό έλεγχο της εξέλιξης και των ενεργειών διάσωσης των χωριών μας.
Σε μια δύσκολη αντικειμενικά περίοδο για όλα τα κόμματα και τους βουλευτές τους, όπως και για τους Δημάρχους των ορεινών χωριών μας και τους απόδημους συμπολίτες μας, η Ομοσπονδία μας αισθάνεται την ανάγκη να ευχαριστήσει θερμά όλους όσους συμμετείχαν σε αυτή την Ημερίδα και συνέβαλλαν στην ανάδειξη του θέματος της εγκατάλειψης και της επερχόμενης ερήμωσης των ορεινών χωριών μας. Το θέμα δεν εξαντλείται με μία συζήτηση ούτε με τη λήψη κάποιων αποσπασματικών μέτρων. Θα χρειαστούν κι άλλες συζητήσεις, διεκδίκηση, παραστάσεις, συνεχής πίεση και αγώνας για να γυρίσει το βλέμμα της πολιτείας προς τα μέρη μας και να αντιστραφεί η κατάσταση.
Και σε αυτόν το δρόμο που ανοίξαμε, ζητάμε από όλους τους συμπολίτες μας να συμπορευτούν μαζί μας. Το δίκιο μας από μόνο του, δεν φτάνει. Θέλει φωνή δυνατή για να μπορέσει να ακουστεί παντού. Η Ομοσπονδία μας θα διοργανώσει σύντομα ομιλίες και συζητήσεις προς αυτή την κατεύθυνση αλλά και άλλου είδους εκδηλώσεις, όπως αυτές που ορίζουν τα έθιμά μας, με κύριο προγραμματισμό να γίνει ένα πρωινό παραδοσιακό και συνάμα αγωνιστικό πανηγύρι την Κυριακή 7 Αυγούστου στο Διχομοίρι με τους Λαλητάδες. Γιατί στην Ήπειρο όλα ξεκινούν με ένα τραγούδι. Εκεί, σας περιμένουμε όλους!
Η καθυστέρηση ανακοίνωσης των πεπραγμένων και των συμπερασμάτων της Ημερίδας οφείλεται στο ατυχές συμβάν της καταστροφής του βίντεο, από λάθος χειρισμό του επαγγελματία βιντεολήπτη στον οποίο είχε ανατεθεί η εργασία καθώς και στις προσπάθειες (ανεπιτυχείς δυστυχώς) που καταβλήθηκαν τις επόμενες ημέρες για την ανάκτηση του βίντεο από ειδικούς, όπως και για τη συγκέντρωση του συνόλου του υλικού με τη μορφή κειμένων ή/και ηχητικών αποσπασμάτων.
Β. Ομιλίες – Τοποθετήσεις – Προτάσεις
Ακολουθεί συνοπτική παρουσίαση των σημαντικότερων σημείων των τοποθετήσεων όλων των ομιλητών στην Ημερίδα καθώς και σύνδεσμοι (links) με ολόκληρα τα κείμενα και τα ηχητικά αποσπάσματα σχεδόν όλων των ομιλιών και όλα τα σχετικά με αυτή την πρωτοβουλία κείμενα.
Γιώργος Μανιώτης – Πρόεδρος της Ομοσπονδίας Ραδοβιζινών Άρτας
Εισηγήθηκε τα προς συζήτηση θέματα τα οποία επιγραμματικά είναι τα εξής:
- Ερήμωση και εγκατάλειψη των ορεινών χωριών.
- Ανισότητα στην υποστήριξη του πολίτη από το κράτος. Ανυπαρξία επιλογών.
- Μακρινά σχολεία: η κύρια αιτία της εγκατάλειψης.
- Αδυναμία κάλυψης των αναγκών της νεολαίας και της σύγχρονης γυναίκας.
- Καταστροφικά φαραωνικά έργα ΑΠΕ: Φράγμα Αυλακίου 84MW, Αιολικό ΑΕΤΟΣ 42MW.
- Έλλειψη υποδομών. Δρόμοι, αρτηρίες, ίντερνετ, τηλεφωνία, διαλυμένα δίκτυα.
- Έλλειψη υπηρεσιών. Υγεία, τράπεζες, ΚΕΠ, καταστήματα, εμπόριο, γεωπόνοι, κτλ.
- Μηδενικές θέσεις εργασίας σε ιδιωτικό και δημόσιο τομέα.
- Ανυπαρξία παραγωγικών δραστηριοτήτων πλην πρωτογενή τομέα. Μηδενικός τουρισμός.
- Δήμευση περιουσιών από Κτηματολόγιο και Δασικούς Χάρτες. Απαξίωση ιδιοκτησιών.
Τα παραπάνω θέματα γνωστοποιήθηκαν στις Κοινοβουλευτικές Ομάδες της Βουλής με το από 22/5/2022 υπ’ αριθμ. 042 έγγραφο της Ομοσπονδίας Ραδοβιζινών Άρτας το οποίο είναι διαθέσιμο στο σύνδεσμο:
Το μεγαλύτερο μέρος της εισήγησης του κ Μανιώτη είναι διαθέσιμο ως ηχητικό απόσπασμα εδώ:
Γιώργος Στύλιος – Υφυπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων, Βουλευτής Άρτας ΝΔ (τοποθέτηση μέσω επιτολής)
- Συμφωνεί ότι υπάρχει πρόβλημα με την εγκατάλειψη και ερημοποίηση των ορεινών χωριών.
- Η διάσωση των ορεινών είναι υψίστης εθνικής σημασίας.
- Υποστηρίζει την πρωτοβουλία και επιθυμεί να συνεργαστεί για να συνεχιστεί.
- Γνωρίζει το πρόβλημα πολύ καλά.
- Το πρόβλημα διογκώνεται παρά τις ενέργειες που έγιναν εδώ και πολλές δεκαετίες.
- Θεωρεί ότι το πρόβλημα σχετίζεται άμεσα με το δημογραφικό και τη γήρανση του πληθυσμού.
- Συμφωνεί ότι υπάρχει έλλειψη ευκαιριών απασχόλησης των νέων στα ορεινά.
- Τονίζει-προτείνει: (α)την ανάγκη δημιουργίας θέσεων εργασίας στην περιοχή και (β)διατήρηση και ενίσχυση βασικών υποδομών. Οι στόχοι αυτοί είναι μακρόπνοοι και ο ίδιος και η κυβέρνηση της ΝΔ στηρίζει την ενίσχυση των υποδομών στην περιοχή.
- Αναφέρει ενέργειες, πρωτοβουλίες και έργα που ο ίδιος και η κυβέρνηση της ΝΔ προώθησε.
- Εκφράζει τη θέλησή του να συμβάλλει στην αναζωογόνηση των χωριών μας.
Ο κ Στύλιος δεν ήταν παρών στην Ημερίδα λόγω υποχρεώσεων αλλά τοποθετήθηκε με γραπτό κείμενο το οποίο είναι διαθέσιμο στο σύνδεσμο:
Βασίλης Γιόγιακας – Εκπρόσωπος της Κοινοβουλευτικής Ομάδας της ΝΔ, Βουλευτής Θεσπρωτίας
- Συμφωνεί ότι υπάρχει πρόβλημα με την εγκατάλειψη και ερημοποίηση των ορεινών χωριών.
- Χρειάζεται άμεσα (χθες) μια συγκροτημένη Ορεινή Πολιτική και κυρίως: ιεράρχηση για το τι θέλουμε να πετύχουμε.
- Συμφωνεί να έχει συνέχεια αυτή η Ημερίδα.
- Γνωρίζει το πρόβλημα πολύ καλά. Το έχει ζήσει στα ορεινά της Μουργκάνας στη Θεσπρωτία όπου μεγάλωσε και κατόπιν διετέλεσε Νομάρχης.
- Αναγνωρίζει τις ελλείψεις πόρων στους ορεινούς Δήμους.
- Αναφέρθηκε σε έργα και προγράμματα της κυβέρνησης που προσπαθούν να βελτιώσουν τις συνθήκες και εκτίμησε ότι αυτά δεν είναι αρκετά γιατί χρειάζεται μια «Ορεινή Πολιτική».
- Είπε ότι υπάρχει έλλειμμα συνέχειας και συνέπειας των προγραμμάτων στο παρελθόν (δεκαετίες). Δεν είχαν τεθεί συγκεκριμένοι, μετρήσιμοι στόχοι για να φέρουν νέες οικογένειες στα χωριά.
- Αναφέρθηκε στο «Master Plan για την Ορεινή Ελλάδα» που ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός στις 4 Μαΐου για συνολικά 375 εκ. ευρώ προς 32 ορεινούς Δήμους.
- Μίλησε για την «Τοπική Ανάπτυξη με Πρωτοβουλία των Τοπικών Κοινοτήτων» (ΤΑΠΤοΚ) ως εργαλείο χρηματοδότησης ενός σχήματος-δικτύου με συμμετοχή Δήμων και κοινωνικών εταίρων για τοπικό αναπτυξιακό σχεδιασμό.
- Αναφέρθηκε στο καλό σχέδιο της Κύπρου για τα ορεινά.
- Θεωρεί ότι η κυβέρνηση ετοιμάζει ένα τέτοιο πλαίσιο «Ορεινής Πολιτικής» που ο ίδιος προτείνει.
- Εκτιμά ότι υπάρχουν πόροι και ευκαιρίες.
Ολόκληρο το κείμενο της ομιλίας του κ Γιόγιακα είναι διαθέσιμο στο σύνδεσμο:
Το ηχητικό απόσπασμα της τοποθέτησης του κ Γιόγιακα είναι διαθέσιμο στο σύνδεσμο:
Όλγα Γεροβασίλη – τ. Υπουργός, Εκπρόσωπος και Γραμματέας της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΣΥΡΙΖΑ, Βουλευτής Άρτας
- Συμφωνεί ότι υπάρχει πρόβλημα με την εγκατάλειψη και ερημοποίηση των ορεινών χωριών.
- Πρότεινε να χαραχθεί «Ολιστική Αναπτυξιακή Στρατηγική» και χρονοδιάγραμμα εφαρμογής.
- Θεωρεί κύρια αιτία την ανυπαρξία Εξειδικευμένων Πολιτικών επιλογών ειδικά για τα ορεινά («δεν υπήρχαν ποτέ») και τα «ευχολόγια» που δεν εφαρμόστηκαν ποτέ από ρεαλιστικές πολιτικές.
- Ανέφερε και ανέλυσε το καλό παράδειγμα της Κύπρου (ΕΣΑΟΚ) σε 3 άξονες: Οικονομία, Κοινωνία και Περιβάλλον. Με βάση αυτούς τους άξονες, η κ Γεροβασίλη έκανε προτάσεις.
- Για την Οικονομία: Πρότεινε να δημιουργηθεί «Ταυτότητα Προϊόντων» για να γίνουν πιο ποιοτικά και ανταγωνιστικά.
- Για ανάπτυξη προτείνει: Πρωτογενή Τομέα σε συνδυασμό με τον Τουρισμό και εκσυγχρονισμό υποδομών.
- Είπε ότι πολλά έργα στην Ήπειρο έμειναν εκτός του Ταμείου Ανάκαμψης.
- Αναφέρθηκε σε έργα και ενέργειες επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ.
- Για την Κοινωνία: ανάγκη κάλυψης υγείας, εκπαίδευσης, προγράμματα ενίσχυσης, ασφάλεια.
- Για το Περιβάλλον: συνεισφορά στο Σέλτσο, Γέφυρα Κοράκου, Κοιλάδα Αχελώου
- Είναι εναντίον του Φράγματος Αυλακίου της ΤΕΡΝΑ στον Αχελώο.
- Πρέπει να βρεθεί διέξοδος για τους Δασικούς Χάρτες.
- Αναφέρθηκε σε παραλείψεις της Κυβέρνησης και ελλείψεις προσωπικού σε Κτηματολόγιο και Πυροσβεστική.
Ολόκληρο το κείμενο της ομιλίας της κ Γεροβασίλη είναι διαθέσιμο στο σύνδεσμο:
Το ηχητικό απόσπασμα της τοποθέτησης της κ Γεροβασίλη είναι διαθέσιμο στο σύνδεσμο:
Μικρή παρέμβαση μετά την ομιλία της κ Γεροβασίλη έκανε ο κ Μανιώτης το ηχητικό απόσπασμα της οποίας είναι διαθέσιμο στο σύνδεσμο:
Χρήστος Γκόκας – Εκπρόσωπος της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΠΑΣΟΚ – Κίνημα Αλλαγής Βουλευτής Άρτας
- Συμφωνεί ότι υπάρχει πρόβλημα με την εγκατάλειψη και ερημοποίηση των ορεινών χωριών.
- Προτείνει σύνθεση των πολιτικών των κομμάτων και όλων των φορέων.
- ΝΑΙ στη σύνθεση όλων των προτάσεων και ΝΑΙ στον Κοινό Στόχο για την επιβίωση των ορεινών.
- Υποστηρίζει την πρωτοβουλία της Ομοσπονδίας και επιθυμεί να συνεργαστεί για να συνεχιστεί.
- Η Αποκέντρωση αποτελεί βασική κατεύθυνση του ΠΑΣΟΚ – Κίνημα Αλλαγής.
- Αναγνωρίζει όλα τα προβλήματα, τα χαμηλά εισοδήματα, την έλλειψη υποδομών και των κοινωνικών δομών.
- Θεωρεί ότι απαιτείται «Ολοκληρωμένη Παρέμβαση» για ήπια βιώσιμη ανάπτυξη φιλική προς το περιβάλλον, με τουρισμό και εναλλακτικές δραστηριότητες.
- Προβλήματα: Το Δημογραφικό (ανέφερε προτάσεις), Σύστημα Υγείας, Πολιτισμός-Αθλητισμός, Ενημέρωση-Κατάρτιση παραγωγών. Δίκτυα υποδομής και οδικοί άξονες που θα πρέπει να γίνουν: Άρτα-Καρδίτσα, Πέτα-Διάσελο, Γέφυρα Κοράκου.
- ΟΧΙ στο Φράγμα Αυλακίου της ΤΕΡΝΑ. Να μπορούν να συμμετέχουν στα έργα ΑΠΕ οι πολλοί και όχι οι λίγοι.
- Είναι «Εθνικής Σημασίας» η στήριξη των ορεινών. Να μην εφαρμοστεί η σχέση «οικονομικού κόστους και οφέλους» για να επενδυθούν χρήματα στα ορεινά.
- Να αναθεωρηθεί το «Πληθυσμιακό Κριτήριο» για τους ορεινούς Δήμους.
- Πιστεύει στην ισόρροπη Περιφερειακή Ανάπτυξη και σε διαφορετική αξιοποίηση του Ταμείου Ανάκαμψης με μεγάλα έργα παντού, ένα μεγάλο έργο σε κάθε Δήμο της χώρας.
- Απαράδεκτη κατάσταση με το Κτηματολόγιο και τους Δασικούς Χάρτες: απαιτείται κεντρική λύση.
Ολόκληρο το κείμενο της ομιλίας του κ Γκόκα είναι διαθέσιμο στο σύνδεσμο:
Το ηχητικό απόσπασμα της τοποθέτησης του κ Γκόκα είναι διαθέσιμο στο σύνδεσμο:
Λιάνα Κανέλλη – Εκπρόσωπος της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΚΚΕ, Βουλευτής Α’ Αθηνών
- Συμφωνεί ότι υπάρχει πρόβλημα με την εγκατάλειψη και ερημοποίηση των ορεινών χωριών.
- Θεωρεί ότι απλώς χρειάζεται πολιτική βούληση για να λυθεί το πρόβλημα.
- Χρειάζεται μια Κεντρική Βασική Πολιτική για να μην εγκαταλειφθούν τα χωριά.
- Η λύση του προβλήματος είναι οι υποδομές, η υποστήριξη και οι υπηρεσίες του κράτους.
- Υποστηρίζει την πρωτοβουλία της Ομοσπονδίας. Το ΚΚΕ θα στηρίξει τη διεκδίκηση.
- Χρειάζεται αγώνας για να καταλάβει η εξουσία το πρόβλημα.
- Ο κόσμος μετά το 1974 ψηφίζει τους ίδιους αλλά τίποτα δεν αλλάζει ριζικά. Πρέπει να αλλάξει η πολιτική. Δεν αλλάζει ούτε με ευχολόγια ούτε με υποσχέσεις αλλά μόνο με χρήματα, επενδύσεις και σχεδιασμό από το κράτος.
- Να καταργηθούν τα διόδια για τους Ηπειρώτες.
- Για να λυθεί το πρόβλημα χρειάζονται υποδομές, χρήματα και παρέμβαση του κράτους. Το γνωρίζετε.
- Ρώτησε: Έχει επισκεφτεί τα Ραδοβίζια κανένα σχολείο; Απάντησε: ΟΧΙ. Κι αυτό επειδή δεν υπάρχει πολιτισμός. Και ως πολιτισμό εννοούμε την ίδια τη ζωή των κατοίκων, την υποστήριξη και τις υπηρεσίες που τους προσφέρει το κράτος. Η φύση και το περιβάλλον παρόλο που είναι πολύ ωραία όπως λέτε, επισκέπτης όμως δεν υπάρχει. Αυτό δείχνει ότι τα Ραδοβίζια δεν τα ξέρει κανείς.
- Στην Ιταλία πουλάγανε ορεινά χωριά που έκλεισαν με 1 ευρώ…!!!
- Τα απαραίτητα είναι το Κέντρο Υγείας (στελεχωμένο), οι υποδομές, η συγκοινωνία, το ίντερνετ.
- Ο τουρισμός και ο πολιτισμός δεν είναι μόνο τα σύμβολα (γεφύρια, κτλ) αλλά το ίδιο το επίπεδο ζωής που βιώνουν οι κάτοικοι.
- Να καλυφθούν οι ανάγκες των παραγωγών. Να καλυφθεί η υγεία των κατοίκων και οι μετακινήσεις τους από χωριό σε χωριό και προς την πόλη.
- Οι έκτακτες συνθήκες χρειάζονται έκτακτα μέτρα τα οποία όμως απαιτούν αναγνώριση των τακτικών σφαλμάτων.
Ολόκληρο το απομαγνητοφωνημένο κείμενο της ομιλίας της κ Κανέλλη είναι διαθέσιμο στο σύνδεσμο:
Το ηχητικό απόσπασμα της τοποθέτησης της κ Κανέλλη είναι διαθέσιμο στο σύνδεσμο:
Στις 27/6/2022 το ΚΚΕ κατέθεσε στη Βουλή την Ερώτηση υπ’ αριθμ. 6065, ειδικά για τα προβλήματα των Ραδοβιζίων Άρτας, προς τέσσερις Υπουργούς. Η Ερώτηση είναι διαθέσιμη στους παρακάτω δύο συνδέσμους:
Ελληνική Λύση
Το κόμμα της Ελληνικής Λύσης δεν συμμετείχε στην Ημερίδα αλλά εξέφρασε την ταύτιση απόψεων για το μέλλον των ορεινών χωριών και τη συμφωνία της με το σύνολο σχεδόν των προτάσεων που υποβλήθηκαν στην Κοινοβουλευτική Ομάδα της από την Ομοσπονδία Ραδοβιζινών στις 22/5.
Στις 16/6/2022 το κόμμα της Ελληνικής Λύσης κατέθεσε στη Βουλή την Ερώτηση υπ’ αριθμ. 5851, ειδικά για τα προβλήματα των Ραδοβιζίων Άρτας, προς εννέα (9) Υπουργούς. Η Ερώτηση είναι διαθέσιμη στους παρακάτω δύο συνδέσμους:
Βασίλης Ψαθάς – Αντιπεριφερειάρχης Π.Ε. Άρτας (τοποθέτηση μέσω επιστολής)
- Στηρίζει τους ορεινούς παραγωγούς με στόχο την παραμονή στον τόπο τους.
- Η Περιφέρεια Ηπείρου θα βοηθήσει την επίλυση των προβλημάτων των Ραδοβιζίων.
- Η Περιφέρεια έχει υλοποιήσει σειρά έργων υποδομής που ήταν πάγια αιτήματα των κατοίκων.
- Αναφορά σε βελτίωση διαδημοτικών και διανομαρχιακών υποδομών και ανάδειξη ναών και μνημείων.
Ο κ Ψαθάς δεν ήταν παρών στην Ημερίδα λόγω υποχρεώσεων αλλά τοποθετήθηκε με γραπτό κείμενο το οποίο είναι διαθέσιμο στο σύνδεσμο:
Περικλής Μίγδος – Δήμαρχος Γεωργίου Καραϊσκάκη
- Συμφωνεί ότι υπάρχει πρόβλημα με την εγκατάλειψη και ερημοποίηση των ορεινών χωριών.
- Συμφωνεί ότι χρειάζεται Εθνικός Σχεδιασμός για τη διάσωση των ορεινών.
- Για τα Αιολικά ζητάει Ολοκληρωμένο Χωροταξικό Σχεδιασμό με τη σύμφωνη γνώμη των πολιτών και με κέρδη για τους δημότες.
- Για το Κτηματολόγιο ο Δήμος Γ. Καραϊσκάκη θέλει να υπάρξει αποκατάσταση του προβλήματος από το κεντρικό κράτος.
- Έχει γνωστοποιήσει πολλές φορές το πρόβλημα της εγκατάλειψης σε όλα τα επίπεδα.
- Αντιμετωπίζει καθημερινά όλα τα προβλήματα των ορεινών.
- Ο Δήμος είναι έτοιμος για το μέλλον με Στρατηγικό Σχέδιο, με Επιχειρησιακό Πλάνο από Πανεπιστημιακή συνεισφορά του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου με μελέτη Ολοκληρωμένης Ανάπτυξης του Δήμου.
- Η «Ολιστική Παρέμβαση» στο χωριό Καλοπαναγιώτη της Κύπρου θα έπρεπε να εφαρμοστεί και στην Ελλάδα.
- Κατέθεσε 2 προτάσεις στο κάλεσμα του Πρωθυπουργού για το «Master Plan για την Ορεινή Ελλάδα»: 1) Σχέδιο Οργάνωσης και Ανασυγκρότησης των ορεινών περιοχών και 2) Εθνικό Σχεδιασμό Ανάπτυξης για όλη την ύπαιθρο.
- Δεν υπάρχει ανταπόκριση άλλων Δήμων για τις εκδηλώσεις του Δήμου μας (Σέλτσο, Σκουληκαριά).
- Ηχηρό ΟΧΙ του Δήμου για το φράγμα Αυλακίου της ΤΕΡΝΑ. Ανάδειξη του προβλήματος, συντονισμός και άλλων φορέων. ΝΑΙ στο Φράγμα Συκιάς.
- Ζητάει συγκεκριμένα χρηματοδοτικά εργαλεία για το Δήμο χωρίς ανταγωνιστικότητα με τα μεγάλα αστικά κέντρα.
- Οι ελλείψεις του Δήμου σε προσωπικό και χρήματα είναι αδύνατον να καλύψουν τις ανάγκες. Χάνονται κονδύλια για σημαντικά έργα.
Ολόκληρο το απομαγνητοφωνημένο κείμενο της ομιλίας του κ Μίγδου είναι διαθέσιμο στο σύνδεσμο:
Το ηχητικό απόσπασμα της τοποθέτησης του κ Μίγδου είναι διαθέσιμο στο σύνδεσμο:
Χρήστος Χασιάκος – Δήμαρχος Κεντρικών Τζουμέρκων (συμμετοχή μέσω τηλεδιάσκεψης)
- Συμφωνεί ότι υπάρχει πρόβλημα με την εγκατάλειψη και ερημοποίηση των ορεινών χωριών.
- Θεωρεί ότι χρειάζεται Εθνική Στρατηγική για την ανάπτυξη των ορεινών περιοχών.
- Συμφωνεί και επικροτεί την πρωτοβουλία της Ομοσπονδίας.
- Υπάρχουν Εθνικοί Λόγοι που πρέπει να σωθούν τα χωριά, όχι μόνο συναισθηματικοί αλλά και για εκμετάλλευση του φυσικού πλούτου.
- Ο Δήμος Κεντρικών Τζουμέρκων έχει ίδια προβλήματα με το Δήμο Γ. Καραϊσκάκη.
- Ότι ειπώθηκε στην Ημερίδα από τους ομιλητές αφορά και το Δήμο Κεντρικών Τζουμέρκων.
- Έθεσε ένα ερώτημα-γρίφο ρωτώντας εάν οι κάτοικοι εγκατέλειψαν τα χωριά τους ή μήπως η πολιτεία είναι αυτή που εγκατέλειψε τα ορεινά χωριά;
- Εξέφρασε τους προβληματισμούς του και την αγωνία του για όλα τα ορεινά χωριά της Άρτας, αλλά και γενικότερα της Ηπείρου.
- Οι ειδικοί που ετοιμάζουν τα σχέδια και τις προτάσεις για το «Master Plan για τα Ορεινά» του Πρωθυπουργού θα πρέπει να ενημερωθούν για τα αποτελέσματα και τις προτάσεις αυτής της Ημερίδας. Να σταλούν στο Μαξίμου.
Ένα απομαγνητοφωνημένο τμήμα και όχι ολόκληρη η τοποθέτηση μέσω τηλεδιάσκεψης του κ Χασιάκου είναι διαθέσιμο στο σύνδεσμο:
Το αντίστοιχο τμήμα (δυστυχώς όχι ολόκληρο) με το ηχητικό απόσπασμα της τοποθέτησης του κ Χασιάκου είναι διαθέσιμο στο σύνδεσμο:
Ροζίνα Βαβέτση – Δήμαρχος Νικολάου Σκουφά (τοποθέτηση μέσω επιστολής)
- Συμφωνεί απόλυτα πως είναι αναγκαίο να βρεθούν λύσεις για την εγκατάλειψη των χωριών.
- Συμμερίζεται την αγωνία όλων, είναι και δική της αγωνία για το μέλλον.
- Χρειάζεται να υπάρξει ένα συνολικό «στρατηγικό σχέδιο» σε βάθος χρόνου.
- Θεωρεί ότι το πρόβλημα είναι υπαρκτό σε όλες τις Ευρωπαϊκές χώρες.
- Η εγκατάλειψη οφείλεται στην έλλειψη ευκαιριών. Είναι φαινόμενο υπαρκτό σε όλη την Ελλάδα.
- Οι Δήμοι κάνουν ότι μπορούν για να βάλουν φρένο στην ερήμωση των χωριών μας.
Η κ Βαβέτση δεν ήταν παρούσα στην Ημερίδα λόγω υποχρεώσεων αλλά τοποθετήθηκε με γραπτό κείμενο το οποίο είναι διαθέσιμο στο σύνδεσμο:
Σωτήρης Κολιούσης – Γενικός Γραμματέας Πανηπειρωτικής Συνομοσπονδίας Ελλάδας
- Συμφωνεί ότι υπάρχει πρόβλημα με την εγκατάλειψη και ερημοποίηση των ορεινών χωριών.
- Θεωρεί ότι χρειάζεται να αλλάξει η στρατηγική και πολιτική κατεύθυνση για να λυθούν τα προβλήματα των χωριών.
- Συμφωνεί και επικροτεί την πρωτοβουλία της Ομοσπονδίας.
- Το πρόβλημα δεν αφορά μόνο τα Ραδοβίζια ούτε μόνο τα ορεινά της Ηπείρου, αλλά όλη την Ήπειρο: παράλια, κάμποι και ορεινά έχουν τα ίδια προβλήματα.
- Οι προτάσεις των συλλόγων και των λαϊκών φορέων δεν εισακούγονται. Συνήθως διαστρεβλώνονται.
- Υπάρχει άναρχη αξιοποίηση του ενεργειακού δυναμικού της Ηπείρου. Ενισχύεται η κερδοφορία συγκεκριμένων επιχειρήσεων που αντιμετωπίζουν το περιβάλλον ως εμπόρευμα και όχι ως αγαθό.
- Υπάρχει αναβρασμός στους απόδημους για την ενεργειακή θύελλα στην Ήπειρο.
- Η Πανηπειρωτική έχει ξεκάθαρη, επιστημονικά τεκμηριωμένη, ομόφωνη απόφαση του ΔΣ για τον ενεργειακό σχεδιασμό στην Ήπειρο. Ζητάει να γνωστοποιηθεί αυτή η απόφασή της σε κάθε Ηπειρώτη από κάθε σύλλογο και φορέα, σε κάθε γωνιά της Ηπείρου και να συζητηθεί το καλοκαίρι σε λαϊκές συνελεύσεις και πανηγύρια.
- Να καταργηθούν τα διόδια στις εθνικές οδούς. Να μην πληρώνουμε διπλά τα σκουπίδια με βάση τα τετραγωνικά των σπιτιών μας αλλά με βάση τους μήνες που τα χρησιμοποιούμε.
- Να μην περιμένουμε από κανέναν άλλον να μας βοηθήσει: να κινηθούμε μόνοι μας.
Ολόκληρο το κείμενο της ομιλίας του κ Κολιούση είναι διαθέσιμο στο σύνδεσμο:
Το ηχητικό απόσπασμα της τοποθέτησης του κ Κολιούση είναι διαθέσιμο στο σύνδεσμο:
Όσοι έλαβαν το λόγο:
- Συμφώνησαν όλοι ομόφωνα ότι πρέπει άμεσα να αντιμετωπιστεί η εγκατάλειψη των ορεινών χωριών.
- Ο κ Τόσκας επαίνεσε την πρωτοβουλία και θα στηρίξει τις προσπάθειες για λύσεις. Ο κ Βέλλης έκανε αρκετές προτάσεις για ανακούφιση των ορεινών: δωρεάν δημοτική συγκοινωνία, «γιατρός κοινότητας», δάσκαλοι στα χωριά και για λίγα παιδιά, μηχάνημα ΑΤΜ ΔΙΑΣ σε κάθε χωριό, χρηματική στήριξη για 3 χρόνια των νέων για να παραμείνουν και να ανοίξουν δουλειά στο χωριό. Ο κ Καπερώνης ανέφερε τον πόνο της μάνας του που ο κάθε Πρωθυπουργός μετά το ‘74 της «έπαιρνε» κι από ένα παιδί μέχρι που έφυγαν όλα απ’ το χωριό. Ο κ Τάτσης εκτίμησε ότι χρειάζεται λαϊκός αγώνας για να αλλάξουν οι πολιτικές.
Ο κ Μανιώτης κλείνοντας
- Διαπίστωσε ότι όλοι ανεξαιρέτως – κόμματα, φορείς και πολίτες – συμφωνούν ότι υπάρχει ανάγκη να ληφθούν μέτρα από την πολιτεία για να μην ερημώσουν σε πολύ λίγα χρόνια όλα τα ορεινά χωριά.
- Εκτίμησε ότι μπορεί να υπάρξει Κοινή Εθνική Γραμμή μεταξύ όλων των κομμάτων της Βουλής ανάλογη με εκείνη που υπάρχει σε περιόδους κρίσης της εδαφικής ακεραιότητας της χώρας και της εθνικής μας ανεξαρτησίας. Και τα ορεινά είναι ένα έδαφος που «θα χαθεί».
- Πιστεύει ότι εάν η πολιτεία θέλει πραγματικά να σώσει τα ορεινά, τότε θα βρεθεί τρόπος για να γίνει.
- Ζήτησε να γίνει άμεσα μια συζήτηση στη Βουλή μετά από κοινή πρόταση όλων των κομμάτων με σκοπό να ενημερωθεί η Εθνική Αντιπροσωπεία και με την προοπτική να ληφθούν αποφάσεις (νόμοι) από τη Βουλή τις οποίες θα αναλάβει η παρούσα και οι επόμενες Κυβερνήσεις να εφαρμόσουν.
- Πρότεινε να δοθούν κίνητρα και να δημιουργηθούν υποδομές με σκοπό να προσελκύσουν στα ορεινά πολλές, διαφορετικές, σύγχρονες δραστηριότητες και όχι μόνο και αποκλειστικά δουλειές του πρωτογενή τομέα, του τουρισμού και της εστίασης.
Σύνδεσμοι (Links) σχετικών κειμένων.
Με δεδομένη την προσήλωσή μας στο στόχο να μην ερημώσουν τα χωριά μας και στο γεγονός ότι με βάση αυτή την Ημερίδα, μόλις ξεκίνησε ένας δημόσιος διάλογος με τους εκπροσώπους μας στη Βουλή και τους φορείς της Αυτοδιοίκησης, η επιθυμία μας είναι να καταγράφονται όλες οι απόψεις και οι προτάσεις ώστε η προσπάθεια να φέρει καρπούς.
Η ατυχία με την καταστροφή του βίντεο της Ημερίδας ήταν πολύ αρνητική εξέλιξη για να μπορέσει αυτή η καταγραφή να υλοποιηθεί ομαλά. Επίσης αστοχία είχαμε και στην ζωντανή αναμετάδοση της Ημερίδας μέσω YouTube στην οποία δεν καταγράφονταν ήχος από την αίθουσα. Τα ηλεκτρονικά μέσα γενικώς μας πρόδωσαν και ζητάμε την κατανόησή σας για αυτό. Παρόλα αυτά, έγινε εφικτό να έχουμε στη διάθεσή μας τα σημαντικότερα σημεία των τοποθετήσεων μέσω της ηχητικής καταγραφής από καλό μας φίλο τον οποίο ευχαριστούμε πάρα πολύ για την διάθεση αυτού του υλικού.
Όλα αυτά είναι και θα παραμείνουν διαθέσιμα ως βάση για την επόμενη συζήτηση – Ημερίδα την οποία θα θέλαμε να την προγραμματίσουμε αφού πρώτα υπάρξουν κινήσεις και εξελίξεις από την πλευρά των κομμάτων και της Κυβέρνησης.
Η Πρόσκληση και το Πρόγραμμα της Ημερίδας είναι διαθέσιμα στο φάκελο:
Τα κείμενα και οι γραπτές τοποθετήσεις των ομιλητών είναι διαθέσιμα στο φάκελο:
Τα ηχητικά αποσπάσματα από την Ημερίδα είναι διαθέσιμα στο φάκελο:
Όσοι επιθυμούν να συμπορευτούν με αυτή την πρωτοβουλία, ας δηλώσουν το ονοματεπώνυμό τους σε ένα πολύ απλό ερωτηματολόγιο, εδώ:
Επικοινωνία
Ομοσπονδία Ραδοβιζινών Άρτας
Αιόλου 102 Αθήνα, ΤΚ 10564
Μέιλ: omospondia.radovizinon@gmail.com
Πρόεδρος, Γιώργος Μανιώτης, 6944300281
Γ. Γραμματέας Νίκος Καραμπίκας, 6936742621
Facebook: www.facebook.com/radovizinoi/
