Ο Βουλευτής, κ. Χρήστος Γκόκας, μαζί με τους υπόλοιπους Βουλευτές της Κ.Ο. του ΠΑΣΟΚ – Κίνημα Αλλαγής, κατέθεσαν Ερώτηση προς τον Υπουργό Υγείας, κ. Θ. Πλεύρη, σχετικά με την επάρκεια και τη διαχείριση του αίματος στη χώρα μας.
Συγκεκριμένα αναφέρουν ότι η Ελλάδα έχει μεγάλες ανάγκες σε αίμα, το οποίο προορίζεται για πάσχοντες διαφόρων ασθενειών που χρήζουν μετάγγισης, αλλά και σε εγχειρήσεις. Σημαντικό βέβαια είναι και το ποσοστό των αναγκών για τους τραυματίες των τροχαίων ατυχημάτων, για τους οποίους πρέπει να δοθεί αίμα μέσα στο πρώτο 24ωρο.
Επιπλέον σημειώνουν ότι υπάρχουν και περιπτώσεις ασθενών, οι οποίοι υπομεταγγίζονται, λόγω των ελλείψεων σε αίμα, με κίνδυνο για την υγεία τους. Ακόμα, μεγάλες ελλείψεις παρουσιάζονται κατά την περίοδο των διακοπών, αλλά παρατηρήθηκαν και κατά την πανδημία, όπου σύμφωνα με το Εθνικό Κέντρο Αιμοδοσίας (ΕΚΕΑ), το πρόβλημα θα μπορούσε να είχε λυθεί εάν υπήρχαν 300.000 ενεργοί αιμοδότες, ενώ έχουμε 259.000, καλύπτοντας μόλις το 65% των αναγκών μας.
Επιπρόσθετα τονίζουν ότι ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα είναι ότι στην Ελλάδα το σύστημα αιμοδοσίας δεν είναι ενιαίο, με αποτέλεσμα να μην υπάρχει κεντρική εικόνα των ελλείψεων και κεντρικός συντονισμός και διαχείριση, κατά συνέπεια σε ορισμένες περιπτώσεις χάνεται διαθέσιμο αίμα, το οποίο μπορεί να συντηρηθεί μόνο για κάποιες ημέρες. Βέβαια δεν έχει επιλυθεί και το ζήτημα των σταθερών αιθουσών αιμοδοσίας, εκτός από μία στο Αιγάλεω, η οποία όμως στερείται μόνιμου προσωπικού.
Οι Βουλευτές του ΠΑΣΟΚ-Κίνημα Αλλαγής ζητούν την άμεση επίλυση του θέματος και ερωτούν τον αρμόδιο Υπουργό, Για τις πολιτικές που θα αναπτυχθούν για να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα των ελλείψεων της χώρας σε αίμα και την αύξηση της προσφοράς, Εάν θα εφαρμοστεί κεντρική διαχείριση του αίματος και συντονισμός μεταξύ των μονάδων, Για τη φάση υλοποίησης που βρίσκεται το σχέδιο της πληροφοριακής-τεχνολογικής αναβάθμισης σε ένα κεντρικό σύστημα και Εάν θα στελεχωθούν άμεσα τα Τμήματα Αιμοδοσίας των Νοσοκομείων. Επίσης θέτουν ερωτήματα για τους σταθερούς χώρους αιμοδοσίας στους Δήμους με διευρυμένο ωράριο και Για τις δράσεις και τα κίνητρα με τα οποία θα προσελκύσουν σταθερούς εθελοντές.
Ακολουθεί το κείμενο της ερώτησης:
Προς τον Υπουργό Υγείας, κ. Θ. Πλεύρη
Θέμα: «Εθνική προτεραιότητα η επάρκεια και η διαχείριση αίματος»
Η επάρκεια και η διαχείριση του αίματος αποτελεί πρόκληση για τα συστήματα υγείας και τη δημόσια υγεία στη χώρα μας αλλά και διεθνώς. Η Ελλάδα έχει σταθερά μεγάλες ανάγκες σε αίμα (600.000 μονάδες αίματος ετησίως), που αφορούν κυρίως πάσχοντες από μεσογειακή αναιμία, ασθενείς μακροχρόνιων αιματολογικών ασθενειών, παιδιά με λευχαιμία, καρδιαγγειακές εγχειρήσεις και μεταμοσχεύσεις αλλά και εγχειρήσεις γενικά. Σημαντικό ποσοστό των αναγκών αφορά σε τραυματίες τροχαίων ατυχημάτων, αφού η χώρα μας υπερβαίνει τον ευρωπαϊκό μέσο όρο σε τροχαία με θανάτους και βαρείς τραυματισμούς. Και είναι γνωστό ότι οι περισσότεροι από τους τραυματίες τροχαίων χρειάζονται αίμα μέσα στις πρώτες 24 ώρες. Ενώ ένας ασθενής που βρίσκεται σε άμεσο κίνδυνο εξυπηρετείται κατά προτεραιότητα, μεγάλο πρόβλημα αντιμετωπίζουν οι πολυμεταγγιζόμενοι ασθενείς, όπως εκείνοι που πάσχουν από μεσογειακή αναιμία (ή θαλασσαιμία) και δρεπανοκυτταρική νόσο. Οι συγκεκριμένοι ασθενείς, που αποτελούν το 20 % – 25 % των ετήσιων αναγκών μας για αίμα και η μετάγγιση αίματος είναι η μοναδική θεραπεία τους, συχνά υπομεταγγίζονται, γεγονός που θέτει σε κίνδυνο την υγεία τους, υποβαθμίζει την ποιότητα ζωής τους και τους υποβάλλει σε ένα μόνιμο άγχος επιβίωσης.
Μεγάλες ελλείψεις αίματος παρουσιάζονται κυρίως στις περιόδους των διακοπών (Χριστούγεννα-Πάσχα-Καλοκαίρι). Στην πανδημία, επίσης, η εθελοντική αιμοδοσία σημείωσε κατακόρυφη πτώση λόγω του φόβου των πολιτών να βρεθούν σε νοσοκομειακούς χώρους. Σύμφωνα με το Εθνικό Κέντρο Αιμοδοσίας (ΕΚΕΑ) οι ετήσιες ανάγκες της χώρας μας σε αίμα θα μπορούσαν να καλυφθούν επαρκώς εάν η χώρα διέθετε 300.000 ενεργούς αιμοδότες, οι οποίοι θα δίνουν αίμα τουλάχιστον δύο φορές τον χρόνο. Οι ενεργοί εθελοντές αιμοδότες σήμερα φτάνουν περίπου τους 259.000 με τη συνεισφορά τους να καλύπτει το 65% των εθνικών αναγκών, που είναι ένα αρκετά μεγάλο ποσοστό. Το παράδοξο είναι ότι είμαστε μια χώρα με μεγάλη προσφορά αλλά και με μεγάλες ελλείψεις. Εκατομμύρια ευρώ δαπανώνται κάθε χρόνο για την εισαγωγή αίματος από το εξωτερικό.
Μεγάλο εμπόδιο στην συλλογή και ορθή διαχείριση του αίματος στην Ελλάδα είναι ότι το σύστημα αιμοδοσίας δεν είναι ενιαίο αλλά κατακερματισμένο και διασκορπισμένο σε κάθε νοσοκομείο, με αποτέλεσμα να μην εφαρμόζονται κοινά πρότυπα διαδικασιών μεταξύ των υπηρεσιών αιμοδοσίας της χώρας και να μην υπάρχει κεντρική εικόνα των ελλείψεων. Η συλλογή αίματος και η παρασκευή παραγώγων πραγματοποιείται κυρίως σε τοπικό επίπεδο για κάλυψη των τοπικών αναγκών. Αυτή η έλλειψη κεντρικής διαχείρισης του αίματος και συντονισμού μεταξύ των μονάδων αιμοδοσίας, έχει ως αποτέλεσμα να χάνεται διαθέσιμο αίμα, χωρίς αξιοποίηση (είναι γνωστό ότι τα ερυθρά αιμοσφαίρια μπορούν να συντηρηθούν έως και 42 ημέρες, τα αιμοπετάλια για 5 ημέρες).
Στις 12 Ιουλίου 2022 το θέμα της επάρκειας και της διαχείρισης αίματος χαρακτηριζόμενο ως «εθνική προτεραιότητα», ήρθε ως αντικείμενο συζήτησης στην Διαρκή Επιτροπή Κοινωνικών Υποθέσεων της Βουλής. Υπήρξε η ανάλογη ενημέρωση προς τα μέλη της Επιτροπής από ειδικούς επί του θέματος, επιστημονικούς και κοινωνικούς εταίρους. Όλοι οι συμμετέχοντες, συμπεριλαμβανομένων των εκπροσώπων των κομμάτων, συμφώνησαν ότι χρειάζονται πολιτικές ευαισθητοποίησης της κοινωνίας σχετικά με την αιμοδοσία αλλά και ορθής συλλογής και διαχείρισης από την Πολιτεία και τους αρμόδιους φορείς.
Παρά τις καλές προθέσεις, η Κεντρική Διαχείριση του αίματος και ο συντονισμός των 93 αιμοδοσιών που υπάρχουν στα νοσοκομεία της χώρας δεν έχει γίνει ακόμα πράξη, ενώ έχει «παγώσει» και η δημιουργία σταθερών αιθουσών αιμοδοσίας του Ε.ΚΕ.Α που θα λειτουργούν με διευρυμένο ωράριο καθημερινά στην Αθήνα, πέραν της μίας στο Αιγάλεω, η οποία αντιμετωπίζει μάλιστα πρόβλημα ελλείψεων μόνιμου προσωπικού.
Με βάση τα παραπάνω ερωτάσθε κύριε Υπουργέ:
- Ποιες συγκεκριμένες πολιτικές θα αναπτύξετε για την αντιμετώπιση του σοβαρού προβλήματος των ελλείψεων της χώρας μας σε αίμα, την αύξηση της προσφοράς και τον εξορθολογισμό της ζήτησης, τον εκσυγχρονισμό, την επάρκεια και τη βιωσιμότητα του συστήματος;
- Θα προχωρήσετε στην εφαρμογή κεντρικής διαχείρισης του αίματος και συντονισμού μεταξύ των μονάδων αιμοδοσίας και με ποιο χρονοδιάγραμμα;
- Με ποιες παρεμβάσεις θα καταστήσετε το εθνικό σύστημα αιμοδοσίας πιο αποτελεσματικό;
- Σε ποια φάση υλοποίησης βρίσκεται το σχέδιο της πληροφοριακής-τεχνολογικής αναβάθμισης σε ένα κεντρικό σύστημα;
- Θα στελεχώσετε άμεσα και επαρκώς τα Τμήματα Αιμοδοσίας των Νοσοκομείων της χώρας;
- Θα αναπτύξετε σταθερούς χώρους αιμοδοσίας μέσα στους Δήμους, που θα λειτουργούν με διευρυμένο ωράριο για τη διευκόλυνση των εθελοντών;
- Με ποιες δράσεις και ποια κίνητρα θα προσελκύσετε τακτικούς εθελοντές και θα αναπτύξετε κουλτούρα εθελοντικής αιμοδοσίας;
