ΙΧΝΗΛΑΤΩΝΤΑΣ…θέσεις για το ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ, το ΚΥΝΗΓΙ, την ΦΥΣΗ: Γράφει ο Κώστας Λύτρας
Η «φιλολογία» της αναπόλησης περασμένων εποχών, όταν ο άνθρωπος υποτίθεται ότι ζούσε σε αρμονία με τη φύση, κρύβει και την αθλιότητα της ζωής τότε αλλά και την ουσιαστική μας αδράνεια να βελτιώσουμε το σήμερα, αξιοποιώντας την ίδια τεχνολογία που αποκαλούμε…καταστροφική.Πολλοί είναι αυτοί που πιστεύουν ότι η μέριμνα για το περιβάλλον και η κατανόηση της λειτουργίας των οικοσυστημάτων, αυτά δηλαδή που συνηθίσαμε να αποκαλούμε συλλήβδην οικολογία, είναι κάτι που σχετίζεται με την κατάντια της βιομηχανικής εποχής. Γι’ αυτούς, η οικολογία συμβαδίζει με τις καπνοδόχους της εκμετάλλευσης του άνθρακα, με τα διυλιστήρια πετρελαίου, με τις χημικές βιομηχανίες και τα εργοστάσια εκμετάλλευσης της πυρηνικής ενέργειας.
Αυτή η κατηγορία ανθρώπων είναι επίσης επιρρεπής σε κινήματα «επιστροφής στη φύση», εννοώντας ουσιαστικά «επιστροφή στην προβιομηχανική εποχή». Αυτές οι ουτοπιστικές διαθέσεις όμως υποκρύπτουν μια βαθύτατη παρεξήγηση. Ας το πούμε απλά και ξεκάθαρα: Ο άνθρωπος ως είδος «βιάζει» το περιβάλλον του από την πρώτη στιγμή της εμφάνισή του.
Οι αθώες κοινωνίες πρωτογόνων δεν υπήρξαν -και δεν υπάρχουν – παρά μόνο στα ρομαντικά μυαλά ορισμένων , που προσπαθούσαν και προσπαθούν απεγνωσμένα να ανακαλύψουν την επί Γης Εδέμ. Ο Homo sapiens (άνθρωπος ο σοφός) εμφανίζεται μαζί με τη φωτιά, εφευρίσκει όπλα για να θανατώνει ευκολότερα τα θηράματά του και χρησιμοποιεί ευρύτατα φυτικές ουσίες ως δηλητήρια και αναισθητικά.
Στο αμέσως επόμενο στάδιο, περιορίζει -αν δεν εξαφανίζει- την αυτογενή χλωρίδα και πανίδα από τον περιβάλλοντα χώρο του για να εγκαταστήσει τα ζώα και τα φυτά που αυτός έχει επιλέξει.
Το ότι η προβιομηχανική αυτή δράση του γίνεται ανεκτή από τη φύση, οφείλεται όχι τόσο στην αγνότητα των πράξεών του όσο στον περιορισμένο πληθυσμό του και συνακόλουθα, στην περιορισμένης κλίμακας επέμβασή του.
Πολλοί από τους καλοπροαίρετους ουτοπιστές που προαναφέραμε προσπαθούν να ζήσουν ασκητικά σε ξεχασμένα χωριά ή σε ερημονήσια, απαρνούμενοι τον τεχνολογικό πολιτισμό μας. Φυσικά, ζεσταίνονται πατροπαράδοτα με «οικολογικά» τζάκια, μακριά από τα σατανικά εφευρήματα της μηχανοποιημένης κοινωνίας μας. Εάν βέβαια το εκλάβει κανείς αυτό ως πρόταση ζωής, θα φρικιάσει από την εικόνα «Αποκάλυψης» που θα δημιουργούσε η γενική επιστροφή των σημερινών δισεκατομμυρίων της ανθρωπότητας σε αυτό τον «οικολογικό» τρόπο θέρμανσης.
Ή μήπως κάποιος από αυτούς θα ήταν διατεθειμένος να απαρνηθεί τα γυαλιά μυωπίας ως προϊόν της επάρατης χημικής μας βιομηχανίας; Ελάχιστοι επίσης υποψιάζονται ότι το πρώτο βεβαιωμένο οικολογικό «έγκλημα» δεν έλαβε χώρα στην κολασμένη Αγγλία του Ντίκενς, αλλά στους καιρούς της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Κι αυτό ήταν η χρήση μολύβδου για σωληνώσεις ύδρευσης, που εκτεθειμένοι καθώς ήταν στην οξείδωση δηλητηρίαζαν «βραδυφλεγώς» ολόκληρες πόλεις. Έχει υποστηριχτεί από έγκυρες πηγές ότι ακόμα και η ίδια η πτώση της Ρώμης θα πρέπει να αποδοθεί στις εγκεφαλικές αλλοιώσεις που προκαλεί η χρόνια μολυβδίαση και που κατέστησε τους πληθυσμούς της Αυτοκρατορίας ευάλωτους στους αμόλυντους βαρβάρους!
Χωρίς τα τερατώδη ανθρακωρυχία, χωρίς βαριά μέταλλα στις λίμνες και στα ποτάμια, χωρίς τα δηλητηριώδη λιπάσματα και φυτοφάρμακα στη γη και στη θάλασσα, χωρίς τα αστικά λύματα στου ωκεανούς, χωρίς ραδιενεργά απόβλητα και ατυχήματα, ολόκληρη η Ευρώπη κόντεψε να αφανιστεί από τα αλλεπάλληλα κύματα επιδημιών που προκαλούσε η αχαρακτήριστη αδιαφορία μας για το ζωτικό μας χώρο και την επίδρασή μας επάνω του. Επειδή τελικά αυτό είναι η οικολογία, η μελέτη κι η μέριμνα του οίκου μας και της δράσης μας μέσα σε αυτόν.
Η τεχνολογία, είναι ένα αμφίστομο μαχαίρι, μας παρέχει τα μέσα καταστροφής, αλλά και τα μέσα κατανόησης των νόμων της φύσης. Ακόμα ακόμα, η τεχνολογία μας παρέχει και υψηλές δυνατότητες συμφιλίωσής μας με τους νόμους της. Παράδειγμα, οι πρωτοφανείς δυνατότητες εκμετάλλευσης του ηλιακού φωτός και άλλων ήπιων μορφών φυσικής ενέργειας. Σήμερα, κάθε ενεργειακή ανάγκη οποιουδήποτε – μη βιομηχανικού- χτίσματος στη χώρα μας μπορεί να καλυφθεί αποκλειστικά με τη συνδυασμένη χρήση ήπιων μορφών ενέργειας. Θεωρητικά, εάν μπορούσαμε να αφαιρέσουμε τον παράγοντα κόστος από τη σκέψη μας, η Ελλάδα θα μπορούσε να αντλεί όλους τους ενεργειακούς πόρους που χρειάζεται αποκλειστικά από τον ήλιο, τον άνεμο και τα υδροηλεκτρικά φράγματα (για την βιομηχανία). Αν αυτό δεν συμβαίνει, ας μη μεμφόμαστε την τεχνολογία γι’ αυτό. Η άρνηση και η απόρριψη είναι συνήθως οι εύκολες λύσεις. Το σίγουρο είναι ότι το πρόβλημα του γήινου περιβάλλοντος δεν είναι ένα εύκολο πρόβλημα.
