«ΑΝΑΣΤΗΤΩ Η ΕΛΛΑΣ ΚΑΙ ΔΙΑΣΚΟΡΠΙΣΘΗΤΩΣΑΝ ΟΙ ΕΧΘΡΟΙ ΑΥΤΗΣ ΚΑΙ ΦΥΓΕΤΩΣΑΝ ΑΠΟ ΠΡΟΣΩΠΟΥ ΤΗΣ ΓΗΣ», βροντοφωνάζει ο Παλαιών Πατρών Γερμανός στην Αγία Λαύρα υψώνοντας το λάβαρο της Επαναστάσεως του 1821.
«Η ΜΕΓΑΛΟΣΥΝΗ ΤΩΝ ΛΑΩΝ ΔΕ ΜΕΤΡΙΕΤΑΙ ΜΕ ΤΟ ΣΤΡΕΜΜΑ – ΜΕ ΤΗΣ ΨΥΧΗΣ ΤΟ ΠΥΡΩΜΑ ΜΕΤΡΙΕΤΑΙ ΚΑΙ ΤΟ ΑΙΜΑ», αναφωνεί ο εθνικός μας ποιητής Κωστής Παλαμάς, δεκαετίες αργότερα.
«…Οι δούλοι όρθιοι. Η Εκκλησία τους ευλογεί.
Ένας δεσπότης τους καλεί και τους ορκίζει.
Είναι μια ανατολή, που στάζει αίμα και φωτιά.
Αρχίζει μια μεγάλη πυρκαγιά.
Το ξεσήκωμα των σκλάβων…», λέει ο ομιλητής στον πανηγυρικό της ημέρας, ενώ “ΕΟΡΤΩΝ ΕΟΡΤΗ ΚΑΙ ΠΑΝΗΓΥΡΗ ΠΑΝΓΉΡΕΩΝ” χαρακτηρίζει την επέτειο της 25 ης Μαρτίου 1821
Και στη συνέχεια μας καλεί να γυρίσουμε νοερά 202 χρόνια πίσω, λέγοντάς:
«Εθνική ανάσταση σημαίνουν οι καμπάνες και τα σήμαντρα, εθνική ανάσταση αναγγέλλουν τα βαρύηχα τηλεβόλα, στεφανωμένα με δάφνες.
Και η χαρμόσυνη ιαχή αντηχεί σε όλες τις αιματοβαμμένες πλαγιές των βουνών, πετά θριαμβευτικά πάνω από τα δοξασμένα πελάγη και τα τιμημένα νησιά, τη σηκώνουν απαλά στο γαλανό αιθέρα οι ανοιξιάτικες αύρες, για να φέρει τα Ευαγγέλια της Υπερμάχου Στρατηγού και μαζί την Ελευθερία των ραγιάδων, παντού, όπου υπάρχει ελληνική ψυχή, όπου πάλλει ελληνική καρδιά…»
25 η Μαρτίου 2023! Η καρδιά της Ελλάδας χτυπάει δυνατά, με έναν αγωνιστικό ρυθμό, που δίνει στα παιδιά της ζωντάνια, δύναμη, ελπίδα και αισιοδοξία , για ένα καλύτερο μέλλον της Ελληνικής Πατρίδας.
Όμως, σήμερα, η Ελλάδα : και Γιορτάζει και Μάχεται…αλλά και Πενθεί.
Γιορτάζει τον Πανελλήνιο ξεσηκωμό των ηρωικών αγωνιστών του21 κατά του Οθωμανικού ζυγού…
Μάχεται κατά κάθε εσωτερικής είτε ξένης επιβουλής που απειλεί να την εκτρέψει από την ομαλή ιστορική πορεία της, στέλλοντας ειδικότερα στην γείτονα Τουρκία το ξεκάθαρο μήνυμα: ότι η υπεράσπιση της εδαφικής της ακεραιότητας, ως πολύτιμο κληροδότημα της τρισχιλιετούς ιστορίας της, είναι αποφασισμένη να το κάνει πράξη με κάυε κόστος..
Αλλά η Ελληνική Πατρίδα, σήμερα, τύχει κακή, γιορτάζοντας και μαχόμενη, συμβαίνει και να Πενθεί…
Ο χαμός των 57 αδικοχαμένων παιδιών της, θύματα του τραγικού δυστυχήματος στα Τέμπη, έχει συγκλονίσει το Πανελλήνιο. Και ο ευαίσθητος ελληνικός λαός, συμμετέχει ολόψυχα στην ανείπωτη δοκιμασία των οικείων τους, προσευχόμενος για την εξ’ ύψους παρηγορία, που θα απαλύνει τον πόνο τους.
Ωστόσο ο γράφων, πέρα και πάνω από τα προ-εκτιθέμενα, επιλέγει να ολοκληρώσει τα της σημερινής μεγάλης ημέρας, προσθέτοντας κάποια ενθυμήματα από τις «Μαρτιάτικες» και «Οκτωβριανές» εορταστικές επετείους της αλλοτινής νιότης, ποστάροντας συνάμα τρία σχετικά επετειακά φωτογραφικά στιγμιότυπα.
Εδώ θα πρέπει να σημειωθεί ότι, τότε, οι μαθητικές παρελάσεις στις εθνικές επετείους , της 25 ης Μαρτίου 1821 και 28 ης Οκτωβρίου 1940, διακρίνονταν από δύο βασικά γνωρίσματα.
Κατά πρώτο, ότι οι σχετικές πρόβες, εν όψει της παρέλασης, άρχιζαν τουλάχιστον μία εβδομάδα πρωτύτερα, διεξάγονταν στα σχολικά προαύλια, συνήθως στις δύο τελευταίες ώρες του ωρολογίου προγράμματος, και τελούσαν υπό την αυστηρή καθοδήγηση των σχολικών γυμναστών. Μάλιστα η άψογη εμφάνιση των μαθητικών τμημάτων στην ακολουθούσα επετειακή παρέλαση, ήταν ζήτημα γοήτρου για το σχολείο και προσωπικής ευγενούς άμιλλας μεταξύ των αρμοδίως υπεύθυνων καθηγητών Φυσικής Αγωγής.
Κατά δεύτερο ότι την ημέρα της παρέλασης ή φιλαρμονική του συλλόγου «Σκουφάς», παιάνιζε τα εορταστικά εμβατήρια από το στέκι των επισήμων, που παλαιότερα ήταν στην πλατεία Μονοπωλίου, και αργότερα μεταφέρθηκε στο σημερινό κιόσκι της πλατείας Αγίου Δημητρίου.
Όμως, η οδός «Σκουφά» δεν είχε την σημερινή ηχητική κάλυψη καθ’ όλο το μήκος της, και οι μουσικοί ήχοι που θα διευκόλυνε τους(ις) παρελαύνοντες(ουσες) να βρίσκουν τον σωστό ενιαίο βηματισμό, δεν ακουγόταν παρά μόνο λίγα μέτρα προτού τα μαθητικά αγήματα φθάσουν στις πιο πάνω πλατείες. Το αποτέλεσμα αυτής της αδυναμίας ήταν στο μεγαλύτερο τμήμα της οδού , από την πλατεία Κιλκίς μέχρι κάποιες δεκάδες μέτρα προ του χώρου των επισήμων , να μην ακούγονται τα ρυθμικά εμβατήρια και παρά τις προηγηθείσες συστηματικές πρόβες, τα παρελαύνοντα σχολικά τμήματα να περνούν ως ένα άλλο «μπουλούκ- ασκέρ». Και ευτυχώς, που ήταν ο αείμνηστος Ν. Χαλκιάς, ο οποίος, πρώτα ως καθηγητής Φ.Α του Α΄ εξαταξίου Γυμνασίου και αργότερα ως συνταξιούχος, από το ύψος του «Florian cafe» και αργότερα, λίγο μετά από το βιβλιοπωλείο «Γεωρ. Λέκου», φρόντιζε με την σφυρίχτρα του να «δίνει βήμα», βελτιώνοντας κάπως τα πράγματα[σ. σ, στο σημείο αυτό-και μόνο για το δίκαιο του πράγματος- πρέπει να σημειωθεί ότι ο γράφων, ως εκδότης και αρθρογράφος της 15-ήμερης εφημερίδας «ΕΛΕΥΘΕΡΟ ΒΗΜΑ»(1987-1992) άσκησε μεγάλη «σχολιογραφική» πίεση στους τοπικούς ιθύνοντες, προτρέπονας για την ηχητική κάλυψη της «Σκουφά», όχι μόνο την ημέρα των εθνικών επετείων αλλά και κατά την περιφορά των επιταφίων τη Μ. Παρασκευή].
Ένα ακόμη διαφοροποιό στοιχείο των τότε επετειακών εκδηλώσεων, σε σχέση με τις σημερινές, ήταν: οι βραδινές λαμπαδηδρομίες, κάποιες ιστορικού περιεχομένου θεατρικές παραστάσεις με συντελεστές μαθητές(τριες), οι απογευματινοί εθνικοί χοροί από τμήματα του(ων) Γυμνασίου(ων) Θηλέων, που πραγματοποιούνταν στα σχολικά προαύλια και κεντρικές πλατείες της πόλης, με τη συνοδεία της φιλαρμονικής του «Σκουφά», και φυσικά οι σχετικές ομιλίες από Αρτινούς –και όχι μόνο- αξιολογότατους ομιλητές.
___________________________________________________________________________________________________________
Φωτό-1: Λίγο προτού την παρέλαση της 25 ης Μαρτίου, οι τότε συμμαθητές της 6ης τάξης του Α΄ Δημοτικού Σχολείου, ντυμένοι τσολιάδες ποζάρουν στο ενιαίο τότε προαύλιο Δημοτικού-Γυμνασίου. Διακρίνονται από αριστερά: Νίκος Καλαμάκης, Μιχάλης Ρέτσος, Κώστας Μανόπουλος, Αντώνης Κολιάτσος και Κώστας Καραβασίλης. Μεγάλος ο μεταξύ τους ανταγωνισμός: ποιος θα φορέσει την καλύτερη φουστανέλα και το απαραίτητο φέσι, ή ποιος θα ποδεθεί τα κατάλληλα τσαρούχια, θα ζωθεί με τις δυσεύρετες παλάσκες, θα… αρματωθεί με αντάρτικες … πιστόλες κ.ά.
Φωτό-2: Λίγα χρόνια αργότερα ,μετά την επετειακή παρέλαση για την 25 η Μαρτίου, οι τρείς συμμαθητές της 8 ης τάξης Β΄ Γυμνασίου, πολύ καλοί φίλοι, με τα μαθητικά πηλήκια (σ. σ, με την εμβληματική κουκουβάγια), κάπου στη «Σκουφά».
Από αριστερά : Αντώνης Κολιάτσος, Νίκος Καλαμάκης και Χριστόφορος Βάκκας .
Φωτό-3: Σε πιο μεταγενέστερη επέτειο της 25 ης Μαρτίου, ως φοιτητές πλέον, οι δύο παιδικοί φίλοι «βολτάρουν» στο… νυφοπάζαρο της «Σκουφά», ντυμένοι κατά τις ενδυματολογικές συνήθειες της εποχής.
Από αριστερά : Κώστας Μανόπουλος και Αντώνης Κολιάτσος.
ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ ΕΛΛΑΔΑ
ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ ΑΡΤΑ
ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ ΕΥΑΓΓΕΛΟΙ ΚΑΙ ΕΥΑΓΓΕΛΙΕΣ
