Μια συζήτηση για το γλυπτό του Θ. Παπαγιάννη με την Κατερίνα Σχισμένου.
Στον απόηχο του 13ου συμποσίου γλυπτικής που πραγματοποιείται κάθε χρόνο στο Ελληνικό, το χωριό του Θεόδωρου Παπαγιάννη καθώς και με αφορμή τα πουλιά , το γλυπτό που στήθηκε στο κέντρο του συντριβανιού της πόλης της Άρτας κάναμε μια συζήτηση με το γλύπτη, όπως κάνουμε κάθε χρόνο με τη λήξη του συμποσίου.
Φέτος όμως είχαμε έναν ακόμη μεγαλύτερο διάλογο γιατί ο γλύπτης μίλησε για την επιλογή του γλυπτού του με θέμα τα πουλιά. Δεν ήταν μόνο το όνομα της πλατείας που τον παρακίνησαν να στήσει εκεί τα πουλιά, δείγμα και σύμβολο ελευθερίας, αλλά και το τόπος. Η Ήπειρος που τραγουδάει μέσα στους στίχους των δημοτικών της τραγουδιών τα ξενιτεμένε πουλιά…πουλιά μου διαβατάρικα, που θρηνεί την εποχή του καλοκαιριού την ξενιτιά των ανθρώπων της, την αποδημία εδώ και αιώνες. Δύσκολη η Ήπειρος και το αποδεικνύει αυτό ακόμη και σήμερα. Πουλιά- παιδιά που ξενιτεύονται για να βρουν δουλειά, όμως ο γλύπτης δίνει και την αισιόδοξη εκδοχή του. Τα πουλιά είναι ελεύθερα, μπορούν να ξαναγυρίσουν στον τόπο τους, έχουν τη δυνατότητα να αλλάζουν θέση. Η εξέλιξη και ο διάλογος με τον καιρό και τον κόσμο.
Αυτή είναι και η επιδίωξη του καλλιτέχνη, ο διάλογος και ο προβληματισμός ειδικά σ΄ένα απαίδευτο κοινό, που δεν έρχεται συχνά σ΄επαφή με τη δημόσια τέχνη και δε γνωρίζει να δει, του λείπει όχι η όραση αλλά το βλέμμα. Συχνά αναφέρει ο γλύπτης – και το αντιμετωπίσει συχνά- ειδικά στα συμπόσια γλυπτικής, έρχεται το κοινό και τον ρωτάει τι βλέπει, τι είναι το έργο που έχει μπροστά του. Στο σύγχρονο κοινό η τέχνη και όχι υποχρεωτικά η μοντέρνα, αλλά κάθε σύλληψη, του προκαλεί αμηχανία, τοι βλέπω αναρωτιέται, τι είναι; Και θέλει μια απάντηση έτοιμη, που ο καλλιτέχνης δεν την επιθυμεί, γιατί η τέχνη είναι παίδευσις, είναι παιδεία είναι φαντασία και δραστηριοποίηση από τη σύγχρονη χαύνωση. Λέει χαρακτηριστικά, ένας στου χίλιους σκέφτεται, ένας στους χίλιους βλέπει!
Όσο για το 13ο συμπόσιο γλυπτικής ολοκληρώθηκαν κάποια έργα, όπως τα τρία πρόβατα στο φάντασμα του βοσκού, δύο τοτέμ στη είσοδο του μουσείου, ένα δέντρο εφιαλτικό που θα είναι τα δέντρα του μέλλοντος από την ανοησία μας και την κλιματική αλλαγή. Έξι γλύπτες, εκτός από τον ίδιο, ο Βαγγέλης Κωστούλας, ο Ιορδάνης Ποιμενίδης, ο Απόστολος Χασιώτης, ο Fatos Shuli και ο Σπύρος Λισγάρας που βοήθησε στη συγκόλληση του αγάλματος του συντριβανιού της πόλης μας μιας και ήθελε ιδιαίτερη μέτρηση και τεχνική. «Οι εκδηλώσεις ξεκίνησαν στις 2 Αυγούστου με τον Λάκη Χαλκιά. “2.500 χρόνια Ελληνικής μουσικής, από τον Όμηρο μέχρι σήμερα”. Η παρουσίαση αυτή, είχει σκοπό να πληροφορήσει και να ευαισθητοποιήσει τους νέους μας και εν γένει το ευρύτερο κοινό στα ωραιότερα ιδεώδη του γένους μας, που είναι και το κοινό γνώρισμα του Ελληνισμού όπως: η γλώσσα μας, η ιστορική μας πορεία, ο πολιτισμός μας, η μουσική μας, η πολιτιστική μας κληρονομιά και οι παραδόσεις του λαού μας.
Οι συντελεστές ήταν οι:
– Λάκης Χαλκιάς (τραγούδι)
– Χρήστος Βιδηνιώτης (μπουζούκι – λαούτο)
– Γιάννης Γκέλος (ακορντεόν)
– Χρήστος Χαλκιάς (πιάνο και διεύθυνση ορχήστρας).
Συνεχίσαμε με ποιητική βραδιά με συνοδεία φλάουτου, ενώ η τρίτη εκδήλωση ήταν μουσική με την κυρία Ουνουφρίου και τον κύριο Παρασχόπουλο» μας λέει ο γλύπτης. Άννη Ονουφρίου (τραγούδι)
– Γιάννης Κολοβός (κοντραμπάσο)
– Δέσποινα Πραφτσιώτη (πιάνο)
– ΆσπαΑνωγιάτη (πολίτικη λύρα)
– Πάρις Παρασχόπουλος (μουσική σύνθεση, κιθάρα, τραγούδι)
Η συναυλία ήταν βασισμένη κυρίως στη μελοποίηση ποιημάτων των ποιητών: Ευριπίδη, Κωνσταντίνου Καβάφη, Διονύση Καρατζά, Μαρίας Κοσσυφίδου, Χρήστου Μπράβου, Μανώλη Ξεξάκη, Γιώργου Οικονόμου, Ανδρέα Παγουλάτου, Βασίλη Ρώτα, Σαπφούς και Διονυσίου Σολωμού.
Μέσα από τα τραγούδια τους θέλουν να επικοινωνήσουν με το κοινό με έναν διαφορετικό τρόπο, μακριά από τους κανόνες της βιομηχανίας του θεάματος, έξω και πέρα από τα πρότυπα διασκέδασης που ο κόσμος έχει συνηθίσει, η επιθυμία τους είναι η ψυχαγωγία. Σ’ αυτούς τους δύσκολους καιρούς το μήνυμα τους είναι πως όλα μπορούν να κερδηθούν. Πρόθεσή τους είναι επίσης να ταξιδέψουν το κοινό σε τόπους μαγικούς εκεί που κατοικεί ο λόγος των ποιητών.
«Η κυρία Γραμματικοπούλου που ήρθε από το Παρίσι δημιούργησε ένα παραμύθι για παιδιά με τα γλυπτά του Μουσείου. Τα παιδιά και γονείς διασκέδασαν ακούγοντας μουσική από φλάουτο και άρπα από την ίδια. Τελειώσαμε με την συναυλία του Κ. Λιοντάρη βιολί συνοδεία πιάνου από την Λ. Πρεβεζιάνου και δύο θεϊκές φωνές από την Μ. Τσιρώνη και Ο. Μπαλωμένου, “Το ταξίδι ενός Κεμάλ” . Επίσης υπήρχε εκδήλωση αφιερωμένη στον εθελοντισμό από την ανιψιά του γλύπτη Ανδριανή Παπαϊωάννου που κάνει μια μεγάλη και σημαντική προσπάθεια με και για τα μουσεία. Εισηγήσεις για τον Εθελοντισμό στα μουσεία:
α. “Εθελοντισμός σε ελληνικά Μουσεία: όρια στοχεύσεις και αποτελέσματα”, Ιωάννα Τσακαρέλλου, Ιστορικός-Αρχαιολόγος.
β. “Εθελοντισμός στο Victoria&AlbertMuseum, στο Λονδίνο”, Αριάδνη Παπαϊωάννου, Αρχιτέκτων ΕΜΠ-ΜουσειολόγοςMSc.
γ.“Παρουσίαση του έργου της Ανοιχτής Εθελοντικής Ομάδας “Pagouristas”.
δ. “Βράβευση εθελοντών του Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης “Θ. Παπαγιάννης.”
Καθώς και ποιητική βραδιά, “Μουσικές διαδρομές από αγαπημένα κλασικά έργα σε μεταγραφή μέχρι γνωστές μελωδίες από τον ελληνικό και ξένο κινηματογράφο σε συνδυασμό με την ποίηση του Τάσου Κανάτση από το βιβλίο του «Χειμερινή Ανθοφορία»”:
– Βικτωρία Κυριακίδη (φλάουτο)
– Ιώ Κυριακίδη (πιάνο)
– Απαγγελία ποιημάτων (Ελεάνα Βάσου, Νίκη Γιαννατσή, Αριάδνη Παπαϊωάννου).
Θεατρική παράσταση: “Βασιλική Κονταξή – Κυρά Βασιλική”
Συντελεστές παράστασης:
– Συγγραφή-Σκηνοθεσία: Γεωργία Καρλατήρα, ηθοποιός- σκηνοθέτης
– Ερμηνεία: Σοφία Ζήση,ηθοποιός
– Μουσική σύνθεση: Γιάννης Γαλίτης, μουσικός-συνθέτης
– Επιμέλεια κίνησης: ΛάουραΤσιάτη, δασκάλα χορού
– Φωτογραφία: Πολυδεύκης Ασωνίτης
– Μακιγιάζ: Bούλα Κοντογιάννη
– Σκηνικά, ένδυμα: Mαρία Νταλαούτη
– Επιστημονικός συνεργάτης της παράστασης: Χρήστος Γ. Δήμτσιος, Ιστορικός Νεοτέρων Χρόνων, με ειδίκευση στον 19ο αι. και ειδικότερα στην Ελληνική Επανάσταση του 1821, παιδαγωγός, λογοτέχνης, ποιητής.
Το συμπόσιο τελείωσε με μια ομάδα καλλιτεχνών από τον Κ. Νούσια που γιόρτασε με όλο το χωριό τα γενέθλιά του και άλλους ηθοποιούς, Στάνκογλου, Φερεντίνο…
Όπως αναφέρει στο τέλος της συζήτησής μας ο γλύπτης, είναι σημαντικό να μπει η τέχνη στη δημόσια αλλά και ιδιωτική ζωή τον ανθρώπων. Όσο για τους κριτές, ένας είναι ο μεγάλος κριτής όλων μας…ο Χρόνος.