Η Κυβέρνηση κατέληξε σε αποφάσεις χωρίς διάλογο.
Γράφει ο Βασίλης Ιωάννου
Η συγχώνευση των Δημοτικών Επιχειρήσεων Ύδρευσης Αποχέτευσης (ΔΕΥΑ) αποτελεί πλέον ειλημμένη κυβερνητική απόφαση.
Το σχέδιο προβλέπει έναν νέο Ενιαίο φορέα Διαχείρισης Υδάτων, με ριζικές αλλαγές στον τρόπο διαχείρισης και λειτουργίας των ΔΕΥΑ και με δυνατότητα συμπράξεων τους με τον ιδιωτικό τομέα.
Η εξέλιξη αυτή δεν αποτελεί «κεραυνό εν αιθρία», καθώς από το 2020 κυβερνητικά στελέχη είχαν ανοίξει σχετική συζήτηση, τονίζοντας συγκεκριμένα ότι «στοχεύουν στην αλλαγή του σημερινού συστήματος λειτουργίας των ΔΕΥΑ , για την προστασία της δημόσιας υγείας και του περιβάλλοντος», χωρίς όμως μέχρι σήμερα να προχωρήσουν σε συγκεκριμένες νομοθετικές πρωτοβουλίες.
Τώρα πλέον η Κυβέρνηση δείχνει αποφασισμένη, όπως η ίδια ισχυρίζεται, «να αντιμετωπίσει παρόμοιες εκκρεμότητες, προωθώντας τολμηρές μεταρρυθμίσεις που αντιμετωπίζουν τις παθογένειες του παρελθόντος».
Ξεκίνησε με την ουσιαστική κατάργηση των Νομικών Πρόσωπων και τις Κοινωφελείς Επιχειρήσεις των Δήμων, προχωρά στην ενοποίηση των ΔΕΥΑ σε επίπεδο Νομών ή Περιφερειών και σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες θα ακολουθήσει παρέμβαση και στα Δημοτικά Λιμενικά Ταμεία.
Σήμερα είναι γεγονός ότι πολλές δημοτικές εταιρείες ύδρευσης και αποχέτευσης αντιμετωπίζουν μεγάλα χρέη και σοβαρά προβλήματα στη λειτουργία τους, ενώ δεν διαθέτουν την απαιτούμενη στελέχωση και επάρκεια για να διαχειρίζονται τις εγκαταστάσεις και τα δίκτυα.
Χαρακτηριστική περίπτωση η ΔΕΥΑ Πρέβεζας, η οποία λόγω της απουσίας σχεδιασμού και της τεράστιας έλλειψης προσωπικού «παρέδωσε» τη λειτουργία των βιολογικών καθαρισμών στους ιδιώτες, ενώ τα σοβαρά οικονομικά προβλήματα που αντιμετωπίζει, λόγω της αύξησης του ενεργειακού κόστους και των ανείσπρακτων οφειλών, δυσκολεύουν ακόμη και τη σύνταξη προϋπολογισμού.
Προκειμένου να αντιμετωπιστούν παρόμοια προβλήματα και δυσλειτουργίες, σχεδιάζονται οι διευρυμένες επιχειρήσεις, (Μείζονες ΔΕΥΑ), οι οποίες θα παραμείνουν διαδημοτικές επιχειρήσεις ειδικού, μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, με τη διαφορά ότι θα εποπτεύονται από το Συμβούλιο Στρατηγικής και Εποπτείας, μέλη του οποίου θα είναι οι Δήμοι στους οποίους παρέχουν υπηρεσίες, ενώ όργανο διοίκησής τους θα είναι μία 9μελή Εκτελεστική Επιτροπή και ένας Εκτελεστικός Διευθυντής, που θα επιλέγεται με κριτήρια αγοράς.
Βασικός στόχος, οι νέες επιχειρήσεις να καλύπτουν επαρκώς και σε προσιτό κόστος τις ανάγκες των πολιτών και κυρίως να περιορίσουν τις άσκοπές δαπάνες, όπως και τη συσσώρευση ανείσπρακτων λογαριασμών.
Οι εργαζόμενοι των ΔΕΥΑ και η Ομοσπονδία τους, όπως είναι φυσικό, εκφράζουν τις έντονες αντιρρήσεις τους στα σχέδια της Κυβέρνησης, υποστηρίζοντας πως παρόμοιες ρυθμίσεις αποτελούν και το τελειωτικό χτύπημα στις ΔΕΥΑ.
Ισχυρίζονται μάλιστα ότι με το συγκεκριμένο νομοσχέδιο «η κυβέρνηση περνά από την πίσω πόρτα την ιδιωτικοποίηση του νερού και το ξεπουλά στους ιδιώτες…».
Έντονο προβληματισμό και διαφωνίες εκφράζουν επίσης οι εκπρόσωποι της Αυτοδιοίκησης, απαιτώντας από την Κυβέρνηση να υπάρξει επαρκής διάλογος πριν τις οριστικές αποφάσεις.
Το αν αυτή η αυτή η επιλογή της Κυβέρνησης, πέραν της δημιουργίας οικονομίας κλίμακος και της εξοικονόμησης πόρων, θα βελτιώσει και τις παρεχόμενες προς τους πολίτες υπηρεσίες, χωρίς να αυξήσει το κόστος, είναι κάτι που θα το διαπιστώσουμε στο μέλλον.
Το σίγουρο είναι ότι μέρα με τη μέρα οι Δήμοι αποψιλώνονται από βασικές αρμοδιότητες, με ότι αυτό σημαίνει για το θεσμό της Αυτοδιοίκησης.