Γράφει ο Δημήτρης Βλαχοπάνος
Το Σάββατο 1 Ιουνίου ο Δικηγορικός Σύλλογος Πειραιά οργάνωσε στο Δημοτικό Θέατρο της πόλης ανοιχτό Συνέδριο με θέμα του «Γερμανικές Οφειλές από τις ναζιστικές θηριωδίες κατά τη διάρκεια της κατοχής». Στο Συνέδριο συμμετείχαν ως συνδιοργανωτές το Εθνικό Συμβούλιο Διεκδίκησης των Οφειλών της Γερμανίας προς την Ελλάδα (ΕΣΔΟΓΕ) και οι τρεις δήμοι: Διστόμου, Αράχωβας και Αντίκυρας, Καλαβρύτων και Βιάννου Ηρακλείου Κρήτης.
Στο συνέδριο μίλησαν σημαντικές προσωπικότητες, όπως ο πρώην πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας Προκόπης Παυλόπουλος, ο δήμαρχος Καλαβρύτων και πρόεδρος του Δικτύου Μαρτυρικών Πόλεων και Χωριών Θανάσης Παπαδόπουλος, ο δήμαρχος Διστόμου, Αράχωβας και Αντίκυρας Γιάννης Σταθάς, ο Τριαντάφυλλος Μηταφίδης, πρώην βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ κ.ά., ενώ χαιρετισμό απηύθυναν οι πρόεδροι των Δικηγορικών Συλλόγων Λειβαδιάς, Καλαβρύτων και Ηρακλείου Κρήτης.
Δυστυχώς από το Συνέδριο αυτό απουσίαζαν η Μαρτυρική Κοινότητα Κομμένου και ο δήμος Νικολάου Σκουφά, στον οποίο ανήκει το Κομμένο, όπως και άλλοι μαρτυρικοί τόποι. Οι διοργανωτές του Συνεδρίου παρέλειψαν να καλέσουν σ’ αυτό και τον Δικηγορικό Σύλλογο Άρτας για να εκπροσωπήσει το Κομμένο, όπως έκαναν με τους άλλους τρεις Δικηγορικούς Συλλόγους, οι οποίοι εκπροσώπησαν τα Καλάβρυτα, το Δίστομο και τη Βιάννο.
Πληροφορηθήκαμε απλά για το εν λόγω Συνέδριο με ανάρτηση που έκανε στις 23 Μαΐου στο fb ο συγγραμματέας του ΕΣΔΟΓΕ Αριστομένης Συγγελάκης και με ανάλογο μήνυμα που μας έστειλε μέσω email. Υπήρξε από την πλευρά μας άμεση αντίδραση με κείμενο που αναρτήσαμε στην ανακοίνωση του Αριστομένη Συγγελάκη, στην οποία γράψαμε τα εξής:
«Δυστυχώς, φίλε και συναγωνιστή Αριστομένη, τις πρωτοβουλίες και τα δρώμενα αυτά τα πληροφορούμαστε μέσα από αναρτήσεις και email. Το Κομμένο που ισοπεδώθηκε μέσα σε 3 με 4 ώρες γνωρίζοντας μια από τις πιο θηριώδεις σφαγές με 317 θύματα, μεταξύ των οποίων 36 βρέφη και νήπια έως 5 χρονών, και συνιστά ένα ολοκληρωτικό ολοκαύτωμα από τις επίλεκτες δυνάμεις της 1ης μεραρχίας εντελβάις της γερμανικής Βέρμαχτ, την επομένη μάλιστα του πανηγυριού του (15 Αυγούστου 1943) και του γάμου της Αλεξάνδρας, απουσιάζει από ένα Συνέδριο με θέμα του τις γερμανικές οφειλές από τις ναζιστικές θηριωδίες.
»Σαν να είναι ανάξια λόγου και συλλογικής μνήμης η ναζιστική θηριωδία που διαπράχτηκε εδώ. Σαν να μην τρέχουμε από χωριό σε χωριό και από πόλη σε πόλη για να κάνουμε γνωστή την ιστορία μας και να διατηρούμε ζωντανή τη μνήμη. Σαν να μην έχουν γραφεί χιλιάδες σελίδες για την απερίγραπτη κτηνωδία που γνώρισε το χωριό μας από την εκκαθαριστική επιχείρηση “Αύγουστος” του τακτικού γερμανικού στρατού. Σαν να μη δίνουμε καθημερινά μάχες για να αποκρούουμε τις «επιθέσεις φιλίας» του γερμανικού κράτους και να διαλύουμε τις αμφιβολίες που γεννιούνται σχετικά με τη σκοπιμότητα και την αποτελεσματικότητα του αγώνα μας για τη διεκδίκηση των γερμανικών οφειλών.
»Μας γεμίζει θλίψη η αγνόηση αυτή από ένα σημαντικό γεγονός στη διοργάνωση του οποίου συμμετέχει το Εθνικό Συμβούλιο Διεκδίκησης των Οφειλών της Γερμανίας προς την Ελλάδα (ΕΣΔΟΓΕ). Προφανώς το Κομμένο, κατά την άποψη των διοργανωτών, όπως και τόσα άλλα αιματοβαμμένα χωριά της χώρας μας, δεν κατέχει κάποια αξιόλογη θέση στον κατάλογο των μαρτυρικών τόπων. Αλλά, έστω κι έτσι, οι δρόμοι οι δικοί μας παραμένουν ανοιχτοί. Κι ο αγώνας μας για την ενδυνάμωση της μνήμης και τη διεκδίκηση των οφειλών συνεχίζεται.
Ηλίας Λάμπρης, Πρόεδρος της Μαρτυρικής Κοινότητας Κομμένου
Δημήτρης Βλαχοπάνος, Πρόεδρος του Ομίλου Μελέτης Ολοκαυτώματος Κομμένου (ΟΜΟΚ)».
Ο συγγραμμματέας αρκέστηκε να μας τηλεφωνήσει ύστερα από δύο μέρες και να μας ζητήσει να είμαστε παρόντες στο Συνέδριο -χωρίς φυσικά εισήγηση, αλλά με κάποια ενδεχομένως παρέμβαση στο ενδιάμεσο των εισηγήσεων. Τις ίδιες, ωστόσο, ημερομηνίες -1 και 2 Ιουνίου- διεξαγόταν στο Δίστομο επιστημονική Διημερίδα με θέμα «Αντίποινα»: πρακτικές βίας, επιβολής και νομιμοποίησης των εγκλημάτων πολέμου στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Στο πρόγραμμα της εν λόγω Διημερίδας συμμετείχαμε με εισήγηση που είχε ως θέμα της «1η Μεραρχία Εντελβάις στην Ήπειρο και εκκαθαριστικές επιχειρήσεις, η περίπτωση του μαρτυρικού Κομμένου». Κατά συνέπεια ήταν αδύνατο -και απρεπές- να ακυρώσουμε τη συμμετοχή μας αυτή για να παρακολουθήσουμε απλά τις εργασίες του Συνεδρίου του Πειραιά.
Το λυπηρό είναι ότι οι διοργανωτές δεν αισθάνθηκαν την ανάγκη να απευθύνουν πρόσκληση ούτε στον δήμαρχο Νικολάου Σκουφά Κώστα Παπασιώζο ούτε, φυσικά, στον πρόεδρο του Δικηγορικού Συλλόγου Άρτας Μιχάλη Νικολάου, μιας και ο κύριος οργανωτής του Συνεδρίου ήταν ο Δικηγορικός Σύλλογος Πειραιά. Και είναι προς τιμή του Μιχάλη Νικολάου, προέδρου του Δικηγορικού Συλλόγου Άρτας, ο οποίος ύστερα από επικοινωνία που είχαμε, απηύθυνε διαμαρτυρία προς τον αδελφό Σύλλογο του Πειραιά και στη συνέχεια έκρινε πρέπον να λάβει με δική του πρωτοβουλία μέρος στο Συνέδριο και να εκπροσωπήσει πραγματικά την περιοχή μας. Για τη γενναία του αυτή πράξη τού απευθύναμε τις ευχαριστίες μας.
Θέλουμε, ωστόσο, να δηλώσουμε πως θεωρούμε σημαντικό γεγονός τις παρεμβάσεις φίλων του Κομμένου, ιδίως προσώπων που έχουν θεσμικό ρόλο, ανεξάρτητα αν κατάγονται από αυτό, σε εκδηλώσεις που αναφέρονται σε ολοκαυτώματα και σφαγές. Έχει μια ιδιαίτερη σημασία πως οι μαρτυρικοί τόποι ανήκουν σε όλους τους ανθρώπους, ιδιαίτερα σ’ εκείνους που διακρίνονται για την ευαισθησία τους πάνω σε θέματα εγκλημάτων πολέμου και ναζιστικής βίας. Κι είναι αυτό ένας λόγος που μας κάνει να είμαστε περισσότερο ενωμένοι και συσπειρωμένοι γύρω από μια ιστορία τραγικών διαστάσεων, η οποία ανήκει σε όλους μας.