Υπάρχουν τόποι που αποκαλύπτονται αργά, σαν να δοκιμάζουν την αφοσίωση του επισκέπτη. Τόποι που δεν κραυγάζουν, αλλά ψιθυρίζουν. Που δεν περιφέρονται σε αφίσες τουριστικών πρακτορείων, αλλά ζουν μέσα από το στόμα εκείνων που γύρισαν και δεν ξέχασαν. Τέτοιοι είναι τα Τζουμέρκα και τα Ραδοβύζια: οι μεγάλες σιωπές της Ηπείρου, το ορεινό πρόσωπο της Άρτας, η γη που σε διδάσκει τον ρυθμό του ουσιώδους.
Το καλοκαίρι στην ορεινή Άρτα δεν μοιάζει με κανένα άλλο. Καθώς οι κάμποι καίγονται από τη ζέστη, εδώ ψηλά το πράσινο παραμένει δροσερό, τα ποτάμια κυλούν ορμητικά και τα χωριά αναπνέουν καθαρό φως. Τα Τζουμέρκα, με τις ψηλές κορυφές και τις αλπικές βουνοπλαγιές τους, προσφέρουν το ιδανικό σκηνικό για μια απόδραση μέσα στη φύση – όχι ως εναλλακτική λύση, αλλά ως την πλέον αυθεντική. Από rafting στον Άραχθο και πεζοπορίες στα δάση της Στρογούλας, μέχρι ήσυχες βραδιές στα παραδοσιακά καφενεία των Πραμάντων, του Συρράκου ή των Καλαρρυτών, το καλοκαίρι εδώ αποκτά περιεχόμενο: δροσιά, επαφή με τον εαυτό, φυσική ευεξία.
Στα Ραδοβύζια, το καλοκαίρι έχει άλλον παλμό. Πιο ενδοχώρα, πιο βαθιά, πιο γήινα. Τα μικρά χωριά με τις παλιές πέτρινες βρύσες και τα σπίτια με τις αυλές γεμάτες βασιλικό, φιλοξενούν πανηγύρια, γιορτές, αντάμωματα. Εκείνο το μεσημέρι στον ίσκιο του πλατάνου στο Αστροχώρι ή στο Μεσόπυργο, με το τραπέζι να απλώνεται αυθόρμητα και τη συζήτηση να κυλά όπως τα νερά του Αχελώου, είναι η ουσία της ελληνικής φιλοξενίας. Δεν θα τη βρεις οργανωμένη, αλλά αν τη ζήσεις, θα σε συνοδεύει για χρόνια.
Και όμως, αυτή η γη δεν είναι μόνο καλοκαιρινή. Το φθινόπωρο βάφει τα βουνά με χαλκοκίτρινα και βαθύ κόκκινα, ο χειμώνας φέρνει χιόνια και σιωπή, ενώ την άνοιξη, η γη ξαναγεννιέται, κυριολεκτικά και συμβολικά. Η ορεινή Άρτα είναι προορισμός τεσσάρων εποχών. Τον χειμώνα, τα Τζουμέρκα προσφέρονται για εναλλακτικό σκι, για απομονωμένα σαββατοκύριακα με τζάκι και βιβλίο. Το Πάσχα, τα Ραδοβύζια ντύνονται με τη δύναμη των εθίμων και της πίστης. Το φθινόπωρο, κάθε μονοπάτι και φαράγγι γίνεται αφορμή για εξερεύνηση, φωτογραφία, σιωπή.
Η γοητεία της ορεινής Άρτας δεν είναι μόνο στα τοπία της – είναι και στο νόημα που προσφέρει. Είναι η αίσθηση ότι ανήκεις σε κάτι βαθύτερο. Ότι οι εποχές δεν είναι διακοσμητικές, αλλά ουσιαστικές. Ότι ο χρόνος δεν είναι πίεση, αλλά κύκλος. Ότι μπορείς ακόμα να συνδεθείς με τον τόπο, με τους ανθρώπους, με τον εαυτό σου.
Τζουμέρκα και Ραδοβύζια δεν είναι προορισμός για μία φορά. Είναι προορισμός για κάθε εποχή της ζωής. Και κάθε φορά, θα σου λένε κάτι καινούριο – αν είσαι πρόθυμος να τους ακούσεις.
