Η Ήπειρος τα τελευταία χρόνια είχε αποκτήσει έναν σταθερό και δυναμικό τουριστικό σύμμαχο: το Ισραήλ. Οι οργανωμένες αφίξεις, κυρίως στα Ιωάννινα, το Ζαγόρι, το Μέτσοβο και τα Τζουμέρκα, είχαν μετατρέψει την περιοχή σε προορισμό πρώτης επιλογής για Ισραηλινούς ταξιδιώτες, ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια της άνοιξης και του καλοκαιριού. Ωστόσο, οι εξελίξεις στη Μέση Ανατολή, με την κλιμάκωση της σύρραξης ανάμεσα στο Ισραήλ και το Ιράν, έχουν ήδη αρχίσει να αφήνουν το αποτύπωμά τους – και δυστυχώς όχι μόνο πολιτικά.
Οι ακυρώσεις αφίξεων από το Ισραήλ ξεκίνησαν σχεδόν αμέσως μετά το ξέσπασμα των πολεμικών επιχειρήσεων, με τις αεροπορικές εταιρείες να περιορίζουν ή και να διακόπτουν εντελώς τις πτήσεις. Ξενοδοχειακές μονάδες στα Γιάννενα και στο Ζαγόρι, που παραδοσιακά καλύπτονταν σε μεγάλο βαθμό από Ισραηλινό τουριστικό ρεύμα, βλέπουν ήδη τα πρώτα οικονομικά αποτελέσματα: ακυρώσεις κρατήσεων σε ποσοστά που ξεπερνούν το 30%, και ένα κλίμα γενικευμένης αβεβαιότητας που καθηλώνει κάθε προγραμματισμό.
Όπως χαρακτηριστικά δηλώνουν επαγγελματίες του χώρου, ο τουρισμός στην Ήπειρο δεν ήταν ποτέ τόσο διεθνοποιημένος όσο τα τελευταία χρόνια, και το Ισραήλ αποτέλεσε βασικό «τροφοδότη» μιας τουριστικής άνθησης που στηρίχθηκε στην ασφάλεια, στη φυσική ομορφιά και στην ιδιαίτερη ταυτότητα της περιοχής. Η αποχώρηση –έστω και προσωρινή– αυτής της αγοράς μοιάζει με αποψίλωση. Στο Ζαγόρι, επιχειρηματίες του κλάδου μιλούν για «σοκ», ενώ στα Τζουμέρκα κάνουν λόγο για «αιμορραγία» εσόδων σε μια σεζόν που έδειχνε προοπτική.
Το πρόβλημα δεν είναι μόνο αριθμητικό. Είναι και συμβολικό. Η Ήπειρος είχε κατορθώσει να τοποθετηθεί στον διεθνή τουριστικό χάρτη, έστω και σε ένα μικρό τμήμα του. Τώρα, χωρίς εναλλακτικές αγορές, χωρίς ευελιξία και χωρίς ουσιαστική στήριξη από την πολιτεία, κινδυνεύει να χάσει την ορμή που με κόπο και συστηματική δουλειά απέκτησε. Δεν είναι υπερβολή να πούμε ότι αν η κρίση στο Ισραήλ συνεχιστεί, πολλές τουριστικές επιχειρήσεις στην Ήπειρο θα βρεθούν αντιμέτωπες με το ενδεχόμενο της αναστολής λειτουργίας τους.
Η ανάγκη είναι διπλή: αφενός, άμεση κυβερνητική παρέμβαση για την οικονομική ενίσχυση των πληγέντων περιοχών. Αφετέρου, σχεδιασμός για την προσέλκυση άλλων αγορών – ευρωπαϊκών και βαλκανικών – ώστε να μη δημιουργηθεί εξάρτηση από έναν και μόνο «αιμοδότη». Η Ήπειρος έχει τα φυσικά, πολιτιστικά και γαστρονομικά χαρακτηριστικά για να σταθεί αυτόνομα στο τουριστικό στερέωμα. Το ερώτημα είναι αν έχει και την υποστήριξη που χρειάζεται για να το πετύχει.
Σε κάθε περίπτωση, η σκιά του πολέμου απέχει πολύ από το να είναι μακρινή. Και όταν πέφτει πάνω από βουνά όπως το Πάπιγκο ή το Συρράκο, τότε δεν πρόκειται απλώς για γεωπολιτική σύγκρουση. Πρόκειται για πραγματική, χειροπιαστή ζημιά σε μια τοπική οικονομία που προσπαθεί –ακόμη– να σταθεί στα πόδια της.
