Του Βασίλη Τσίρκα*
Η πανδημία είναι ο καταλύτης που φέρνει στην επιφάνεια τις πολλαπλές κρίσεις που διαμορφώνουν το νέο πλαίσιο στον 21ο αιώνα. Την κλιματική κρίση, την οικονομική, την προσφυγική, τη δημογραφική, την κρίση της εργασίας και της δημοκρατίας. Πρόκειται για πολλές όψεις μίας νέας κατάστασης που δεν περιγράφει πλέον κάτι έκτακτο και προσωρινό αλλά μια κατάσταση που τείνει να παγιωθεί ως δήθεν «νέα κανονικότητα».
Η κυβέρνηση του κ. Μητσοτάκη αποδείχτηκε ακατάλληλη να διαχειριστεί την πανδημία, τόσο υγειονομικά όσο και οικονομικά. Αδυνατεί να σχεδιάσει την επόμενη μέρα για τη χώρα. Την ώρα που η πανδημία ανέδειξε ως προτεραιότητες το ΕΣΥ, τα δημόσια αγαθά, τις δημόσιες υποδομές και υπηρεσίες, η κυβέρνηση αδιαφορεί για αυτά και είναι εκτός πραγματικότητας. Δείχνει να μην έχει επίγνωση της κρισιμότητας της κατάστασης, να μην αντιλαμβάνεται αυτό που έρχεται και τι πρέπει να κάνει για να το αποτρέψει.
Οι δείκτες της οικονομίας, η εκτόξευση της ανεργίας και η αύξηση δημόσιου χρέους δεν είναι «φυσικό φαινόμενο», αλλά δείκτες πρωτοφανούς καθίζησης της κοινωνίας και υποβάθμισης της χώρας διεθνώς.
Σε παγκόσμιο επίπεδο ολοένα και περισσότεροι μιλούν για την καταπολέμηση των ανισοτήτων. Στην Ελλάδα η ΝΔ του κ. Μητσοτάκη θέτει ως προτεραιότητα τη φορολογική προστασία των υψηλών εισοδημάτων. Παντού πλέον αναγνωρίζεται ότι η ανάπτυξη για όλους, η αύξηση των κατώτατων μισθών, η ενίσχυση των δημόσιων υποδομών και υπηρεσιών, αποτελούν τα κυρίαρχα ζητήματα. Στην Ελλάδα η κυβέρνηση κάνει τα ακριβώς αντίθετα και μάλιστα τα προβάλει ως πρόοδο και εκσυγχρονισμό.
Και όλα αυτά σε μια χώρα και μια οικονομία, που μόλις πριν δυο χρόνια είχε καταφέρει να βγει από τον φαύλο κύκλο των μνημονίων, της ύφεσης και της υψηλής ανεργίας. Πρόκειται για μια κατάσταση που δεν αντιμετωπίζεται ούτε με ευχολόγια αλλά ούτε και με τις παλιές συνταγές, που μας οδήγησαν στην κρίση της περασμένης δεκαετίας. Αντιμετωπίζεται μόνο με σχέδιο και με τολμηρές αποφάσεις.
Η κυβέρνηση αξιοποιεί την πανδημία ως ευκαιρία για να ψηφίσει τον Πτωχευτικό Κώδικα που θα οδηγήσει σε αδιέξοδο όσους δεν αντέξουν την πίεση της κρίσης. Η πανδημία αξιοποιείται ως ευκαιρία από την κυβέρνηση για να καταργηθεί το οκτάωρο και οι συλλογικές συμβάσεις και να παραδοθούν εκατομμύρια εργαζόμενοι στο έλεος της εργοδοτικής αυθαιρεσίας.
Η κυβέρνηση αξιοποιεί την κρίση ως ευκαιρία για να αλλάξει το σύστημα εισαγωγής στα πανεπιστήμια και 30.000 παιδιά να μείνουν εκτός, ώστε μοναδική τους επιλογή να είναι τα κολλέγια. Και το κάνουν αυτό φέτος που η εκπαιδευτική διαδικασία έχει τιναχτεί στον αέρα εξαιτίας της πανδημίας και τα παιδιά έχουν εξαντληθεί.
Οι κυβερνητικές επιλογές δεν οδηγούν σε μια δίκαιη ανάκαμψη. Αντίθετα οδηγούν σε νέες ανισότητες και αβεβαιότητα με τεράστια ανεργία, πτωχεύσεις και αποκλεισμούς. Η κυβέρνηση δεν έχει κανένα σχέδιο μετάβασης από τα έκτακτα μέτρα σε μόνιμες πολιτικές, γεγονός που δείχνει ότι οι πτωχεύσεις, οι ρευστοποιήσεις και η καταστροφή μέρους του παραγωγικού ιστού είναι στο σχέδιό της. Και βέβαια απάντηση σε όσα έρχονται δεν αποτελεί το ευρωπαϊκό ταμείο ανάκαμψης, αφού αυτό φτιάχτηκε για να απαντήσει σε άλλες ανάγκες και προτεραιότητες.
Η ΝΔ καθημερινά διαψεύδει ευρύτερα στρώματα της κοινωνίας που βλέπουν ότι τα συσσωρευμένα προβλήματα του παρελθόντος και όσα προσθέτει η διαχείριση της πανδημίας δεν μπορούν να επιλυθούν από τις πολιτικές της δεξιάς. Αντίθετα επιταχύνεται η πορεία προς την κοινωνική καταστροφή.
Χρειάζεται ένα σαφές σχέδιο που θα πείσει τη μεγάλη κοινωνική πλειοψηφία ότι με μια εναλλακτική προοδευτική πολιτική είναι δυνατή η υπέρβαση των προβλημάτων που ταλαιπωρούν την κοινωνία σήμερα και ανοίγουν τον δρόμο για ένα δίκαιο μέλλον.
Οι πολίτες καταλαβαίνουν πλέον ότι η κυβέρνηση της ΝΔ του κ. Μητσοτάκη μας οδηγεί σε μια νέα κοινωνική κρίση διαρκείας. Και δεν θα επιτρέψουν να πάνε χαμένες οι θυσίες τους κατά την οικονομική και πανδημική κρίση.
Η κοινωνία και οι προοδευτικοί πολίτες πρέπει να προετοιμαστούμε. Προϋπόθεση για την εφαρμογή μιας εναλλακτικής πολιτικής είναι η συγκρότηση των κατάλληλων προοδευτικών, κοινωνικών και πολιτικών, συμμαχιών, τα οποία θα βάλουν φραγμό στην εφαρμογή των νεοφιλελεύθερων πολιτικών. Και θα ανοίξουν τον δρόμο προς μια προοδευτική διακυβέρνηση.
Μια προοδευτική διακυβέρνηση μπορεί και θα δώσει και πάλι διέξοδο, θα κινητοποιήσει τις δημιουργικές δυνάμεις της κοινωνίας, θα ανατάξει την κοινωνία και θα ανορθώσει την οικονομία. Μια προοδευτική διακυβέρνηση που πρώτα και πάνω απ’ όλα την έχει ανάγκη η κοινωνία.
*Ο Βασίλης Τσίρκας είναι δικηγόρος, πρώην βουλευτής Άρτας, μέλος της Κεντρικής Επιτροπής του ΣΥΡΙΖΑ Προοδευτική Συμμαχία.
