Του ΓΙΑΝΝΗ ΚΑΪΝΤΑΣΗ
Μια σημαντική εξέλιξη στον τομέα της φαρμακολογίας, σχετίζεται με τον αρτινό καθηγητή ανοσολογίας στο Πανεπιστήμιο της Πενσυλβανίας Γιάννη Λάμπρη.
Ειδικότερα, σύμφωνα με την αμερικανική ιστοσελίδα https://doi.org/10.1038/d41573-021-00094-8, ο Αμερικανικός Οργανισμός Φαρμάκων ενέκρινε το Εμπαβέλι (pegcetacoplan), τον αναστολέα πρωτεΐνης C3 της φαρμακευτικής εταιρίας Apellis Pharmaceuticals για Παροξυσμική Νυκτερινή Αιμοσφαιρινουρία (ΝΠΑ). Με αυτήν την έγκριση, το πεγκυλιωμένο κυκλικό πεπτίδιο θα ανταγωνίζεται τώρα με το πρώτο στην κατηγορία του εμπορικά επιτυχημένου αντι-C5 αντισώματος eculizumab της εταιρίας Alexion / AstraZeneca σε αυτήν τη σπάνια ασθένεια, η ανάπτυξη του οποίου επίσης στηρίχθηκε σε ανακάλυψη το 1987 της ομάδας του Γιάννη Λάμπρη (https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/3453897/).
Οι ρυθμιστές συμπληρώματος θα μπορούσαν να έχουν εφαρμογή και σε κοινές ασθένειες.
Ο αρτινής καταγωγής καθηγητής Γιάννης Λάμπρης, είναι αυτός που ανακάλυψε το θεραπευτικό μόριο Εμπαβέλι, και στη συνέχεια η φαρμακευτική εταιρεία Apellis το ανέπτυξε αφού το νοίκιασε από το Πανεπιστήμιο της Πενσυλβάνιας. Σε συνέντευξή του, στo υψηλού κύρους επιστημονικό περιοδικό Nature Reviews Drug Discovery, σημειώνει ότι παρά τις εικασίες ότι η συνεχής αναστολή του C3 μπορεί να μην είναι ασφαλής λόγω του κεντρικού ρόλου του C3 στην έμφυτη ανοσία, η έγκριση από τον Αμερικανικό Οργανισμό Φαρμάκων αποδεικνύει το αντίθετο..
Το ΝΠΑ είναι μια σπάνια διαταραχή του αίματος στην οποία η ανεξέλεγκτη δραστηριότητα του συμπληρώματος σκοτώνει τα ερυθρά αιμοσφαίρια, προκαλώντας απειλητική για τη ζωή αναιμία. Η έγκριση του Εμπαβέλι βασίστηκε σε μια δοκιμή φάσης III 80 ασθενών του φαρμάκου έναντι του «ανταγωνιστικού φαρμάκου» Σολίρις (eculizumab), σε ασθενείς που παρά την θεραπεία με το Σολίρις, αντιμετώπιζαν χαμηλά επίπεδα αιμοσφαιρίνης. Το Εμπαβέλι κέρδισε το Σολίρις, αυξάνοντας τα επίπεδα της αιμοσφαιρίνης κατά 3,84 g/dl σε σύγκριση με το eculizumab στις 16 εβδομάδες, ανέφεραν οι ερευνητές στο New England Journal of Medicine. Με τη θεραπεία σε αυτή τη δοκιμή, το 85% των δεκτών του Εμπαβέλι δεν χρειάζονταν πλέον μεταγγίσεις, σε σύγκριση με το 15% στο Σολίρις.
Οι εταιρείες εργάζονται για να επεκτείνουν την εμβέλεια των φαρμάκων αναστολής του συμπληρώματος. Η φαρμακευτική εταιρία Apellis αναπτύσσει το Εμπαβέλι για ασθένειες μεταξύ των οποίων των σπάνιων νεφρικών παθήσεων που ονομάζονται C3 σπειραματοπάθειες και αμυοτροφικής πλευρικής σκλήρυνσης.
Από την άλλη η ελληνικών συμφερόντων φαρμακευτική εταιρία Amyndas Pharmaceuticals, που ιδρύθηκε από τον Γιάννη Λάμπρη, αναπτύσσει φάρμακα εναντίων του C3 επόμενης γενιάς για παθήσεις όπως η περιοδοντίτιδα, οφθαλμικές παθήσεις και άλλες ασθένειες. Οι Novartis και Roche/Ionis βρίσκονται σε δοκιμές φάσης II με φάρμακα που στοχεύουν τον παράγοντα του συμπληρώματος Β, ένα συστατικό της εναλλακτικής οδού συμπληρώματος. η Sanofi αναμένεται να υποβάλει εκ νέου το αντι-C1s αντισώμα sutimlimab για έγκριση για την Αιμολυτική Αναιμία ψυχρού τύπου.
«Μελοντικά θα δούμε την χρήση αυτών των καινούριων φαρμάκων σε πολλές άλλες ασθένειες που ενέχεται παθολογικά το συμπλήρωμα πέρα από τις σπάνιες όπως το ΝΠΑ», αναφέρει ο Γιάννης Λάμπρης.
Οι πληροφορίες από το https://doi. org/10.1038/d41573-021-00094-8
