Γράφει η Αρχαιολόγος Κωνσταντίνα Ζήδρου
Η ποίηση βρίσκεται παντού, τόσο γύρω μας όσο και μέσα μας. Όλα μπορούν να γίνουν με την ποίηση, για την ποίηση, από την ποίηση. Εξάλλου δεν θα πρέπει να θεωρηθεί τυχαίο ότι το πρώτο λογοτεχνικό είδος που αναπτύχθηκε στον ελλαδικό χώρο ήταν ποιητικό, το έπος. Αλλά και έκτοτε και διαχρονικά, η ποίηση αποτελεί το μέσο για να εκφράσουμε τις πιο βαθιές και απόκρυφες σκέψεις μας, τα συναισθήματά μας, τις ιδέες μας, τα όνειρά μας, τις επιθυμίες μας και ό,τι υπάρχει στον χώρο του συνειδητού και του υποσυνείδητου, σκιαγραφώντας, με τρόπο μοναδικό, την προσωπικότητα του εκάστοτε δημιουργού και περνώντας μηνύματα, ανεξίτηλα, στους αναγνώστες.
Ωστόσο, παρόλη την τεράστια σημασία της και την αδιαμφισβήτητη ψυχική μας ανάγκη να ερχόμαστε σε επαφή μαζί της, σήμερα μας διακατέχει ένας φόβος, όπως, πολύ εύστοχα, επισημαίνει ο Γ. Κουλιανός στο οπισθόφυλλο του βιβλίου του, της δυσκολίας στην πρόσληψη του ποιητικού έργου. Φοβόμαστε, συχνά, ότι τα νοήματα θα είναι δυσνόητα και δε θα καταφέρουμε να αντιληφθούμε ή να εντοπίσουμε «αυτό που θέλει να μας πει ο ποιητής», όπως μάθαμε στο σχολείο. Η ποίηση όμως δε λειτουργεί δεσμευτικά και αποκλειστικά διδακτικά αλλά απελευθερωτικά, συχνά λυτρωτικά, εξαγνιστικά. Κάθε ποιητής, με το έργο του, δεν επιδιώκει να μας διδάξει ή να μας περάσει μηνύματα. Αντίθετα, να μοιραστεί το περιεχόμενο της ψυχής και του μυαλού του και εν συνεχεία να μας βάλει στη διαδικασία να ευαισθητοποιηθούμε, να προβληματιστούμε, να ταξιδέψουμε πνευματικά, να μας οδηγήσει σε νέους δρόμους και νέους προορισμούς. Επιπλέον και ο εκάστοτε αναγνώστης δε θα πρέπει να εγκλωβίζεται στο νόημα ή το μήνυμα του ποιητή αλλά να αφεθεί στη μαγεία των στίχων και να τους προσεγγίσει με τον δικό του ιδιαίτερο τρόπο, να τους «εξημερώσει» σύμφωνα με την εύστοχη παρατήρηση του Γ. Κουλιανού.
Και ευτυχώς σήμερα υπάρχει πληθώρα νέων ποιητών, παγκοσμίως, χωρίς βέβαια να παραβλέπουμε ή να ξεχνάμε και τους προγενέστερους, με μία ποικιλία θεματικών και διαφορετικές τεχνικές ώστε ο καθένας μας δύναται να ανακαλύψει τους στίχους που θα τον αγγίξουν.
Ένας λοιπόν ποιητής της γενιάς μας είναι και ο Γ. Κουλιανός, ένας νησιώτης στην καταγωγή, ο οποίος βρέθηκε στην ορεινή Ήπειρο, την κατάλαβε, την αγάπησε και την περιέγραψε με τον δικό του μοναδικό τρόπο. Έχοντας λοιπόν τις παραπάνω σκέψεις ως δεδομένα, μόλις η νέα του ποιητική συλλογή ήρθε στα χέρια μου, θεώρησα την προσέγγισή της ως μία πρόκληση.
Αρχικά, η ματιά και η προσοχή μου επικεντρώθηκε, όπως κάθε φορά, στο εξώφυλλο και εν προκειμένω στον τίτλο της συλλογής, ο οποίος επιδέχεται διαφορετικές ερμηνείες. Προσωπικά, όντας αισιόδοξη και επειδή επιδιώκω πάντοτε μέσα από τα αναγνώσματά μου να αντλώ αντίστοιχα αισιόδοξα μηνύματα, θα σταθώ στη λέξη ελπίδα, από όπου και εάν προέρχεται και όπου και εάν την αναζητά κανείς. Ακόμη και όταν βουλιάζαμε ή έχουμε φτάσει στον πάτο, η ελπίδα δύναται να μας βοηθήσει, να μας δώσει τη δύναμη να αναδυθούμε σταδιακά. Έτσι, οπουδήποτε και εάν ψάχνουμε την ελπίδα, στην ψυχή μας, στους γύρω μας, στην τεχνολογία, σε κάποιο application, το σημαντικό είναι να μην σταματήσουμε την αναζήτηση και αργά ή γρήγορα ο άπελπις θα μετατραπεί σε εύελπι. Ωστόσο, δεν θα ήθελα να καταθέσω τη δική μου προσωπική ερμηνεία του τίτλου αλλά επιθυμώ να υπογραμμίσω, να τονίσω, να επισημάνω στους αναγνώστες να επιχειρήσουν να τον ερμηνεύσουν ποικιλοτρόπως.
Όσο όμως και εάν μας απασχολήσει ο τίτλος, υπάρχει πάντοτε και μία ποιητική συλλογή. Κάθε σελίδα και ένα ταξίδι, σκέψεις, προβληματισμοί, εικόνες συναισθήματα. Ένα σύννεφο λέξεων του Γ. Κουλιανού, οργανωμένες άρτια σε στίχους, να στροβιλίζονται και να υποτάσσονται στους τίτλους των ποιημάτων του. Η γλώσσα του άψογη, απλή, κατανοητή, ρέουσα, συχνά διανθισμένη με λέξεις τόσο ποιητικές ή αρχαιοπρεπείς όσο και λαϊκές εκφράσεις, μαρτυρά ένα άριστο κάτοχο και χειριστή της. Οι θεματικές του ποικίλες, άκρως ενδιαφέρουσες, άλλοτε διαχρονικές και άλλοτε επίκαιρες. Περιλαμβάνουν αρχαία π.χ. τον Τειρεσία, τον Νέρωνα, τον Οιδίποδα και σύγχρονα πρόσωπα π.χ. τον Θεόδωρο Αγγελόπουλο, τον Bill Gates, θέματα επίκαιρα π.χ. οικολογικά ή παιδείας, την πανδημία που εξακολουθεί να μας ταλανίζει, περιγραφές της δικής του Ηπείρου π.χ. Θεογέφυρο, θέματα θρησκευτικά – λαογραφικά π.χ. Η κακιά ώρα, Η αφή του Αγίου Φωτός, Ανεπαισθήτως, θέματα σχετικά με τον κύκλο της ζωής, με την οικογένεια, με τη σύγχρονη ζωή και την καθημερινότητά μας και άλλα εξίσου ενδιαφέροντα και σημαντικά τα οποία αφήνω στην κρίση και στην ευχέρεια του αναγνώστη να ανακαλύψει. Γενικά, οτιδήποτε προσλαμβάνει με τις αισθήσεις του, τραβά την προσοχή του, συγκινεί την ψυχή του και κινητοποιεί το μυαλό του λειτουργεί ως έμπνευση και ερέθισμα για τον Γ. Κουλιανό. Ουσιαστικά, οι στίχοι πηγάζουν αυθόρμητα και αποτελούν τον τρόπο έκφρασής του. Ο Γ. Κουλιανός δε γράφει ποίηση για κάποιον άλλο λόγο αλλά γιατί δε μπορεί να κάνει αλλιώς, γιατί η ποίηση λειτουργεί ως η κύρια διέξοδος έκφρασής του.
Συνολικά, η παρούσα ποιητική συλλογή, πιθανώς, αρχικά να φανεί δυσνόητη. Ωστόσο, μόλις ο αναγνώστης αφεθεί, χωρίς φόβους και περιορισμούς και αρχίσει να ταξιδεύει πνευματικά, δε θα θέλει να την αφήσει από τα χέρια του. Πραγματικά, δημιουργεί την επιθυμία να διαβαστεί περισσότερες φορές ώστε, μέσα από τη διαπεραστική, ευθύβολη, συνοπτική και τόσο συμπυκνωμένη, σε νοήματα, ματιά του Γ. Κουλιανού, να μας μεταφέρει στο χθες, στο σήμερα, στο αύριο, να μας προβληματίσει, να μας ανοίξει νέους δρόμους στη σκέψη, στα συναισθήματα, στη θεώρηση του κόσμου και του εαυτού μας, με οδηγό την ελπίδα, όπου και εάν την βρίσκει ο καθένας μας.
