Χρήστος Μέγας*
Με την συνήθη καθυστέρηση, ενόσω ενισχυόταν το δολάριο λόγω των επιτοκίων της αμερικανικής Fed, αντέδρασε και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.
Αύξησε απότομα τα επιτόκια του ευρώ (συν μισή ποσοστιαία μονάδα), ενώ όλοι οι δείκτες δείχνουν υποχώρηση της οικονομικής δραστηριότητας στην Ευρώπη.
Γιατί άραγε οι τραπεζίτες επιλέγουν την αύξηση των επιτοκίων την στιγμή που είναι νομοτελειακή η είσοδος της Ευρώπης στην ύφεση; Τα έχουν βάλει με τους πολιτικούς ή, ακόμη και με ολόκληρη την κοινωνία;
Παρά τα λεγόμενα, η αιτία για την άνοδο των επιτοκίων δεν είναι ο πληθωρισμός, εξάλλου για την έκρηξη των τιμών στην αγορά δεν ευθυνόταν η κατανάλωση παρά η έλλειψη προϊόντων (σ.σ. η προσφορά και τα υψηλά επιτόκια απλά θα την… επιδεινώσουν), αλλά η ισοτιμία ευρώ/δολαρίου. Τα επιτόκια σε Ουάσιγκτον και Φραγκφούρτη είναι το επιλεγέν «όπλο» στον αρχόμενο νομισματικό πόλεμο…
Η αύξηση των επιτοκίων ουδόλως θα ωφελήσει του απισχνασμένους αποταμιευτές. Απλώς θα οδηγήσει σε αύξηση περί τα 500 εκ. ευρώ σε ετήσια βάση των εσόδων των τεσσάρων συστημικών τραπεζών. Γιατί τα επιτόκια καταθέσεων θα συνεχίσουν να είναι αρνητικά (εν σχέσει με τον τρέχοντα πληθωρισμό) και σίγουρα η απόσταση μεταξύ επιτοκίων καταθέσεων και χορηγήσεων θα διευθυνθεί…
Κοντολογίς, μετά την καλοκαιρινή έκρηξη στους τζίρους και τις υπερβολικές τιμές τουριστικών υπηρεσιών (ιδιαίτερα στα νησιά) θα προκληθεί απότομη βύθιση στην οικονομία. Ύστερα από τη διετία της πιστωτικής επέκτασης (2020-21 λόγω πανδημίας), η μεγάλη συγκέντρωση (του χρήματος) άρχισε…
Οι οικονομικές δυσκολίες του προσεχούς χειμώνα, οπωσδήποτε καταστροφικές για τα νοικοκυριά, είναι προδιαγεγραμμένες. Με εξαίρεση τις ομάδες εκείνες που αποκομίζουν τα τεράστια «μαύρα» έσοδα του τουρισμού και ασκούνται ανενόχλητοι στην παραοικονομία και οι οποίες πυροδοτούν την ακρίβεια στα ακίνητα…
Αυτό είναι, δυστυχώς, αναμενόμενο από τους πολίτες.
Αυτό που πέρασε χαμηλά, κάτω από τα αποσυντονισμένα -λόγω ιδιοτέλειας- ραντάρ ενημέρωσης είναι η συνοδός (της αύξησης των επιτοκίων) πρόβλεψη της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας για τις προϋποθέσεις του νέου μηχανισμού στήριξης των ομολόγων της περιφέρειας.
Σε περίπτωση «διάσπασης», όταν δηλαδή… ξεφύγουν τα επιτόκια στην Ελλάδα (λόγω ελλειμμάτων και άφρονος δημοσιονομικής διαχείρισης) και την Ιταλία (πολιτική κρίση) η Φραγκφούρτη δεν θα παρέμβει αυτόματα. Ας πούμε όπως με το υφιστάμενο πρόγραμμα PEPP.
Οι υποχρεωτικοί όροι των δανειστών
Πλέον θα πρέπει να το ζητήσει το κράτος-μέλος! Και η ΕΚΤ θα αγόρασε κρατικά (ελληνικά) χαρτιά μετά από κάποιους όρους (οικονομικής… συναίνεσης) που θα υπαγορεύσει η Φραγκφούρτη.
Και ως γνωστόν, οι όροι των δανειστών είναι πάντα υποχρεωτικοί, ενώ τα αιτήματα των δανειζομένων προαιρετικά…
Κάτι σαν το ΔΝΤ επί το… ευρωπαϊκότερον! Θα αποτελέσει τη αρχή της νέας εποπτείας της χώρας μας, λόγω ανόδου των επιτοκίων. Λίγους μήνες μετά τη… «έξοδο από την αυστηρή εποπτεία» κατά την κυβερνητική προπαγάνδα. Στην οποία θα προσχωρήσουμε μετά από αίτημα των Αθηνών, όταν τα επιτόκια θα ξεφύγουν και η χώρα δεν θα μπορεί (θα συνεχίσει να μην μπορεί) να βγει στις αγορές. Να εκδώσει δηλαδή κρατικά ομόλογα προκειμένου να πληρώσει τους λήγοντες κρατικούς τίτλους (ανανέωση ομολόγων) και να καλύψει τα υψηλά δημοσιονομικά ελλείμματα.
Ακόμη και εάν γίνει η επιλογή, με ευρωπαϊκή έγκριση πάντα, για ανάλωση του αποθεματικού των 36 δις ευρώ, αυτό σίγουρα δεν πάει την Ελλάδα μέχρι το επόμενο καλοκαίρι των εκλογών… (Υπολογίζεται ότι τα 16 από τα 35 δις του αποθεματικού μπορεί να εξαφανιστούν μέχρι τα Χριστούγεννα).
Αξιοπιστία και αξιόχρεο
Για μια ακόμη φορά οι ακραίες οικονομικές εξελίξεις θα αποτελέσουν τον «οδηγό» των πολιτικών εξελίξεων.
Ποιος, άραγε, μπορεί να φανταστεί τον πρωθυπουργός να προσφεύγει στην ΕΚΤ και να επιστρέφει με τους όρους της Φραγκφούρτης σε προεκλογικό χρόνο;
Κατά συνέπεια, ακολουθούμε τον δρόμο του χρήματος για να μας αποκαλυφθεί το πολιτικό καλεντάρι…
-Πόσο ακόμη μπορεί (αντέχει) να μείνει εκτός αγορών η Ελλάδα (μετά την καθαρή έξοδο τον μακρινό Ιανουάριο για 3 δις ευρώ);
-Τι θα σημάνει αυτό για την επιδιωκόμενη πιστοληπτική αναβάθμιση εντός του 2023 από τους οίκους αξιολόγησης;
Όλα δείχνουν ότι ο νομισματικός πόλεμος (μέσω της αύξησης των επιτοκίων) θα συνεχιστεί και τον Σεπτέμβριο με αύξηση των επιτοκίων και από τις τρεις (αμερικάνικη, ευρωπαϊκή και αγγλική) τράπεζες. Για να κρατηθεί υπό έλεγχο το spread των ελληνικών τίτλων το προσεχές φθινόπωρο (διασπορά σε σχέση με τις γερμανικές αποδόσεις), με την Ιταλία σε πολιτική περιδίνηση, θα πρέπει να παρέμβει η ΕΚΤ…
Όχι αυτοβούλως, αλλά μετά από ελληνικό αίτημα…
Πότε θα γίνει η προσφυγή στην ΕΚΤ; Προφανώς μετά τις εκλογές, αφού το αίτημα θα συνοδευτεί από μέτρα!
Ιδού το πολιτικό όριο του κ.Μητσοτάκη!
«Και η προβαλλόμενη αξιοπιστία του αναφορικά με τον χρόνο διενέργειας των εκλογών;» θα ρωτήσει ο καλοπροαίρετος…
Ε, αυτή είναι τόση όση και το αξιόχρεο της χώρας. Μετά βέβαια και την καταστροφική διαχείριση των προηγούμενων 36 μηνών…
Γι’ αυτό το ΠΑΣΟΚ επιμένει στην εφαρμογή, μετά από εκλογές, της σοσιαλδημοκρατικής ατζέντας για την ανάταξη της οικονομίας, την ισχυροποίηση της πατρίδας, την στήριξη της κοινωνίας. Με επίκεντρο πάντα τους Νέους, τους εργαζόμενους, του Αγρότες και Κτηνοτρόφους, τους μικρούς και μεσαίους επιχειρηματίες.
Η πορεία διάλυσης της χώρας επιβάλλεται να αναστραφεί!
*Ο Χρήστος Μέγας είναι Δημοσιογράφος, Γραμματέας του Τομέα Εργασίας του ΠΑΣΟΚ-Κίνημα Αλλαγής