Μεθοδολογικές παρατηρήσεις
Η έρευνα στόχευσε στην καταγραφή του βαθμού ικανοποίησης των πολιτών της Ηπείρου από τις δημοτικές αρχές τους, καθώς και στην καταγραφή των προτεραιοτήτων τοπικής πολιτικής των πολιτών στο επίπεδο των δήμων. Για την έρευνα χρησιμοποιήθηκε κλειστό ερωτηματολόγιο που συμπληρώθηκε σε ποσοστό περίπου 75% διαδικτυακά από το κοινό αναφοράς κατόπιν σχετικής πρόσκλησης στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης του έργου και προώθησης από την ερευνητική ομάδα σε παραδοσιακά μέσα ενημέρωσης, και σε ποσοστό περίπου 25% τηλεφωνικώς με ποσοστώσεις δήμων ώστε να συμπληρωθούν δείγματα τουλάχιστον 300 ατόμων για καθένα από τους δήμους που ερευνήθηκαν. Για τη διαδικτυακή συμπλήρωση του ερωτηματολογίου χρησιμοποιήθηκε η πλατφόρμα Google Forms και το ερωτηματολόγιο παρέμεινε διαθέσιμο στο κοινό για χρονικό διάστημα οκτώ ημερών, από 19 έως 23 Απριλίου 2023. Οι τηλεφωνικές συνεντεύξεις πραγματοποιήθηκαν κατά το διάστημα 24-25 Απριλίου 2023.
Συγκεντρώθηκαν συνολικά 2260 ερωτηματολόγια, εκ των οποίων τα 1650 με την online έρευνα και τα 610 με την τηλεφωνική έρευνα. Το δείγμα δεν δύναται θεωρητικά να είναι αντιπροσωπευτικό λόγω της συγκέντρωσης του δείγματος της online έρευνας με χρήση δειγματοληψίας ευχέρειας (convenience sampling). Στο δείγμα εντοπίζονται μικρές ασυμμετρίες ως προς το επίπεδο μόρφωσης και την ηλικία των ερωτηθέντων, με τους περισσότερο μορφωμένους και τους ηλικίας 35-54 ετών πολίτες να είναι πιο πολλοί στο δείγμα σε σύγκριση με την αναλογία τους στον πληθυσμό. Σημειώνεται ότι το δείγμα σταθμίστηκε ως προς την δηλωθείσα ψήφο στις εκλογές του 2019.
Ικανοποίηση από τα πεπραγμένα των σημερινών δημοτικών διοικήσεων1
Ο βασικός δείκτης ικανοποίησης από την καθημερινότητα των πολιτών στους δήμους της Περιφέρειας Ηπείρου αποτυπώνεται σχετικά χαμηλός. Σχεδόν δύο στους πέντε ερωτώμενους θεωρούν πως η γεωγραφική τους περιοχή έχει βιώσει μια γενικότερη επιδείνωση την τελευταία τετραετία, ενώ μόνο το 26% δηλώνουν πως η περιοχή στην οποία διαμένουν έχει βιώσει βελτίωση. Παρατηρείται μια διακύμανση στο ποσοστό εκείνων που εκφράζουν θετικές αξιολογήσεις για την καθημερινότητα από δήμο σε δήμο, με το ποσοστό εκείνων που
1 Σημειώνεται ότι στις καταγραφές που αφορούν το σύνολο των δήμων της περιφέρειας, χρησιμοποιήθηκε μόνο το δείγμα της διαδικτυακής έρευνας ώστε να μην επηρεαστεί το δείγμα από την ισοστάθμιση των δειγμάτων ανά δήμο στα 300 άτομα που προέκυψε μετά την προσθήκη και του δείγματος της τηλεφωνικής έρευνας.
εκφράζουν αρνητικές αξιολογήσεις να είναι υψηλότερα στους δήμους Αρταίων, Πρέβεζας και Ηγουμενίτσας (>55%) και σημαντικά χαμηλότερο στον δήμο Ιωαννιτών (<40%).
Πίνακας 1. Θα λέγατε ότι συνολικά η εικόνα στον Δήμο σας είναι καλύτερη ή χειρότερη σήμερα σε σύγκριση με αυτήν πριν από τέσσερα χρόνια;
Καλύτερη 26
Η ίδια 27
Χειρότερη 46
ΔΞ/ΔΑ 1
Η σχετικά χαμηλή ικανοποίηση από την καθημερινότητα στην περιοχή κατοικίας μεταφράζεται σε αντίστοιχα σχετικά χαμηλά ποσοστά ικανοποίησης από το έργο του εκάστοτε Δημάρχου. Το 43% του δείγματος δήλωσαν «καθόλου ικανοποιημένοι», ενώ μόνο το 21% δήλωσαν «πολύ ικανοποιημένοι» από το έργο της δημοτικής τους αρχής (βλ. Πίνακα 2).
Παρουσιάζει ενδιαφέρον το γεγονός ότι το ποσοστό ικανοποίησης είναι χαμηλότερο από το ποσοστό του δείγματος που δήλωσαν ότι η εικόνα του Δήμου βελτιώθηκε μέσα στα τελευταία τέσσερα χρόνια, ένδειξη που μαρτυρά την αυξημένη ισχύ και των προσώπων στην τελική διαμόρφωση της αξιολόγησης του έργου μιας δημοτικής αρχής. Σημειώνεται ότι το υψηλότερο ποσοστό ικανοποίησης ανιχνεύθηκε στην περίπτωση του Δήμου Ιωαννιτών (βλ. Πίνακα 2α).
Πίνακας 2. Πόσο ικανοποιημένοι είστε από το έργο του σημερινού Δημάρχου σας;
Πολύ 21
Λίγο 35
Καθόλου 43
ΔΞ/ΔΑ 1
Πίνακας 2α. Ικανοποίηση από το έργου των Δημάρχων Ηπείρου
Πολύ Λίγο Καθόλου ΔΞ/ΔΑ
22 | 41 | 36 |
15 | 25 | 58 |
16 | 36 | 48 |
17 | 22 | 60 |
Ιωαννιτών 1 Αρταίων 2 Πρέβεζας 0 Ηγουμενίτσας 1
Η χαμηλή ικανοποίηση από το έργο του μέσου Δημάρχου της Περιφέρειας Ηπείρου μεταφράζεται σε περιορισμένη -κατά μέσο όρο- στήριξη της άποψης ότι ο σημερινός Δήμαρχος πρέπει να επανεκλεγεί. Στο σύνολο του δείγματος, την άποψη αυτή μοιράζεται το 18% των ερωτηθέντων, ενώ κατά της επανεκλογής του Δημάρχου τάσσονται το 58% των ερωτηθέντων. Στους δύο από τους τέσσερις δήμους πρωτευουσών, στους Δήμους Αρταίων και Ηγουμενίτσας, το ποσοστό εκείνων που τάσσονται υπέρ της επανεκλογής των σημερινών δημάρχων καταγράφεται πολύ χαμηλό, ένδειξη ότι είναι εξαιρετικά δύσκολη η επανεκλογή τους, καθώς υπάρχει ένα πολύ υψηλό ποσοστό επικριτών τους. Από την άλλη πλευρά, στον Δήμο Πρέβεζας, το ποσοστό των επικριτών είναι χαμηλότερο και πιθανώς αναστρέψιμο,
δεδομένου ότι ένα σημαντικό ποσοστό ψηφοφόρων αποφεύγουν να εκδηλώσουν καθαρή θέση στο ερώτημα (βλ. Πίνακα 3α). Ιδιαίτερη περίπτωση αποτελεί ο Δήμος Ιωαννιτών, για τον οποίο είχαν καταγραφεί σχετικά υψηλότερα ποσοστά ικανοποίησης, αλλά η ικανοποίηση αυτή δεν μετατρέπεται στα αντίστοιχα ποσοστά υπέρ της επανεκλογής του σημερινού δημάρχου. Η απόκλιση αυτή θα πρέπει να ερμηνευτεί στη βάση της συνθήκης του θανάτου του Μωυσή Ελισάφ, Δημάρχου Ιωαννιτών έως τον Φεβρουάριο του 2023, ο οποίος και προφανώς θα πιστωνόταν τα ποσοστά ικανοποίησης των πολιτών, αν δεν τον είχε διαδεχθεί λόγω του θανάτου ο σημερινός δήμαρχος κ. Παπαγεωργίου, ο οποίος είναι προφανώς και το πρόσωπο αναφοράς στην ερώτηση για την επανεκλογή.
Πίνακας 3. Πιστεύετε ότι ο σημερινός Δήμαρχος θα πρέπει να επανεκλεγεί στις προσεχείς εκλογές;
Σίγουρα ναι 18
Δεν είμαι σίγουρος/η 20
Σίγουρα όχι 58
ΔΞ/ΔΑ 4
Πίνακας 3α. Προοπτική επανεκλογής Δημάρχων Ηπείρου
Σίγουρα ναι Δεν είμαι σίγουρος Σίγουρα όχι ΔΞ/ΔΑ
16 | 16 | 60 |
14 | 14 | 69 |
20 | 27 | 50 |
17 | 8 | 75 |
Ιωαννιτών 8 Αρταίων 3 Πρέβεζας 3 Ηγουμενίτσας 0
Η συσχέτιση της ικανοποίησης από τις συνθήκες ζωής στο δήμο κατοικίας με την απάντηση στο ερώτημα για την επανεκλογή του εκάστοτε Δημάρχου είναι υψηλή, καθώς τo 88% όσων δηλώνουν προτίμηση στην επανεκλογή είναι ικανοποιημένοι από τις συνθήκες, ενώ παραλλήλως άνω του 70% όσων δηλώνουν ότι ο νυν δήμαρχος δεν πρέπει να επανεκλεγεί δεν είναι καθόλου ικανοποιημένοι από τις συνθήκες. Πρέπει να υπογραμμιστεί ότι οι συσχετίσεις αυτές είναι χαμηλότερες από τις αντίστοιχες σε μεγάλους δήμους της χώρας, γεγονός που μαρτυρά τη χαλαρότερη σύνδεση της ψήφου με τις επιδόσεις των δημάρχων στην Ήπειρο σε σύγκριση με άλλες πόλεις, κάτι που μαρτυρά ότι το κριτήριο του προσώπου είναι ισχυρότερο στην παρούσα τουλάχιστον συγκυρία για την επιλογή δημάρχου στις πόλεις της Ηπείρου.