Γράφει η Κατερίνα Σχισμένου.
Κάθε χρόνο τέτοια εποχή ένα μικρό χωριό στην Τσεχία θα θυμάται την τραγική του ιστορία ταυτόχρονα με το Δίστομο και θ΄ αναρωτιέται για τα εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας που συνέβησαν κατά τη διάρκεια του β΄ παγκοσμίου πολέμου σε όλη την Ευρώπη. Μια ημερομηνία σταθμός. Μια ημερομηνία που ενώνει το Δίστομο, το Λίντιτσε της Τσεχίας και το Οραντούρ της Γαλλίας αλλά και πολλές άλλες πόλεις της Ευρώπης αλλά και του κόσμου αν κρίνουμε από τα εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας. Η 10η Ιουνίου.
Είναι η μέρα που και οι τρεις πόλεις ισοπεδώθηκαν από τη ναζιστική θηριωδία. Το Λίντιτσε την 10η Ιουνίου του 1942, το Δίστομο και το Οραντούρ την 10η Ιουνίου του 1944.
Ανυποψίαστοι άνθρωποι μπροστά στη θηριωδία βρήκαν τραγικό θάνατο, 228 στο
Δίστομο, 400 γυναίκες και παιδιά στο Οραντούρ. 84 παιδιά βρίσκουν φρικτό θάνατο
στο Λίντιτσε, ενώ και η δική μας περιοχή έχει να καταμετρήσει νεκρούς όπως στο
Κομμένο με 317 θύματα μεταξύ των οποίων τα 97 ήταν παιδιά. Δίκτυα οδύνης και
μνήμης που ποτέ δεν πρέπει κανείς να ξεχνά. ‘Όμως πάντοτε μένει πίσω ένα αναπάντητο «Γιατί» που πλέον το συναντάμε να αιωρείται στην είσοδο του μαρτυρικού χωριού Κομμένου Άρτας ως εικαστική παρέμβαση του αρχιτέκτονα Amar Bašić από τη Βοσνία σε συνεργασία με την Γερμανίδα πολιτικό Hilde Schramm. Κάθε χρόνο αυτή την εποχή στο Λίντιτσε πραγματοποιούνται μια σειρά εκδηλώσεων για να τιμήσουν ένα χωριό που θάφτηκε και εξαφανίστηκε από τους Ναζί μαζί με τα 84 παιδιά που κοιτούν απορημένα κι αυτά στο μνημείο τους μέσα σ΄έναν κήπο από τριαντάφυλλα που μας μετέφερε ποιητικά ο Ρίτσος «Ο τελευταίος
και ο πρώτος του Λίντιτσε» «… Τώρα σκαλίζω και ποτίζω τούτον τον
Τριανταφυλλώνα, κουβεντιάζω με τα τριαντάφυλλα – έχουν όλα μια γλώσσα μυστική
κι αποκαλυπτική. Ξέρετε αυτά τα τριαντάφυλλα, είναι η μεγάλη μας φιλία δεμένη σε
μεγάλες ώρες – και πρέπει να τη διατηρήσουμε πιο πέρα από τη μεγάλη ώρα του
πόνου ή τη μεγάλη ώρα του ενθουσιασμού – πιο πέρα απ’ την κρίση της σκλαβιάς ή
της ελευθερίας, της μνήμης ή της λήθης, τις ώρες που λιγοστεύει το αίμα στους
μίσχους των τριαντάφυλλων, το χειμώνα, με το ήσυχο, σκληρό χιόνι.»Υπάρχει όμως και ένας άλλος δεσμός της Ελλάδας με το Λίντιτσε μιας και ο εξαιρετικός Κώστας Φόλλας έχει γυρίσει ένα μοναδικής αξίας ντοκιματέρ για το Λίντισε και το μοναδικό του δέντρο που έμεινε άθικτο από εκείνη την απίστευτη καταστροφή και αποτύπωσε την ιστορία του στο «Ένα δέντρο θυμάται» και θυμόμαστε και μεις. Κάθε χρόνο μας στέλνει τις φωτογραφίες του από την Τσεχία και το Λίντιτσε και του είμαστε ευγνώμονες γι΄αυτό γιατί μας θυμίζει μια ανοιχτή εκκρεμότητα από τις Βρυξέλλες του Φεβρουάριο του 2019. Εμείς θυμόμαστε ακόμη.
