ΓΡΑΦΕΙ Η
ΕΙΡΗΝΗ ΠΑΠΑΓΙΑΝΝΗ
Πτ. Ψυχολογίας, Msc – Παιδαγωγός, Med
Πιστ. Στ. Επαγγελματικής Συμβουλευτικής
Master : Εκπ. Ηγεσία και Πολιτική
Σε μια τέτοια ιστορική συγκυρία πολιτικής και οικονομικής ρευστότητας και αβεβαιότητας οι αρχηγοί των πολιτικών κομμάτων κλήθηκαν να ανταποκριθούν σε μια σειρά προβλημάτων, που μόνο μια ηγετική πολιτική φυσιογνωμία θα μπορούσε να ανταποκριθεί και να κινητοποιήσει όλο το πολιτικό δυναμικό της χώρας .Μια φυσιογνωμία που δεν αρκείται στα πολιτικά τζάκια που έχει ως παρακαταθήκη , αλλά μια ηγετική μορφή που έχει οξυδέρκεια , πολιτικές επικοινωνιακές δεξιότητες, αποφασιστικότητα, πολιτική ηθική, κυρίως δε, να εμπνέει όραμα και στόχο για τη χώρα.
Η απόσταση των πολιτικών αρχηγών με το κόμμα τους και με την λαϊκή βάση από την οποία εκλέγονται είναι χαώδης. Οι ουσιαστικές διαφορές ως προς τις αντιλήψεις, τις αξίες και τις προτεραιότητες μεταξύ της ηγεσίας και πολιτικής βάσης , ιδιαίτερα των νέων, αναδεικνύονται αξεπέραστες. Μάλιστα παρά το γεγονός ότι οι νέοι αμφισβητούν, αντιστέκονται και επαναστατούν, δυστυχώς σήμερα παρατηρούμε την αποστασιοποίησή τους, σε αντίθεση με την θερμότερη στάση των μεγαλύτερων ηλικιακά ψηφοφόρων. Το εύρημα αυτό έρχεται σε αντίθεση με τα δύσκολα οικονομικά δεδομένα της εποχής και οι νέοι αντί να επαναστατήσουν, έχουν μια διαφορετική ιεράρχηση προτεραιοτήτων και αναγκών, ενώ παράλληλα οι πολιτικοί και κομματικοί μηχανισμοί είναι ανίσχυροι και αποτυχημένοι στο να κινητοποιήσουν την νεολαία , να την ενδυναμώσουν και να της δώσουν πολιτικά χαρακτηριστικά.
Αυτό κυρίως πηγάζει από τις πολιτικές ηγεσίες που δυσκολεύονται να εμπνεύσουν, γιατί κατ’ουσία δεν υπάρχει ο leader, με το ιδανικό προφίλ του πολιτικού ηγέτη και αυτό δεν είναι πρόβλημα μόνο της Ελλάδας. Δεν νομίζω μάλιστα ότι τα χαρακτηριστικά και οι τυπολογίες των σημερινών πολιτικών αρχηγών μπορούν να προσδώσουν τον πολιτικό όρο του «Ηγέτη» στην Ελλάδα του Αύριο .
Η Κυρίαρχη τυπολογία του «Ηγέτη των Ανθρώπων» (People Leaders), σίγουρα δεν μπορεί να αποδοθεί ούτε στον κ. Μητσοτάκη, ούτε στον κ. Ανδρουλάκη, όση επικοινωνιακή προσπάθεια και αν γίνεται. Ο «Ηγέτης των Ανθρώπων» είναι -αποδεδειγμένα και με πράξεις – ειρηνιστής, ουμανιστής με σφαιρική αντίληψη για το παγκόσμιο γίγνεσθαι , οραματιστής και ικανός να κινητοποιεί τις κοινωνικές ομάδες, σε πλήρη αντίθεση δηλαδή, με τους «Ηγέτες των Αποτελεσμάτων» (Results Focused Leaders), που δρουν με πνεύμα σαν σε επιχείρηση, με εστίαση στην επίτευξη στόχων και την στυγνή και αμείλικτη επίλυση προβλημάτων, ανεξαρτήτως των κοινωνικών απωλειών, όπως οι φιλελεύθερες κυβερνήσεις.
Πάντως και το ιδανικό πρότυπο, των «Ηθικών Ηγετών» (Transparent Moral Leaders), που λειτουργούν με διαφάνεια και με κύριο στόχο το συμφέρον του λαού , δεν φαίνεται να αποτυπώνεται εκλογικά , ούτε στα κόμματα της Αριστεράς, που παραδοσιακά κρατούν την «πολιτική ηθική» υψηλά στην ατζέντα τους, δείχνοντας έτσι την αδυναμία της Αριστεράς να εμπνεύσει ένα μεγαλύτερο κοινωνικό κομμάτι, καθώς βρίσκεται μπροστά σε ένα σύνολο αντιφάσεων που προκύπτουν, τόσο από το εξωτερικό, όσο και από το εσωτερικό περιβάλλον. Έτσι, αν και η «ηθική ηγεσία» έχει ως βάση έναν ηγέτη αρχών και αξιών που καθοδηγεί τις κινήσεις του στην περίπτωση ανάληψης της εξουσίας, με τον αγώνα για το κοινό καλό, δυστυχώς και αυτή την περίπτωση η Αριστερά δυσκολεύεται ακόμη να πείσει, παρότι «πιάσαμε πάτο».
Τις τελευταίες δεκαετίες η Ελλάδα πάσχει από Ηγέτες , πόσο δε, από Χαρισματικούς Ηγέτες όπως ήταν ηγέτες σαν τον Martin Luther King Jr., Gandhi, Winston Churchill ή και τον Α. Παπανδρέου, ας μου επιτραπεί. Δηλαδή άτομα πολύ ικανά στην επικοινωνία , άτομα που είναι προφορικά εύγλωττα, « πολιτικοί ρήτορες» αλλά το κυριότερο! να είναι σε θέση να επικοινωνούν με τους οπαδούς τους σε ένα βαθύ, συναισθηματικό επίπεδο! Άτομα που είναι σε θέση να αρθρώνουν ένα συναρπαστικό και μαγευτικό όραμα, και να είναι σε θέση να διεγείρουν έντονα συναισθήματα στους οπαδούς τους.
Ένας αρχηγός κόμματος, και δη συντηρητικός, κυρίως συμφωνεί με το κατεστημένο και επιδιώκει τη διατήρησή του, αφού δεν είναι πολύ διαφορετικός από την κατεστημένη κατάσταση και για αυτό δεν πείθει για πολύ. Οι συντηρητικοί αρχηγοί χρησιμοποιούν διαθέσιμα μέσα να επιτύχουν στόχους στο υφιστάμενο πλαίσιο αφού και οι ίδιοι έχουν μια «Συμβατική Ηθική και Λογική» που συμφωνεί με τους υφιστάμενους κανόνες για να διατηρηθεί το status quo ,με επίφαση ισοτιμίας και κοινωνικής συμμετοχής.
Αντίθετα οι Χαρισματικοί ηγέτες κυρίως αντιτίθενται στο κατεστημένο και επιδιώκουν την αλλαγή του, δημιουργώντας ιδανικό όραμα πολύ διαφορετικό από την κατεστημένη κατάσταση. Η κοινή προοπτική και το όραμα, τους κάνει αγαπητούς και ήρωες για ταύτιση και μίμηση, για αυτό εξάλλου κερδίζουν την εμπιστοσύνη και πείθουν, χρησιμοποιώντας ενίοτε μη συμβατικά μέσα για να ξεπεράσουν το υφιστάμενο πλαίσιο.
Η Ελλάδα δυστυχώς ατύχησε τα τελευταία χρόνια από τις πολιτικές ηγεσίες της. Ηγεσίες χωρίς κανένα όραμα για τη χώρα και χωρίς συγκεκριμένη στρατηγική για το μέλλον της. Κυβερνήσεις που βλέπουν το μικρό κάδρο της Ιστορίας , αδύναμες και ανεπαρκείς να δουν την μεγάλη εικόνα. Κυβερνήσεις εσωστρέφειας και φοβικές που δεν στάθηκαν ικανές να λειτουργήσουν με ιδία πρωτοβουλία. Ηγεσίες που δεν είχαν την παραμικρή πολιτική τόλμη να πράξουν τα αυτονόητα, να εκσυγχρονίσουν την Ελλάδα , να προχωρήσουν σε μεταρρυθμίσεις θεσμών και αξιών και την κράτησαν δέσμια στην μιζέρια της, γιατί αυτό τις βόλευε. Το μοναδικό τους πρόβλημα ήταν η επανεκλογή τους μέσα από τον λαϊκισμό και την ψηφοθηρία τους, έχοντας ως εργαλείο κατευθυνόμενα και πουλημένα ΜΜΕ που χειραγωγούν την κοινή γνώμη.
