20.8 C
Arta
5 Μαΐου 2024

«Στης μνήμης τα σοκάκια» Α.Καρνασοπούλου-Παπάκου Ποίηση Επιμέλεια Γ.Πριόβολος , εξώφυλλο Γ.Στούμπος  Άρτα 2022 σελ.160

Διαβάστε επίσης

Με αφορμή τη συμπλήρωση των 100 χρόνων από την Καταστροφή της Σμύρνης, όταν η ανθηρή μητρόπολη, το σημερινό Ισμίρ, και οι άλλες πόλεις της Μικράς Ασίας διαλύθηκαν ολοσχερώς και δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους,  η αείμνηστη πατριώτισσα Αριάδνη Παπάκου-Καρνασοπούλου   μας άφησε  ένα ποιητικό οδοιπορικό στη Μικρά Ασία , που καταλήγει να μετατραπεί σ’ ένα ιερό μνημόσυνο  σ΄ αυτή και σε όλα τα θύματα της Μικρασιατικής Καταστροφής .

Η ποίηση είναι η τέχνη του να συγκρατεί το συναίσθημα , να εμποδίζει την υπερχείλισή του… 

Στη συλλογή «Στης μνήμης τα σοκάκια» δεν λείπει η Μικρά Ασία , το Αϊδίνι, το Δενιζλί, το Μπουλντούρι, η Σπάρτα , η Αττάλεια ,το Καστελόριζο ,το Αιγαίο ,το Γύθειο , ο Πειραιάς, το Ιόνιο, η Πρέβεζα , η Φιλιππιάδα ,πηγές γνώσης και ταλαιπωριών ,ενσαρκώσεων και αντιθέσεων για την Αριάδνη ,αυτά τα τοπία και οι τόποι ,τα χαμένα στην ομίχλη των αναμνήσεων, όπως τα ποιήματά της , έχουν πολλαπλές αναγνώσεις και πάλλονται στο υπέρλαμπρο σήμερα. 

Πρόκειται για ένα ημερολόγιο αναγκαστικού  ταξιδιού . 

Ένα οδοιπορικό προς την Ελλάδα. 

Μια πορεία οδύνης και αγάπης. 

Το ταξίδι που έχει τελειώσει, η αφήγηση που κόπηκε , η κάθοδος στον Άδη…  

Η ποιητική συλλογή της Αριάδνης Παπάκου -Καρνασοπούλου κινείται από τόπο σε τόπο και από την υπαρξιακή διάσταση ως την επίκληση της μνήμης και του ονείρου.

 Ένα σύνολο ποιημάτων που συγκροτούν μια πραγματεία περί κακού και θανάτου.

Η ποιήτρια δεν επιχειρεί λεκτικές ακροβασίες ,διατηρεί στην ποίηση το θετικό πνεύμα που την διακρίνει όταν μιλάει για την ξεριζωμό , την προσφυγιά, την οδύνη, την φτώχεια, την ερήμωση, την απελπισία, την θυσία, την εθνική αυτογνωσία,  το πνεύμα της ελευθερία, το σκοτάδι, την βία, την κόλαση , το κακό, την ζωή, την οικογένεια, την αγάπη, τις ανθρώπινες σχέσεις, την ανθρώπινη μοίρα, τον τραγικό θάνατο και αυτούς που έχουν χαθεί . Όχι ότι από τα ποιήματα  λείπει η υπαρξιακή διάσταση , η αγωνία του διερχόμενου χρόνου , η επίκληση της μνήμης και του ονείρου ,η αναγνώριση του «λιγοστού» της ζωής μας , ωστόσο το συναίσθημα μετριάζεται. 

Γύρω από κάθε σώμα ,η Αριάδνη Παπάκου , βάζει ως δορυφόρους συγγενείς και φίλους .Είναι συνεχώς σε κίνηση. Δεν μπορεί ο άνθρωπος να δραπετεύσει.  Οι αδικοχαμένες ψυχές είναι αδύνατον σαν στηριχτούν η μια πάνω στην στο σώμα της άλλης για να ξεφύγουν από το ζοφερό μέρος .Οι άνθρωποι δεν συνεργάζονται .Οι βίαιοι δεν χαλιναγωγούνται και οι αδιάφοροι δεν ενδιαφέρονται. Οι αχθοφόροι κουβαλούν τις σκάλες και τους αλλάζουν θέση. Οι αναζητητές νικημένοι ακουμπούν απογοητευμένοι στους αδιαπέραστους τοίχους… 

Η ποιήτρια βαθαίνει την πληγή τους δίχως παυσίπονο για τον αναγνώστη. Φτάνει την τομή πέρα από την πραγματικότητα στο μυστηριακό χάος , στον ορατό κόσμο που ζούμε και στον αόρατο που υπάρχουμε. Εκεί όπου ριζώνει ο μέγας πόνος ,τον μικρό μόλις τον νιώθεις. Αν αποφεύγοντας αρκούδα πέσεις πάνω στη θυμωμένη θάλασσα ,θα προτιμήσεις να έρθεις αντιμέτωπος με την αρκούδα. Όταν ο νους δεν βασανίζεται ,το σώμα είναι ευάλωτο.  Η θύελλα στο νου θαμπώνει όλες τις αισθήσεις και νιώθουμε ένα μονάχα που επίμονα χτυπάει μέσα μας: το κακό , τη κτηνωδία και τη βιαιότητα των Τούρκων το 1821, το  1922, το 1957, το 1974 .

Πρόκειται για μια απόπειρα της Αριάδνης Παπάκου -Καρνασοπούλου να διερευνήσει , να ξορκίσει , να συμφιλιωθεί με ένα αιφνίδιο αίσθημα ότι η θνητότητα μας κυκλώνει και η βαρβαρότητα μας συντρίβει .

Η ποιήτρια έβλεπε, παρατηρούσε και μεγέθυνε λεπτομέρειες, που εμείς απλώς κοιτάζουμε ξανά και ξανά , με το βλέμμα απλανές. 

Μεταπηδά με ευχέρεια από τον αφορισμό στην αφηγηματικότητα .

Ο στοχασμός της ποιήτριας έχει αποκτήσει μια αφηγηματική ποιότητα , οι στίχοι χωνεύουν τη διανοητική ευρηματικότητα σε ένα προσωπικό ,οικείο ύφος αυθεντικής συγκίνησης ,όπου κυριαρχούν εικόνες της μνήμης και των αναμνήσεων.

Λιτοί, απεσταγμένοι στίχοι .

Πρόκειται για μια συγκροτημένη, συγκρατημένη ,ολιγοσέλιδη συλλογή ,που καταγράφει την απεσταγμένη ζωή της ποιήτριας και μας εισάγει στην κοσμοεικόνα της, με μια θαρραλέα και λιτή γραφή -προσεγμένη και ευγενική.

Έχουμε να κάνουμε με μια ποίηση αισθητική και λαϊκή ταυτοχρόνως -και αυτό δεν είναι οξύμωρο. 

Τα ποιήματα αυτά ,ιερή κληρονομιά της μητέρας της ,τα κρατούσε στα χέρια της ,σχεδόν  σαράντα χρόνια, η κόρη της Αικατερίνη Γιώτη-Παπάκου

Αυτήν , την θερμή και μεστή ποιητική συλλογή της ,η Αριάδνη Παπάκου-Καρνασοπούλου , μας άφησε ως τελευταία λέξη για να την θυμόμαστε…

Η Αριάδνη Καρνασοπούλου-Παπάκου γεννήθηκε στο Αϊδίνιο της Σμύρνης ,στην Μικρά Ασία το 1913.

Το 1922 ήταν εννέα ετών , όταν η μητέρα της Αφροδίτη, με την ίδια και με δύο ακόμη κόρες, την Μαρίτσα και την Βασιλέια , βρίσκονται στο δρόμο του ξεριζωμού για τον ερχομό στη μητέρα πατρίδα.

Αργότερα , το 1926 οι δυο γιοί, ο Λάμπρος και ο Ορέστης , έρχονται και αυτοί στην Ελλάδα και, μέσω του Ερυθρού Σταυρού, σμίγουν με την οικογένειά τους.

Ο πατέρας Σταύρος και ένας γιος , ο Θάνος , «χάθηκαν» σε Τουρκιά στρατόπεδα ,στα βάθη της Τουρκίας .

Σε ηλικία δέκα ετών πέθανε από αρρώστια ο αδελφός της Ορφέας ,χωρίς να προλάβει να τον γνωρίσει.

Σπούδασε στο Αρσάκειο και έγινε δασκάλα.

Παντρεύτηκες τον Παναγιώτη Παπάκο , γεωπόνο και έκανε οικογένεια στη Φιλιππιάδα Πρέβεζας, στον τελευταίο της προορισμό , μετά τον ξεριζωμό.

Τη δεκαετία του 1980 και για τα εξήντα χρόνια από την μικρασιατική καταστροφή , άρχισε να γράφει τις αναμνήσεις της και το οδοιπορικό της προς την Ελλάδα , μέσα από τα μάτια ενός μικρού εννιάχρονου κοριτσιού .Συνέχισε με άλλα ποιήματα με τη μνήμη της, όμως, σταθερά στην Μικρά Ασία. Κέντρο αναφοράς η ζωή, ο θάνατος , η οικογένεια , ο Θεός.Γράφει : Ο Κώστας Τραχανάς

Προηγούμενο άρθρο
Επόμενο άρθρο

Διαβάστε επίσης

spot_img

Τελευταία Νέα