ΙΧΝΗΛΑΤΩΝΤΑΣ….θέσεις για το ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ, την ΦΥΣΗ , το ΚΥΝΗΓΙ: Γράφει ο Κώστας Λύτρας
Με 18% του ευρωπαϊκού εδάφους στο δίκτυο Ντούρα 2000 είναι αναμενόμενο ότι το διαχειριστικό κόστος θα είναι σημαντικό, υποστηρίζει η Διεύθυνση Περιβάλλοντος της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο δελτίο για τη Νατούρα 2000.
Και βέβαια προσθέτει αυτό που ξέραμε, αλλά κανείς δεν θέλησε να αναφέρει δημόσια: «Η πρωταρχική ευθύνη για τη διατήρηση περιοχών (της Νατούρα 2000) βαρύνει τα κράτη- μέλη, τα οποία, σύμφωνα με το άρθρο 6 της Οδηγίας Βιοτόπων, είναι υπεύθυνα για τη δημιουργία συνθηκών που ευθυγραμμίζονται με τις οικολογικές ανάγκες για κάθε τύπο βιοτόπου».
Όσοι είχαμε διαβάσει την Οδηγία 43/92 (Βιοτόπων) είχαμε διακρίνει αυτό το ξεκάθαρο μήνυμα: οι χώρες -μέλη θα πληρώσουν για τη Νατούρα 2000. Χώρες- μέλη, όπως η Ελλάδα, με μεγάλη βιοποικιλότητα έχουν μεγαλύτερη ευθύνη και αυξημένο κόστος. Αυτό, άλλωστε, υπογραμμίζεται και στο δελτίο της Διεύθυνσης Περιβάλλοντος: «Η οικονομική επιβάρυνση, όμως, δεν θα είναι ίδια για όλες τις χώρες-μέλη. Για μερικές χώρες το κόστος θα είναι αυξημένο, απλώς επειδή έχουν μεγαλύτερη βιοποικιλότητα από τις υπόλοιπες και συνεπώς θα έχουν μεγαλύτερο ποσοστό εδάφους τους στη Ντούρα 2000».
Το άρθρο 8 της Οδηγίας Βιοτόπων προβλέπει οικονομική ενίσχυση των χωρών που έχουν μεγάλη βιοποικιλότητα και πολλές περιοχές στο δίκτυο Νατούρα 2000. Προφανώς η πλημμελής ανάγνωση αυτού του άρθρου, σε συνδυασμό με τη…ρωμαίικη κουτοπονηριά, οδήγησαν στη γενναιόδωρη ένταξη τόσων περιοχών της Ελλάδας στο δίκτυο Νατούρα. Κάποιοι υπολόγισαν ότι η Ελλάδα, μια τόσο «όμορφη χώρα», θα έπαιρνε τη μερίδα του λέοντος απ’ αυτά τα συμπληρωματικά ταμεία ενίσχυσης.
Επρόκειτο όμως για λανθασμένη άποψη κάποιων ανθρώπων οι οποίοι δεν κατανόησαν δύο σημαντικά στοιχεία: Πρώτον, ότι η Νατούρα 2000, με ή χωρίς ενίσχυση, δεν επιτρέπει τη συμβατική οικονομική ανάπτυξη των ενταγμένων περιοχών. Δεύτερον, δεν διέγνωσαν σωστά τη διεύρυνση της Ε.Ε. Τώρα όμως είναι πραγματικότητα και τα ταμεία που υπολόγιζαν μάλλον θα στοχεύσουν αλλού. Όποια νέα ποσά κι αν εγκριθούν για τη – μερική πάντοτε- χρηματοδότηση της Νατούρα, θα μοιραστούν ανάμεσα σε 27 κράτη και όχι σε 15.
Μήπως τα χρήματα θα πάρουν και πάλι οι ανοιχτομάτηδες, που ξέρουν πως να ελίσσονται, όπως έκαναν οι «γνώστες των οικοπάρκων»; (λέω εγώ)
Το άρθρο 16 της Οδηγίας περί Περιοχών που Αντιμετωπίζουν Περιβαλλοντικούς Περιορισμούς, χρηματοδοτούνται για διάρκεια πέντε ετών και φτάνει μέχρι 50 ευρώ το στρέμμα ετησίως, ίσως να μας διέφυγε, μέχρι σήμερα όμως δεν είδαμε καμιά δημοσίευση που να απευθύνεται (σε κατανοητά ελληνικά) στους πιθανούς αποδέκτες της βοήθειας, στους αγρότες δηλαδή που ζουν και εργάζονται στις περιοχές Νατούρα 2000.
Εδώ αρκεί να σημειώσουμε ότι σε άλλες χώρες, όπως έγινε και με την Οδηγία περί «οικοπάρκων», την κυριότερη ενημέρωση παρέχουν τα κυνηγετικά έντυπα, διότι τα αγροκτήματα που εφαρμόζουν την κυνηγετική διαχείριση είναι τα πιο «οικολογικά» κι επομένως σε θέση να ενταχθούν άμεσα στο πρόγραμμα. Στην Ελλάδα, βέβαια, δεν έχουμε τέτοια αγροκτήματα, αλλά αυτό είναι ένα άλλο σκέλος συζήτησης και προβληματισμού.