Του Λάμπρου Θ. Ζιώβα, Συνταξιούχος ΕΛΤΑ Συγγραφέας του βιβλίου Καλαμιά Άρτας – Ένας τόπος, μια πατρίδα, ένα ταξίδι
Η Τουρκική εισβολή στην Κύπρο με την Κωδική ονομασία «ΑΤΙΛΛΑΣ» ξεκίνησε την αυγή της 20ης Ιουλίου 1974, με αποβατικές και αεροπορικές επιχειρήσεις. Έλαβαν μέρος γύρω στους 40000 άνδρες, υπό την διοίκηση του αντιστράτηγου Νουρέτιν Ερσίν. Η Τουρκία υποστήριξε ότι δεν επρόκειτο για εισβολή, αλλά για « ειρηνική επέμβαση », με σκοπό την επαναφορά της Συνταγματικής τάξης στην Κύπρο, που είχε καταλυθεί από το πραξικόπημα κατά του Μακαρίου (15-07-1974). Λίγο μετά τις 5 το πρωί της 20ης Ιουλίου σμήνη Τουρκικών αεροπλάνων άρχισαν τις επιθέσεις κατά κύματα, στην ευρύτερη περιοχή της Κερύνειας ,ενώ άλλα αεροσκάφη και ελικόπτερα επιχειρούσαν ρίψεις αλεξιπτωτιστών, σε επίκαιρα σημεία. Αποβατικά Τουρκικά σκάφη άρχισαν να αποβιβάζουν δυνάμεις, ανενόχλητα και σε λίγο χρόνο οι κάτοικοι βρέθηκαν στο έλεος των εισβολέων.
Άοπλοι πολίτες δολοφονήθηκαν, γυναίκες βιάστηκαν και αιχμάλωτοι στρατιώτες εκτελέστηκαν.
Η αντίδραση της Ελληνικής πλευράς ήταν ανεξήγητα αργοπορημένη. Παρότι το Πεντάγωνο γνώριζε τις κινήσεις των Τούρκων. Θεωρούσε ότι μπλοφάρουν.
Και μόλις στις 8,40 το πρωί δόθηκε από την Αθήνα η εντολή εφαρμογής πολεμικών σχεδίων. Η καθυστερημένη κινητοποίηση έδωσε την δυνατότητα στους Τούρκους εισβολείς να παγιώσουν τις θέσεις τους και να δημιουργήσουν προγεφύρωμα από την Κερύνεια προς το Τουρκο- Κυπριακό θύλακο της Λευκωσίας .
Οι μονάδες της Εθνικής Φρουράς και της ΕΛΔΥΚ, χωρίς να διαθέτουν αεροπορική κάλυψη και σύγχρονο οπλισμό , αριθμούσαν 12000 άνδρες (Ελληνοκύπριους και Ελλαδίτες) υπό την Διοίκηση του ταξίαρχου Μιχαήλ Γεωργίτση. Όταν κινητοποιήθηκαν, άρχισαν να πολεμούν με αυτοθυσία. Συγχρόνως δε άρχισε να κινητοποιείται και ο ανδρικός πληθυσμός και να μετέχει στον άνισο αγώνα, με ό,τι διέθετε ο καθένας.
Στην Αθήνα η κυβέρνηση αιφνιδιασμένη από την εξέλιξη των γεγονότων, αρχίζει να παρουσιάζει εικόνα διάλυσης. Κηρύσσει Γενική επιστράτευση, η οποία εξελίσσεται σε φιάσκο. Δείχνοντας την τραγική κατάσταση που βρισκόταν ο Ελληνικός Στρατός. Και να σκεφθεί κανείς ότι την Ελλάδα κυβερνούσαν οι στρατιωτικοί.
Στις 2 το πρωί 22ας Ιουλίου1974, 15 Ελληνικά μεταγωγικά τύπου Nοratlas, με Διοικητή της Α΄Μοίρας Καταδρομών Ταγματάρχη Γεώργιο Παπαμελετίου και με την Κωδική ονομασία ΝΙΚΗ 1-2…15 , μετέφεραν από τη Σούδα 300 καταδρομείς (της Α΄ΜΚ) και πυρομαχικά. Βάλλονται κατά λάθος, από φίλια πυρά, πλησίον του αεροδρομίου της Λευκωσίας, με αποτέλεσμα το ένα από αυτά ( ΝΙΚΗ 4), αφού έπιασε φωτιά στον αέρα, να καταρριφθεί σε δύσβατη περιοχή ,στο λόφο της Μακεδονίτισσας, κατά την προσέγγιση στη Λευκωσία και όλοι οι επιβαίνοντες να σκοτωθούν (4 άτομα πλήρωμα και 27 Καταδρομείς) πλην του Καταδρομέα Θανάση Ζαφειρίου, που σώθηκε με πολλαπλά τραύματα . Ετάφησαν όλοι σε πρόχειρο ομαδικό τάφο μαζί με τα συντρίμμια του αεροσκάφους, εκτός τριών ,από το πλήρωμα, που μπόρεσαν να συλλέξουν και ετάφησαν αλλού. Το δε ΝΙΚΗ 6 χτυπήθηκε από Α/Α πυρά με 2 νεκρούς και 11 τραυματίες. 12 ΝΟRATLAS κατόρθωσαν να προσγειωθούν με πολλές τρύπες, αφού βάλλονταν και από τις δύο πλευρές.
Ανάμεσα στους 300 Κομάντος της Α΄ΜΚ ήταν και πέντε Αρτινοί : Καλαμπόκης Λάμπρος Σταύρου, Κατέρος Κων/νος Γεωργίου, Σαραντάρης Γεώργιος Αλεξάνδρου, Σαραντάρης Σπυρίδων Αναστασίου, Τσιγαρίδας Θωμάς Γεωργίου.
Ο Κώστας Κατέρος από τους Κεραμάτες δεν επέστρεψε στην πατρίδα παρά μετά από 40 χρόνια, αφού έγινε ταυτοποίηση με DNA καθότι ανήκε στο πλήρωμα ΝΙΚΗ 4.Και ετάφη στα πάτρια εδάφη με τιμές , όπως αρμόζουν σε Ήρωες.
Ο Καλαμιώτης Λάμπρος Καλαμπόκης ,παλικάρι 20 χρονών, επέστρεψε από Κύπρο τον Φεβρουάριο το 1975, αφού έκανε και την εφεδρεία του. Αξιοσημείωτο είναι τα όσα συνέβησαν τις πρώτες 50 ημέρες, μετά την 22α Ιουλίου 1974. Θεωρούνταν αγνοούμενος, μιας και οι φήμες ήταν συγκεχυμένες. Στο χωριό επικρατούσε γενική αναστάτωση για την τύχη του Λάμπρου Καλαμπόκη. Οι συγγενείς του έκλαιγαν,οι φίλοι και συγχωριανοί του επίσης. Η κυρά Στάθω, μητέρα του Λάμπρου, οδύρονταν στους δρόμους φωνάζοντας το όνομα του πρωτότοκου παιδιού της. Κανένα σημάδι ζωής . Ο μπάρμπα Σταύρος, τραγική φιγούρα, αμίλητος, αξύριστος, αγέλαστος. Πολλοί σκέφτηκαν πως έπρεπε να κάνουν κάποιο μνημόσυνο.
Ώσπου αρχές Σεπτέμβρη 74 ,ο ταχυδρόμος του χωριού Γκούβας Απόστολος, την ώρα της ταξινόμησης, βλέπει γράμμα από Κύπρο για Σταύρο Καλαμπόκη, από τον γιο του. Αφήνει τα πάντα στο γραφείο του και με το γράμμα στα χέρια, εξηγεί στον προϊστάμενό του και φτάνει στην Καλαμιά, σε χρόνο μηδέν. Γνώριζε φυσικά την αγωνία και την λαχτάρα των γονιών.
Καλημέρα κυρά Στάθω φώναξε δυνατά.
- Άργησε λίγο να σηκώσει το κεφάλι της, καθώς ήταν σκυμμένη στο ταψί που καθάριζε την φακή.
Τάξε μου , ξανά ο ταχυδρόμος να σκάει και λίγο χαμόγελο στα χείλη του,
.- Αν είναι για καλό , όλα του Αβραάμ και του Ισαάκ τα καλά.
Γράμμα από τον Λάμπρο!!!!
Ακούγοντας το όνομα , πέρα οι φακές ,στον αέρα τα ταψιά ,και ο ταχυδρόμος στην αγκαλιά της Στάθως να πνίγεται στα φιλιά και οι ευχές να μην έχουν τελειωμό.
Άρχισαν αμέσως στο χωριό χαρές και πανηγύρια, καθώς το χαρμόσυνο νέο διαδόθηκε αστραπιαία .Ο μπάρμπα Σταύρος ,σφάζοντας πέντε αρνιά, έβαλε το κασετόφωνο στη διαπασών και άρχισε να κερνάει όλους, με το χαμόγελό του να φτάνει έως τα αυτιά του.
Ο Λάμπρος παντρεύτηκε την Ερασμία Χριστοδούλου από το Πέτα, κάνοντας τρία παιδιά. Έγινε επιχειρηματίας αρτοποιός και ζει ευτυχισμένος στο χωριό. –
